Muhyiddin İbn Arabi ve Modern Dilbilim Perspektifleri Arasında Bir Tanıma ve Yerine Koyma Uygulaması Olarak Yorumlama

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 207 - 246, 30.06.2021

Malek Hassan Mahmoud Abdul Qader

Öz

Yorumlama meselesi, bir bütün olarak tasavvuf düşüncesinde ve modern dilbilim çalışmalarında merkezi bir yer tutar. İki eğilim arasındaki ortak ilgi çalışmasının, tasavvufî -irfani düşüncesinin hem öncül hem de metodoloji açısından tamamen ayrı konular olarak kabul edilen bilimsel-dilbilimsel çalışmalarla bağlantısını ortaya koyabileceği konusunda dikkate değer bir etkendir. Bu çalışma, Muhyiddin bin Arabi'nin yorumlama perspektifi ile son dilbilimsel çalışmaların perspektifi arasında bir tanıma ve yerine koyma uygulaması olarak yorumlama konusunu ele almaktadır.
Çalışma İbn Arabi’nin bakış açısı ile modern dilbilim arasında bir uyumu da ortaya koymaktadır. Çünkü her ikisinde de Yorumlama, alıcının önceki hazırlıklarıyla ilişkilendirilmektedir. Buradan itibaren, yorumlama bilgiyi değil bilginin bir boyutunu alır. Öte yandan, çalışma İbn Arabi'nin yorumlamanın zahire karşılık zahirin, sembole karşılık sembolün ve surete karşılık suretin olduğunu ortaya koymaktadır. Bu ise, modern dilbilimdeki “semiosis” terimine ve dilsel işaretin yapısal görünümüne karşılık gelir.
Araştırma; felsefi, dilsel ve kültürel teorilerde tamamlayıcılığı bulmak için İslami kültürel miras ile modernist ve postmodernist Batı akımları arasında çeşitli beşeri alanlara karşı çalışmalar yapılmasını önermektedir.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili ve Belagatı, Dilbilim, Yorumlama, Harmonetik, Anlambilim, Muhyiddin İbn Arabî

التأويل كممارسة تعرّفية واستبدالية بين منظوريّ محيي الدين بن عربي وعلم اللغة الحديث

Öz

تحتل المسألة التأويلية مكانة مركزية في الفكر الصوفي أجمالا وكذلك في الدراسات اللغوية الحديثة. وقد شكل الاهتمام المشترك بين التيارين عاملا لافتا يمكن من خلال دراسته الكشف عن صلة الفكر الصوفي العرفاني بالدراسات اللغوية العلمية، والتي طالما اعتُبرا مبحثين منفصلين تماما سواء من حيث المنطلقات أو المنهجيات. وتتناول هذه الدراسة قضية التأويل كممارسة تعرفية واستبدالية بين منظور محيي الدين بن عربي للتأويل و منظور الدراسات اللغوية الحديثة له.
وقد وجدت الدراسة توافقا بين منظور ابن عربي وعلم اللغة الحديث من حيث أن كليهما يربطان التأويل بالاستعدادات المسبقة للمتلقي. من هنا فإن التأويل يأخذ بعدا تعرفيا لا معرفيا. وعلى صعيد آخر وجدت الدراسة إنّ التأويل عند ابن عربي صيرورة أو عملية استبدالية لظاهر بظاهر، ورمز برمز وصورة بصورة. وهذا ما يتطابق مع مصطلح السيميوزيس semiosis في اللغويات الحديثة، كما يتطابق مع نظرة البنيوية للعلامة اللغوية.
وقد أوصت الدراسة بعمل دراسات تقابلية في مختلف المجالات الإنسانية بين الموروث الإسلامي الثقافي والتيارات الغربية الحداثية وما بعد الحداثية بغية إيجاد تكامل في النظريات الفلسفية واللغوية والثقافية، إلى جانب ردم الهوة بين الموروث الإسلامي الذي يعتبر إجحافا مفتقدا للمنهجية وبعيدا عن النظرة العلمية، وبين النظريات الفكرية الغربية الحديثة التي تلتزم المنهجية العلمية الموضوعية.

