Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Dış İlişkilerinin Analizi: Merkez-Çevre Etkileşimini Yeniden Düşünmek

Yıl 2016, Özel Sayı: Türk Dış Politikası, 151 - 173, 01.12.2016

Birgül Demirtaş

https://doi.org/10.33458/uidergisi.463089

Cited By: 11

Öz

Brezilya’dan Çin’e, Kanada’dan İran’a kadar uzanan coğrafyada yerel yönetimler giderek artan ölçüde uluslararası ilişkiler faaliyeti gerçekleştirmelerine rağmen, bu gelişme, anaakım Uluslararası İlişkiler literatürü tarafından büyük ölçüde ihmal edilmektedir. Bu makalenin temel amacı, Türkiye’deki yerel diplomasi pratiklerini kavramsal çerçeveden ve küresel örneklerle kıyaslayarak analiz etmektir. Yerelin küreseldeki faaliyetlerinin temel amaçları, kullanılan söylemler ve merkez-çevre ilişkisi ele alınan başlıca konulardır. Makale, üç konuda Türk yerel yönetimlerinin dış ilişkileri ile Batılı örneklerin farklılığını ortaya koymaktadır. İlki, Türk yerel yönetimlerinin dış ilişkilerinde kültürel unsurların yoğunluğu; ikincisi yerel birimlerin, merkezi yönetimin söylem ve pratiklerini tekrar üretmeleri; üçüncüsü de barış konusundaki inisiyatiflerinin azlığıdır.

Anahtar Kelimeler

Yerel Diplomasi, Paradiplomasi, Merkez-Çevre İlişkisi, Türk Dış Politikası, Söylem Analizi.

Analyzing External Relations of Turkish Local Administrations: Rethinking the Interaction Between Core and Periphery

Öz

Despite the fact that external relations of local administrations have been increasing all over the world ranging
from Brazil to China and from Canada to Iran, mainstream International Relations literature has so far neglected
to include these relations to its analyses. The basic aim of this article is to shed light on discourses and external
practices of Turkey’s local administrations from a theoretical perspective and by comparing them with international
case studies. This paper, aiming to examine foreign relations of local administrations and the interaction between
center and periphery, argues that external relations of Turkish municipalities differ from the Western city diplomacy
practices in three ways: First, the cultural element is dominant in the Turkish cases. Second, they reproduce the
discourses and practices of the center; and third, there is no emphasis on peace initiatives.

Anahtar Kelimeler

Local Diplomacy, Paradiplomacy, Center-Periphery Relations, Turkish Foreign Policy, Discourse Analysis

