FENER RUM PATRİKHANESİ İLE BATI TRAKYA TÜRK AZINLIĞININ ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 63 - 77, 20.12.2021

Ayhan Cankut

https://doi.org/10.29131/uiibd.1028969

Cited By: 1

Öz

Türkiye Cumhuriyeti, yükseköğrenim veren ve devlete (Millî Eğitim Bakanlığı`na) geçmeyen tüm özel okulların kapatılmasıyla ilgili olarak 1971 yılında bir yasayı kabul etmiştir. Lozan Antlaşması'nda açıkça Patrikhanenin siyasi olmayan faaliyetleri karşılığında Türkiye'de kalmasına izin verilmesi ifade edilmesine rağmen, Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Ruslara karşı Patrikhaneyi dış politikada bir araç olarak kullanmak isteği, Ortodoks Kilisesinin II. Dünya Savaşı'ndan sonra farklı bir siyasi sistem takip etmeye başlamasının yolunu açtı. İstanbul'daki bu siyasetin amacı, ilk adım olarak Patrikhaneyi Türk hukuk sisteminin dışına çıkararak bağımsız, Vatikan`a benzer bir modeli İstanbul'da oluşturmaktı. Öte yandan Yunanistan, Batı Trakya'daki Türk Azınlığı ülkenin geleceğini tehdit olarak görmekte ve Türk nüfusu zorunlu göç ve asimilasyon yoluyla ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır. Yunan Hükümeti`nin bir taraftan Patriklik için imtiyazlar ve bir oldubitti ile Patrikhaneye “ekümeniklik” kazandırmak istemesi, diğer taraftan kendi din temsilcilerini bile seçemeyen Batı Trakya Türklerine karşı Lozan Antlaşması’nın Türklere kazandırdığı kazanımları bile vermekten kaçınması, bu çalışmanın konusudur.

Anahtar Kelimeler

Western Thrace, Lausanne Agreement, Minorities., Ecumenical

ANALYSIS OF THE FENER GREEK PATRIARCHATE AND THE WESTERN THRACE TURKISH MINORITY

Öz

The Republic of Turkey about the closure of all private schools that give higher education and do not pass to the state (To the Ministry of National Education) has accepted law in 1971. Although to be clearly stated in the Lausanne Treaty and it allowed staying in Turkey in return for the Patriarchate's non-political activities that was wanted to use the Patriarchate as a tool in foreign policy by the United States of America (USA) against the Russian Orthodox Church begun to follow different political system after World War II. The aim of these works in Istanbul, the first step was to constitute a similar independent Vatican model in İstanbul by taking Patriarchate outside the Turkish legal legislation. On the other hand, Greece sees the Turkish Minority in Western Thrace as a threat to the future of the country, and the Turkish population is tried to be eliminated through forced migration and assimilation. In this study, the Greek Government, on the one hand, wants to bring “ecumenical” to the Patriarchate with privileges and a fait accompli for the Patriarchate, other hands against the Western Thrace Turks, who could not even elect their religious representatives, refrained from giving the gains that Turks gained by the Treaty of Lausanne is subject of this study.

Anahtar Kelimeler

Patriarchate, Ecumenical, Western Thrace

Kaynakça

• Akıman, N. (1997). Çağdaş Türk Diplomasisi, 200 yıllık Süreç. TTK. Ankara.
• Alkan, H., (2003). Türkiye Patrikhaneleri, Kutup Yıldızı Yayınları, İstanbul, 1997.
• Ana Brittanica Ansiklopedisi, (1993): Ana Yayıncılık, İstanbul.
• Armaoğlu, F. (1997). 20.yy Siyasi Tarihi; Alkım Yayınevi, Ankara.
• Atalay, B., (2001). Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin Siyasi Faaliyetleri, Tarih ve Tabiat Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Batı Trakyalılar Derneği. (1987). Batı Trakya Azınlığı İnsan Hakları Belgeler, Ankara.
• Batı Trakya'nın Sesi Dergisi. (1994). Yıl: 7. Sayı: 50. Mart, İstanbul.
• Güler, A., (2005). Sevr’den Kopenhag’a Parçalan Türkiye, Türkar Yayınları, Ankara.
• Güler, A., (1995). Yakın Tarihimizde Pontus Meselesi ve Rum-Yunan Terör Örgütleri, Ankara.
• Gürel, Ş. S., (1993). Tarihsel Boyut İçinde Türk-Yunan İlişkileri (1821-1993), Ümit Yayıncılık, Ankara.
• Hatipoğlu, M. M., (1999). Yunanistan’da Etnik Gruplar Ve Azınlıklar, Araştırma Projeleri Dizisi.
• İNAF, (1992). Türk-Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Türkleri Sorunu, Uluslararası İlişkiler Dosyası, İnaf Yayını, İstanbul.
• Lozan Barış Konferansı. (1969). “Tutanaklar Belgeler” Takım I. Cilt, I. Kitap (Çeviren Seha L. Meray) Ankara Ünv. Basımevi. Ankara.
• Meray, S. L., (1969). Lozan Barış Konferansı Tutanaklar-Belgeler, Ankara Ü.SBF. Yayınları, Takım 1, Cilt 1, Ankara.
• Milliyet Gazetesi, Çeşitili Tarihler............................................
• Oran, B., (1991). Türk–Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Sorunu, Bilgi Yayınevi, Ankara.
• Parla, R., (1985). Türkiye Cumhuriyeti’nin Uluslararası Temelleri, Lozan Montrö, Lefkoşa.
• Radikal Gazetesi, Çeşitli Tarihler.............................................
• Sami, A., (1995). Fener Rum Patrikhanesinin Dünü Bugünü Yarını, Harp Akademileri Basımevi, İstanbul.
• Sarınay, Y., (1990). “Batı Trakya Türkleri”, Kök Araştırmalar Dergisi, Cilt II, Sayı:1, İstanbul.
• Sofuoğlu, A., (1996). Fener Rum Patrikhanesi ve Siyasi Faaliyetleri, Turan Yayıncılık, İstanbul.
• Şahin, S., (1996). Fener Patrikhanesi ve Türkiye, Ötüken Yayınları, İstanbul.
• Uysal, M., (1996). Aldatma ile Örtülen Yunan Yayılması, Harp Akademileri Basımevi, İstanbul.
• Yeniçağ Gazetesi, Çeşitli Tarihler.............................................
• Yıldırım, U., (2005). Keşiş Güç, Otopsi Yayınları, İstanbul.
• http://www.westtrakien.com/batitrakya/kronoloji/index.html, (Erişim: 15.07.2018).
• http://www.ait.hacettepe.edu.tr/egitim/ait203204/II7.pdf, (Erişim: 15.07.2018).
• http://www.bttdd.org.tr/dosya/SAYI-99.pdf Erişim: 02.12.2018).