ÖRGÜTSEL ADALET- SİNİZM İLİŞKİSİNDE KİŞİ ÖRGÜT UYUMUNUN ROLÜ: EĞİTİM SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 80 - 96, 21.06.2017

Fatma Özge Özgen , Ömer Turunç

Öz

Bu
kesitsel çalışmanın amaçlarından ilki Türkiye örnekleminde örgütsel adaletin
sinizm üzerindeki direk etkisini araştırmaktadır. İkinci amaç ise örgütsel
adalet sinizm arasındaki ilişkide kişi örgüt uyumunun aracı rolünü
belirlemektir. Bu kapsamda, araştırmanın hipotezleri eğitim sektöründen ( kamu)
toplana 285 veri üzerinden test edilmiştir. Sonuçlar göstermiştir ki, örgütsel
adalet ve boyutları ile sinizm ve boyutları negatif yönde ilişkilidir. Buna
ilave olarak sonuçlar kişi örgüt uyumunun örgütsel adalet-sinizm ilişkisinde
aracı rolü olmadığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel adalet, sinizm, kişi-örgüt uyumu

Kaynakça

• Abraham, R. (2000), Organizational Cynicism: Bases and Consequences, Generic, Social and General, Psychology Monographs, 126, 3, 269–292.
• Adams, J. S. (1965), Inequity in Social Change, L. Berkowitz (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology (267-299), New York: Academic Press.
• Akın, B.H. (2001), Günümüz İş Dünyasında Örgütsel İlişkilere Mizahi Bir Bakış: Dilbert İlkesi ve OA5 Yönetim Modeli, Active Dergisi, 1-17.
• Aksay, K., Yasım, Y.K. (2016), Kişi Örgüt Uyumunun Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisi: Kamu Çalışanları Örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 43, 1608.
• Andersson, M. L. (1996), Employee Cynicism: An Examination Using A Contract Violation Framework, Human Relations, 49, 11, 1395-1418.
• Andersson, M. L., Bateman, S.T. (1997), Cynicism in the Workplace, Some Causes and Effects, Journal of Organizational Behavior, 18, 5, 449- 469.
• Aykut, S. (2007), Örgütsel Adalet Birey Örgüt Uyumu ile Çalışanların İşle İlgili Tutumları: Pendik İlçesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bedeian, A. G. (2007), Even if the Tower Is “Ivory,” It Isn't “White:” Understanding the Consequences of Faculty Cynicism, Academy of Management Learning & Education, 6, 1, 9-32.
• Bernerth, Jeremy, B., Armenakis, Achilles, A., Field, Hubert, S., Walker, H. (2007), Justice, Cynicism, And Commitment A Study of Important Organizational Change Variables, The Journal of Applied Behavioral Science, 43, 3, 302-326.
• Brandes, P. (1997), Organizational Cynicism: Its Nature, Antecedents, and Consequences, Unpublished Phd Dissertation, The University of Cincinnati.
• Cable, D. M. (1995), The Role of Person-Organization Fit in Organizational Entry,, Unpublished Doctoral Dissertation, Cornell University.
• Chatman, J. A. (1989), Improving Interactional Organizational Research: A Model of Person Organization Fit, Academy of Management Review, 14, 3, 333-349.
• Çalışkan, A. (2015), Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Etik İkliminin Aracılık Rolü, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1, 2, 115-141.
• Çelik, M., Turunç, Ö., Bilgin, N. (2014), Çalışanların Örgütsel Adalet Algılarının Psikolojik Sermaye Üzerine Etkisi: Çalışanların İyilik Halinin Düzenletici Rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE Dergisi, 559-587.
• Dean, J. W. Jr., Brandes, P., Dharwadkar, E. (1998), Organizational cynicism. Academy of Management Review, 23, 2, 341-352.
• Efeoğlu, E., İplik.,E. (2011), Algılanan Örgütsel Adaletin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik İlaç Sektöründe Bir Uygulama, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 3, 353.
• Eisinger, M. R. (2000), Questioning Cynicism, 55-60.