Kaynakça

• AB Bakanlığı’ndan elektronik posta yoluyla alınan bilgi, 3 Kasım 2016.
• Acuto, Michele. Global Cities, Governance and Diplomacy, The Urban Link, Londra, Routledge, 2013.
• Aguirre, Inaki. “Making Sense of Paradiplomacy? An Intertextual Inquiry about a Concept in Search of a Definition”, Francisco Aldecoa ve Michael Keating (der.), Paradiplomacy in Action. The Foreign Relations of Subnational Governments, Londra, Frank Cass, 1999, s.185-209.
• “AK Parti Meclisi’nde 15 Temmuz İzleri”, Özgür Kocaeli, 2 Ekim 2016.
• Alger, Chadwick F. “The World Relations of Cities: Closing the Gap between Social Science Paradigms and Everyday Human Experience”, International Studies Quarterly, Cilt 34, No.4, 1990.
• Alper, Hülya ve Rüya Kebapçıoğlu, “Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver İle Röportaj”, UCLG/MEWA Newsletter, Kış 2015.
• Balkanlar’da Bursa İzleri, Bursa Büyükşehir Belediyesi.
• “Başbakan: ‘Batı Türkiye’nin Güçlenmesini İstemiyor’”, http://www.trthaber.com/haber/turkiye/basbakanbati-turkiyenin-guclenmesini-istemiyor-94476.html, 21 Temmuz 2013 (Erişim Tarihi 17 Ekim 2016).
• “Başkan Altepe: Bursa ‘Türk Dünyası’nın da Başkenti Olacak”, http://www.bursa.bel.tr/baskan-altepe---bursa--turk-dunyasi-nin-da-baskenti-olacak-/haber/22240/ (Erişim Tarihi 31 Ekim 2016).
• “Başkan Gökçek 24 Radyonun Ortak Yayınında”, http://www.ankara.bel.tr/haberler/baskan-gokcek-23-radyonun-ortak-yayininda/#.WBrXPvmLTIU, 28 Temmuz 2016 (Erişim Tarihi 10 Ekim 2016).
• Bursa’da Zaman, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Ekim 2015, No 16.
• “Büyükşehir Belediyesi’nden Pakistan’a Yardım Seferberliği”, https://www.ankara.bel.tr/haberler/bueyuekehirbelediyesinden-pakistana-yardm-seferberlii/ (Erişim Tarihi 7 Ekim 2016)
• “Büyükşehir Ekibi Tokyo’da”, http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/Haberler/Pages/Haber.aspx?NewsID=19232 (Erişim Tarihi 7 Ekim 2016)
• “Büyükşehir ‘İstanbul Merkezi Brüksel’ Bürosu açıldı”, http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/Haberler/Pages/Haber.aspx?NewsID=15797 (Erişim Tarihi 20 Ekim 2016).
• Chabris, Christopher ve Daniel Simons. The Invisible Gorilla, How Our Intuitions Deceive Us, New York, Crown, 2010.
• “CHP Bosna Hersek’e Yardım Tırı Gönderiyor”, http://www.milliyet.com.tr/chp-bosna-hersek-e-yardim-tir-i/siyaset/detay/1887274/default.htm(Erişim Tarihi 7 Ekim 2016)
• Daoudov, Murat. Yerel Dış Politikanın Temelleri, İstanbul, Marmara Belediyeler Birliği, 2013.
• Davutoğlu, Ahmet. “Osmanlı Mirası ve Günümüzde Balkanlar’daki Müslüman Topluluklar” konferansı açılış konuşması, http://www.ius.edu.ba/dzsusko/Davutoglu_transcript_dzs.doc (Erişim Tarihi 1 Ekim 2010).
• Davutoğlu, Ahmet. Medeniyetler ve Şehirler, İstanbul, Küre, 2016.
• Davutoğlu, Ahmet. Stratejik Derinlik, İstanbul, Küre, 2001.
• “Dışişleri Bakanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Arasında İşbirliği Protokolü”.
• Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’nun Dışişleri ve Avrupa Birliği Bakanlıkları Antalya Temsilcilikleri Açılışında Yaptığı Konuşma, 21 Aralık 2014, Antalya”, http://www.mfa.gov.tr/disisleri-bakani-sayinmevlut-cavusoglu_nun-disisleri-ve-avrupa-birligi-bakanliklari-antalya-temsilcilikleri-acilisinda-yaptigi.tr.mfa (Erişim Tarihi 25 Şubat 2016).