Anahtar Kelimeler

اللغة العربية وبلاغتها, علم اللغة, التأويل, الهرمنيوطيقا, علم الدلالة, محيي الدين بن عربي

Interpretation as a Recognitional and Substitutional Practice Between the Perspective of Both of Muhyiddin Ibn Arabi’s and Modern Linguistics

Öz

Interpretation has a central position in the sophist intellect and in the modern linguistics. By studying this correspondence, more can be revealed about the intersection between the sophist intellect and modern linguistics.
The study found that there is a correspondence between Ibn Arabi perspective and modern linguistics in which both of them relate the interpretation to the "pre preparation" of the receiver. Therefore, interpretation takes a recognitional dimension, not an epistemological one. On the other hand, the study found that interpretation for Ibn Arabi is continuum or a substitutional process of apparent to apparent, symbol to symbol, or image with image which matches the term of "semiosis" in modern linguistics and also matches the constructive perspective of the linguistic sign.
The study recommended to do contrastive studies in many fields between the Islamic cultural writings and the Western modern and postmodernism writings in order to find integration in the cultural linguistic and the philosophical theories, and to bridge the gap between the Islamic writings that are considered as an approachless nonscientific writings if compared to the Western modern intellectual writings that are based on a solid base of objective scientific approaches.

Anahtar Kelimeler

Arabic Language and Rhetoric, Linguistics, İnterpretation, Hermeneutics, Semantics, Muhyiddin Ibn Arabi

