Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Güncel Olayların Kullanım Durumu

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 180 - 193, 30.12.2019

Talip Öztürk , Kader Veziroğlu

https://doi.org/10.47770/ukmead.793737

Cited By: 4

Öz

Sosyal Bilgiler dersinde güncel olayların öğretiminin yollarından biri ders kitabında ünite temeli olarak öğretilmesidir. Bu araştırmada amaç, ortaokul Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olayların kullanımının incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemeden yararlanılmış olan araştırmada doküman olarak halen okutulmakta olan ortaokul ders kitapları seçilmiştir. Araştırmada 2019-2020 eğitim-öğretim yılında kullanılmış beşinci, altıncı ve yedinci sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarından oluşan bir seçki, veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Ders kitaplarındaki güncel olaylar belirlenerek sınıflara, ünitelere ve konulara göre analiz amaçlı tablolar halinde kayıt altına alınmıştır. Elde edilen bulgular, güncel olayların sınıf, ünite ve konu dağılımının eşit olmadığını göstermiştir. Sınıf seviyesinin yükseldikçe güncel olay kullanımının arttığı da tespit edilmiştir. Bazı ünitelerde ise güncel olay kullanımına yer verilmemiştir. İncelenen ders kitaplarında güncel olay kaynağı olarak en çok genel ağ haberi, en az da dergi haberinin kullanıldığı görülmüştür. Ders kitaplardaki bazı güncel haberlerin kitabın kullanılacağı süreç boyunca güncelliklerini yitirmesi söz konusu olabileceğinden, ders kitaplarının her yıl yeniden basılması ve her seferinde güncellenmesi önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler ders kitabı, güncel olaylar, doküman incelemesi

Kaynakça

• Akdağ, H., Oğuz, R., Tatar, O. & Subaşı, Y. (2014). Ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarının güncel olaylar bağlamında öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 49–65.
• Akengin, H. & İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 1–20.
• Akkan, M. & Akhan, N. E. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının güncel olayları argümantasyon tekniği ile değerlendirmeleri, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8 (21), 118 – 139.
• Anderman, E. M., & Johnston, J. (1994). Motivational Influences on Adolescents’ Current Events Knowledge. Paper presented at the Annual Meeting of the Society for Research on Adolcence (San Diego, CA, February 1994).
• Bayır, Ö. G. (2010). Current events in 4th and 5th grade primary education social studies program. Procedia Social and Behavioral Sciences. 9, 923–928.
• Bayır, Ö. G. (2010). Sosyal bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanmanın öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Eskişehir.
• Çelikkaya, T. & Yakar, H. (2015). Sosyal bilgiler programında gazete, dergi ve internet haberlerinin kullanılması. Turkish Studies. 10 (3), 251-270.
• Değirmenci, Y. & İlter, İ. (2017). An investigation into geography teachers’ use of current events in geography classes, Universal Journal of Educational Research, 5 (10), 1806-1817.
• Demir, Y. & Atasoy, E. (2018). 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının (2017) değerlendirilmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (2), 753–780.
• Demirkaya Gedik, H. (2008). Sosyal bilgiler ders kitaplarında güncel konular. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (1), 117-134.
• Demirkaya Gedik, H. (2010). Güncel olayların ilköğretim sosyal bilgiler derslerinde kullanımı ve öğrenci görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 97-118.
• Deveci, H. & Arın, D. (2008). Sosyal bilgiler dersinde güncel olayların kullanımının öğrenci başarısına ve hatırda tutma düzeyine etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (26), 170–185.
• Deveci, H. (2007). Sosyal bilgiler dersinde güncel olayların öğretimine ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7 (1), 417-451.
• Dinç, E. & Acun, A. (2017). Sosyal bilgiler dersinde ekonomi ve sürdürülebilir kalkınma ile ilgili konuların öğretiminde güncel olayların kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 29-46.
• Eryılmaz, Ö. & Köse, T.Ç. (2017). Sosyal bilgiler dersinde güncel olay kullanımının öğrencilerin sosyal problemlere duyarlılıklarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (62), 985-1000.
• Gülersoy, A. E. (2013). İdeal ders kitabı arayışında sosyal bilgiler ders kitaplarının bazı özellikler açısından incelenmesi, International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 2 (1), 8-26.
• Gündoğan Bayır, Ö. (2016). Nitelikli toplumları oluşturmada sosyal bilgiler dersinin rolü: sınıf öğretmeni adaylarının görüşleri, Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI), 7 (4), 493-520.
• Haas, M. E. & Laughlin, M. A. (2000). Teaching current events: Its status in social studies today. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Education Research Association (New Orleans, LA, April 24-28, 2000).
• Journell, W. (2010). The influence of high-stakes testing on high school teachers’ willingness to incorporate current political events into the curriculum. The High School Journal, 93 (3), 111-125.
• Kabapınar, Y. & Baysal, N. (2004). Reflecting life itself to social studies teaching in primary schools: design and evaluation of a teaching-learning sequence based on newspapers. Educational Administration in Theory & Practice, 39, 384–419.
• Kaltsounis, T. (1987). Teaching Social Studies in the Elementary School: The Basics for Citizenship. (2nd ed.) New Jersey: Prentice Hall.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi (35.Basım). Nobel Yayınları.
• Kiriş Avaroğulları, A. (2018). Güncel olaylar ve kamusal sorunlar. (Çev. Ed. F. Zayimoğlu Öztürk ve S.B. Demir) İçinde: İlkokul ve Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Öğretimi. PegemA Yayıncılık.
• Memişoğlu, H. & Güçin, G. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre güncel konuların öğretimi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3 (4), 1274-1295.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed). Sage Publications.
• Sağlam, H. İ., Bozkan, R. E. & Bozkan, E. (2016). The investigation of primary school teachers’ opinions related to the current events, International Journal of Psychology and Educational Studies, 2016, 3 (3), 44-49.
• Smith, D. O. (1963). Current events in the intermediate grades of a modern elementary school, [MS Thesis, Kean University]. Fielding University Press.
• Taşkın, A. & Memişoğlu, H. (2019). Sosyal bilgiler ders kitaplarında güncel konulara yer verilme durumunun incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27, 599–610.
• Ulusoy, K. (2008). Sosyal bilgilerde ders kitapları. Bayram Tay ve Adem Öcal (Ed.) Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Ünlüer, G. (2008). Sosyal bilgiler dersinde gazete kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Eskişehir.
• Wilson, E., Sunal, C., Haas, M., & Laughlin, M., (1999). Teachers’ perspectives on incorporating current controversial issues into the curriculum. Paper presented at the Annual Meeting of the National Council for the Social Studies (79th, Orlando, FL, November 19-21, 1999).
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.