• Dışişleri Bakanlığı Yurtiçi İrtibat Büroları Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/10/20111013-5.htm (Erişim Tarihi 6 Mart 2016).
• Drew, Trafton, Melissa L.-H.Vo, Jeremy M. Wolfe, “The Invisible Gorilla Strikes Again: Sustained Inattentional Blindness in Expert Observers”, Psychological Science, Cilt 24, No 9, 2013, s. 1848-1853.
• “Erdoğan: AB Süreci Stratejik Hedef ”, http://www.aljazeera.com.tr/haber/erdogan-ab-sureci-stratejik-hedef, 9 Mayıs 2015 (Erişim Tarihi 22 Ekim 2016).
• Friedmann, John. “The World City Hypothesis”, Development and Change, Cilt 17, 1986, s.69-83.
• Friedmann, John. “Where We Stand: A Decade of World City Research”, Paul L. Knox and Peter J. Taylor (der.), World Cities in a World System, Cambridge, Cambridge University Press, 1995, s.20-47.
• Galtung, Johan. “Cities as Peace Factors/Actors/Workers”, https://www.transcend.org/files/article111.html, 22 Ekim 2003, (Erişim Tarihi 1 Mart 2016).
• Gutiérrez-Camps, Arnau. “Local Efforts and Global Impacts A City-Diplomacy Initiative on Decentralisation”, Perspectives, Cilt 21, No 2, 2013, s.51.
• Gül, Erhan ve Bora Çevik. 2013 Verileriyle Türkiye’de İllerin Gelişmişlik Düzeyi Araştırması, https://ekonomi.isbank.com.tr/UserFiles/pdf/ar_07_2015.pdf (Erişim Tarihi 1 Şubat 2016).
• Gültekin Punsmann, Burcu. “City Diplomacy and İstanbul”, Turkish Review, 1 August 2013, http://www.turkishreview.org/reports/city-diplomacy-and-istanbul_540566 (Erişim Tarihi 15 Ocak 2016).
• Gündüz, Sultan ve Sinan Özden. Belediyeler İçin Uluslararası İşbirlikleri ve Kardeş Şehir Rehberi, Türkiye ve İspanya’daki Belediyeler Arasında İşbirliğinin Geliştirilmesi Projesi, 2011.
• Holsti, Kal J. “National Role Conceptions in the Study of Foreign Policy”, International Studies Quarterly, Cilt 3, No.4, 1970, s.233-309.
• http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf (Erişim Tarihi 5 Mart 2016).
• http://www.mfa.gov.tr/data/BAKANLIK/mevzuat-2013.pdf (Erişim Tarihi 6 Mart 2016).
• http://www.tbb.gov.tr/birligimiz/kurulus-ve-gorev/ (Erişim Tarihi 3 Mart 2016).
• http://www.theinvisiblegorilla.com/gorilla_experiment.html (Erişim Tarihi 20 Mart 2016).
• http://www.uclg.org/en/organisation/about (Erişim Tarihi 15 Şubat 2016).
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Dış İlişkiler Müdürlüğü, Elektronik posta yazışması, 8 Şubat 2016.
• “İstanbul “Kadına Şiddete Dur” Demek İçin Turuncuya Büründü”, İstanbul Bülteni, Kasım 2015, s.4.
• İzmit Tarihine Sahip Çıkıyor, İzmit Belediyesi.
• “İzmit’ten Dünyaya Yayılan Hoşgörü”, İzmit Tarihine Sahip Çıkıyor, İzmit Belediyesi, s. 6.
• Jukic, Elvira M., “Turkish Ties Land Bosnian Serb Mayor in Hot Water”, Balkan Insight, 24 Mart 2015, http:// www.balkaninsight.com/en/article/bosnian-serb-parties-battle-over-cooperation-with-turkey (Erişim Tarihi 8 Ekim 2016)
• “Kardeş Şehirler”, İller ve Belediyeler Dergisi, No 776, Aralık 2012, s. 5.
• Kentler Diplomasisi, Ankara Büyükşehir Belediyesi, Dış İlişkiler Daire Başkanlığı, s. 62.
• Keyman, E. Fuat-Berrin Koyuncu Lorasdağı, Kentler, Anadolu’nun Dönüşümü, Türkiye’nin Geleceği, İstanbul, Doğan Kitap, 2010.