• Eker, G. (2006), Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri., Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Erdost, H.E. Karacaoğlu K., Reyhanoğlu M. (2007), Örgütsel Sinizm Kavramı ve İlgili Ölçeklerin Türkiye’deki Bir Firmada Test Edilmesi, 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi, 514-524.
• Fitzgerald, M. R. (2002), Organizational Cynicism: Its Relationship to Perceived Organizational Injustice and Explanatory Style, Doctor of Philosophy, Division of Research and Advanced Studies of the University of Cincinnati.
• Folger, R. ve Cropanzano, R. (1998), Organizational justice and human resource management,77, London.
• Helvacı, M. A., Çetin A. (2012), İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Belirlenmesi, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7, 3, 1477 Summer, Ankara.
• Irak, D. U. (2004), Örgütsel adalet: ortaya çıkışı, kuramsal yaklaşımlar ve bugünkü durumu, Türk Psikoloji Yazıları, 7, 13, 25-43.
• İnce, M., Gül, H., (2005), Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık, 77, Konya.
• James, M. S. L. (2005), Antecedents and Consequences of Cynıcism in Organizations: An Examınatıon of the Potentıal Posıtıve and Negatıve Effects on School Systems., Dissertation of Doctor of Philosophy, The Florida State University, 1-18, Florida.
• Kristof, A.L. (1996), Person-Organization Fit: An Integrative Review of Its Conceptualizations, Measurement, and Implications. Personnel Psychology, 49, 1, 1-49.
• Kutanis R. Ö ve Çetinel E. (2009), “Adaletsizlik Algısı Sinisizmi Tetikler mi? Bir Örnek Olay, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 693-699.
• Mirvis, P.H., Kanter, D.L. (1991), Beyond Demography: A Psychographic Profile of the Workforce, Human Resource Management, 30, 1, 45-68.
• Olsen, D., Maple, S.,Stage, F.K. (1995), Women and Minority Faculty Job Satisfaction Professional Role Interests Professional Satisfactions and Institutional Fit, Journal of Higher Education, Vol. 66, No. 3, 272, Ohio.
• Piasentin, K. (2007). How Do Employees Conceptualize Fit Development of A Multidimensional Measure of Subjective Person-Organization Fit, University of Calgary, A Thesis Submitted to The Faculty of Graduate Studies İn Partial Fulfillment Of The Requirements for The Degree of Dosctor of Philosophy, 8-9, Ottawa, Canada.
• Sekaran, U. (1992), Research Methods for Business, Canada, John Wiley ve Sons, Inc. Şişman, M., Taşdemir (2008), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi, Pegem Akademi Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara.
• Söyük, S. (2007), Örgütsel Adaletin İş Tatmini Üzerine Etkisi ve İstanbul İlindeki Özel Hastanelerde Çalışan Hemşirelere Yönelik Bir Çalışma, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Taris, R. Feij, J. (2001), Longitudinal Examination of the Relationship Between Supplies Values Fit and Work Outcomes, Blackwell Publishers, 54, Malden. Taşkıran, E. (2011), Liderlik ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki Etkileşim: Örgütsel Adaletin Rolü, İstanbul.
• Tokgöz, N., Yılmaz, H. (2008), Örgütsel Sinizm: Eskişehir ve Alanya’daki Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 2, 238-305.
• Turunç, Ö., Çelik, M., Demirkaya,H. (2011), Çalışanların Adalet Algılarının İş Performansına Etkisinde Kişi Örgüt Uyumunun Aracılık Rolü: Turizm Sektöründe Görgül Bir Çalışma, SOİD-Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 8, 2, 52, Gebze.
• Wanous, P. J., Reichers, E. A., Austin, T. J. (2000), Cynicism about Organizational Change: Measurement, Antecedents and Correlate. Group and Organizational Management, 25,2, 132-153.
• Yahyagil, M.Y. (2005), Birey Organizasyon Uyumu ve Çalışanların İş Tutumlarına Etkisi, Öneri Dergisi, 4, 137-149.