Kaynakça

• Abdulhaq, Munsif. al-Kitâbah wa at-Tajrubah aṣ-Ṣûfiyyah. Ribat: Manşurat Okaz.1988.
• Abdulmuhaymin, Ahmad. Naẓariyyat al-Ma‘rifah bayna İbn Ruşd wa İbn ‘Arabî. İskenderiye: Dâr al-Wafaa. 2000.
• Abu Zayd, Nasr Hamid. Falsafatu’t- Ta’wîl. Beirut: Dâru’t- Tanwîr lit- Tibâʿa wa’n- Nashr & Dâru’l- Wihda lit- Tibâʿa wa’n- Nashr. 1983.
• Abu Zayd, Nasr Hamid. Aliyyât al-Qirâ’ah wa İşkâliyyât at-Ta’wîl. 6. Baskı. ad-Dâr al-Baydâ’, Beyrut: al-Markiz aṯ-Ṯaqâfî al-Arabî. 2001.
• al-Azharî, Abû Manṣûr Ahmad ibn Mohammad. Tahḏîb al-Luğah. Ed. Abdussalam Haru. Mısır: Mısır al-Jadidah, T.s.
• al-Hakim, Suad. ʿAwdat al-Wâṣil, Dirâsât ḥawla al-İnsân aṣ-Ṣûfî. Mısır: Mu’assat Dandarah li’d-Dirâsât. 1994.
• al-Jîlî, Abdulkarîm. al-İnsân al-Kâmil fî Maʿrifat al-Awâ’il wa al-Awâḫir. 4. Baskı. Süriye: Dâr al-Fikr. 1975.
• ar-Râğib al-Asbahânî, al-Ḥusayn Muḥammad Ibn al-Mufaḍḍal. Mu‘jam Mufradât Alfâẓ al-Qur’ân al-Karîm. Ed. İbrahim Şamseddin. Beyrût: Dâr al-Kutub al-‘ilmiyyah. 1418 H.S.
• ar-Ruwaili, Megan; al-Baz’i, Said. Dalîl an-Nâqid al-Adabî. 3. Baskı. ad-Dâr al-Baydâ’, Beyrut: al-Markiz aṯ-Ṯaqâfî al-Arabî. 2002.
• Assadiqi, Ahmad. İşkaliyyat al-‘Aql wa al-Wujûd fî Fikr İbn ‘Arabî. Beyrut: Dâr al-Madâr al-İslâmî. 2010.
• Aş-Şarîf al-Jurjânî. at-Taʿrîfât. Ed. Mohammad Basil Oyun Assud. Beyrût: Dâr al-Kutub al-‘ilmiyyah. 2000.
• az-Zabîdî, Muḥammad ibn Muḥammad al-Murtaḍâ. Tâj al-ʿArûs. Riyad: Dar al-Hidayah. T.s.
• Chomsky, Naom. Al-Luğah wa Muşkilât al-Maʿrifah: Muḥḍarât Manago. Trans: Hamzah Qablan al-Mazini. ad-Dâr al-Baydâ’: Dâr Tubqal. 1990.
• Corbin, Henry. Târîḫ al-Falsafah al-İslâmiyyah. Trans. Nasir Mruwwah, Hasan Qbaysi. Beyrut: Manşurat Owaydat. 1966.
• Corbin, Henry. al-Ḫayâl al-Ḫallâq fî Taṣawwuf İbn Arabî. Trans. Farid Azzahi. Ribat: Manşurat Marsam. 2006.
• de Saussure, Ferdinand. ‘İlm al-Luğah al-‘Âm. Trans. Yuel Yousef Aziz. 3. Baskı. Bağdat: Dâr Afâq ‘Arabiyyah. 1985.
• Derrida, Jacques. al- Kitâbah wa al-İkhtilâf. Trans. Kâthim Jihâd. ad-Dar Al-Baydâ’: Dâr Tubqâl. 2000.
• Eco, Umberto. at-Ta’wîl bayna as-Simyâ’iyya wa at-Tafkîk. Trans. Said Bengrad. 2. Baskı. ad-Dâr al-Baydâ’: al-Markiz aṯ-Ṯaqâfî al-Arabî. 2004.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Fusûsü'l-hikem. Ed. Abul Ela Afifi. Beyrut: Dâru’l- Kitâbi’l- ʿarabi, 1946.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. al-Futûhât al-Makkiya. Ed. Osman Yahya. Egypt: Supreme Council of Culture in Cooperation with Institute of Graduate Studies of the Sorbonne University, General Egyptian Book Organization. 1958.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Mawâqiʿ an-Nujûm wa Muṭâlaʿat ‘ahillat al-‘Asrâr wa’n-Nujûm. Ed. Mohaamad Ali Subeyh. 1965.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Rasâ’il Ibn ʿArabî. Hyderabad: Dâiratul Ma'ârifi’l- Osmaniain, 1361 H.S.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. al-’İsr â fî Maqâmi’l-’Asrâ. Hayderabad: Dâiratul Ma'ârifi’l- Osmania, 1367 H.S.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Kitâb al-İsfâr ʿan Natâ’ij al-Asfâr. Hyderabad: Dâiratul Ma'ârifi’l- Osmaniah. 1367 H.S.
• Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. al-Futûhât al-Makkiya. Beyrut: Dâr Sâdir. T.s.
• Ibn Fāris, Aḥmad. al-Ṣāḥibī fī Fiqh al-Luğah. Beyrut: Mu’assasat Badra. 1963.
• Jamiş, Salim. “fî at-Taṣawwuf bayna at-,Tajrubah wa ‘intâj al-Jamâl”. Majallat al-Wihdah. Fâs: al-Majlis al-Qawmî li’ṯ-Ṯaqâfah al-Arabiyyah. Sayı:24. 1986.
• Klein, Ernest. A complete etymological dictionary of the English language: dealing with the origin of words and their sense development, thus illustrating the history of civilization and culture. Oxford: Elsevier. 2000.
• Lihmidani, Hamid. al-Qirâ’ah wa Tawlîd ad-Dalâlah. ad-Dâr al-Baydâ’, Beyrut: al-Markiz aṯ-Ṯaqâfî al-Arabî. 2003.
• Nicholson, Reynold. Fî at- Taṣawwuf al-İslâmî wa Târîḫih. Trans. Abul Ela Afifi. Kahire: Lajnat at-Ta’lîf wa at-Tarjamah wa an-Naşr. 1969.
• Peirce, Charles Sandres. The Collected Papers. Vol. 7 & 8. Ed. By. Arthur Burks. Cambridge M.A.: Harvard University Press. 1958
• Ricœur, Paul. Min an-Naṣ ilâ al-Fi‘l. Trans. Mohammad Bradah, Hassan Burqiyyah. Mısır: Ayn li’d-Dirâsât wa al-Buhûth al-İnsâniyyah wa al-İjtimâ’iyyah. 2001.
• Ricœur, Paul. Ṣirâ‘ at-Ta’wîlât. Trans. Munzir al-Ayyaşi. Beyrut: Dâ al-Kitâb al-Jadîd. 2005.
• Said, Tawfiq. Mâhiyyat al-Luğah wa Falsafat at-Ta’wîl. Lübnan: al-mu’ssasah al-Jami’iyyah li’d-Dirasat wa an-Naşr. 2002.