• Kırklareli Kültür Rehberi. (y.y., y.y., t.y.)
• “Komşuda Vize Kolaylığı”, http://www.dha.com.tr/komsuda-vize-kolayligi_317423.html (Erişim Tarihi 15 Ekim 2016)
• Kuşku-Sönmez, Eda “Regional Cooperation in the Black Sea Basin: What Role for City Diplomacy?”, Southeast European and Black Sea Studies, Cilt 14, No 4, 2014, s. 489-507.
• Malatya Büyükşehir Belediyesi, E-posta yanıtı, 2 Mart 2016.
• Mcmillan, Samuel Lucas, “Subnational Foreign Policy Actors: How and Why Governors Participate in US Foreign Policy”, Foreign Policy Analysis, Cilt 4, No 3, 2008, s. 232-237.
• “Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver ile Röportaj”, UCLG-MEWA Newsletter, No 10, Kış 2015, s. 51.
• Oğrak, Arkam, Contribution of Transnational Cooperation between European Cities to Turkey’s Integration into the EU, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Avrupa Birliği Enstitüsü, 2012.
• Rosenau, James N., “Governance in the Twenty-First Century”, Global Governance, Vol. 1, 1995, s. 13-43.
• Siddique, Haroon, “Profile: Ken Livingstone”, The Guardian, 27 Eylül 2007, “Tarihi Kentler Birliği Edirne’de Toplandı”, Edirne Belediyesi web sayfası, http://www.edirne.bel.tr/tarihi-kentler-birligi-edirne-detoplandi/9991/ (Erişim tarihi 31 Ekim 2016)
• “Tarihi Kentler Birliği Edirne’de Toplandı”, Edirne Belediyesi web sayfası, http://www.edirne.bel.tr/tarihikentler-birligi-edirne-de-toplandi/9991/ (Erişim tarihi 31 Ekim 2016)
• “Türkiye-Tunus Belediyeleri Kardeş Kent Protokolü Tunus’ta İmzalandı”, İller ve Belediyeler Dergisi, Mayıs-Haziran 2013, No 781-782, s. 4. UCLG MEWA Newsletter, No 9, Sonbahar 2015, s. 53.
• “Uluslararası Belediye İşbirlikleri ve Birliğimizin Rolü”, İller ve Belediyeler Dergisi, No 776, Aralık 201, s. 8.
• Uluslararası Ramazan Etkinlikleri, Keçiören Belediyesi.
• Van der Pluijm Rogier with Jan Melissen, City Diplomacy: The Expanding Role of Cities in International Politics, Clingendael, Netherlands Institute of International Relations, 2007.
• World Urbanization Prospects, 2014 Revision, Highlights, UN, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, https://esa.un.org/unpd/wup/Publications/Files/WUP2014-Highlights.pdf (Erişim Tarihi 6 Ekim 2016)
• Mülakatlar
• Adalet ve Kalkınma Partisi, Genel Merkez, Ankara, 2 Mart 2016, 8 Mart 2016
• Adapazarı Belediyesi, 29 Ocak 2016
• Ankara Büyükşehir Belediyesi, 14 Ocak 2016
• Bayrampaşa Belediyesi, 28 Ocak 2016
• Bursa Büyükşehir Belediyesi, 27 Ocak 2016
• BUSMEK, 27 Ocak 2016
• Çankaya Belediyesi, 13 Ocak 2016
• Dışişleri Bakanlığı, Ankara, 19 Ocak, 20 Ocak 2016, 7 Mart 2016
• Edirne Belediyesi, 25 Ocak 2016
• İzmit Belediyesi, 29 Ocak 2016
• Keçiören Belediyesi, 4 Mart 2016
• Kırklareli Belediyesi, 26 Ocak 2016
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, 29 Ocak 2016
• Lefkoşa Türk Belediyesi, 6 Eylül 2016
• Marmara Belediyeler Birliği, 28 Ocak 2016
• Nilüfer Belediyesi, 27 Ocak 2016
• Osmangazi Belediyesi, 27 Ocak 2016
• Pursaklar Belediyesi, 15 Ocak 2016
• Sakarya Büyükşehir Belediyesi, 29 Ocak 2016
• Serdivan Belediyesi, 29 Ocak 2016
• Süleymanpaşa Belediyesi, 26 Ocak 2016
• Tekirdağ Belediyesi, 26 Ocak 2016
• Türkiye Belediyeler Birliği, 22 Ocak 2016