Developments in The First Nagorno-Karabakh War and the Khojaly Massacre: Historical-Legal Process and Forced Migration

Yıl 2024,

Serdar Çakmak

Öz

In this study, historical conjuncture will be mentioned in the first place in order to understand the problem of “fugitive” and “forced migrant”, then political explanations will be made in the context of chronological information. What is more, answers to those questions will be sought: To which society did this region originally belong from past to present?; to what extent was the influence of internal and external factors in the process which lead to Nagorno-Karabakh War and Khojaly massacre?; why was the Khojaly region in a very important position from a strategic point of view?; what battles and massacres happened during this period? Additionally, it will be addressed, what kind of results were acquired against Armenia in the case of "Chiragov and Others v. Armenia” before the European Court of Human Rights in 2015 and which articles of the European Convention on Human Rights were violated.

Anahtar Kelimeler

The First Nagorno-Karabakh War, Khojaly Massacre, Fugitive, Forced Migrant, ECtHR

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı ve Hocalı Katliamı Döneminde Yaşanan Gelişmeler: Tarihsel-Hukuksal Süreç ve Zorunlu Göç

Öz

Bu çalışmada bahsedilecek olan “kaçkın” ve “zorunlu göçmen” sorununun daha iyi anlaşılabilmesi için ilk etapta tarihsel konjonktürden söz edilecek, ardından kronolojik bilgiler bağlamında siyasi açıklamalar yapılacaktır. Ayrıca, bu bölge geçmişten buyana aslen hangi topluma aitti?; I. Dağlık Karabağ Savaşı ve Hocalı katliamına giden süreçte iç ve dış unsurların etkisi ne derece belirleyici oldu?; Hocalı bölgesi stratejik açından neden çok önemli bir konumdaydı?; bu süreç zarfında hangi muharebeler ve katliamlar gerçekleşti? şeklinde soruların da cevabı aranacaktır. İlaveten, 2015 tarihli “Chiragov ve Diğerleri v. Ermenistan” adlı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde görülen davada Ermenistan aleyhine ne tür sonuçlar çıkmış, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin hangi maddeleri ihlal edilmiş bunlardan da bahsedilecektir.

Anahtar Kelimeler

I. Dağlık Karabağ Savaşı, Hocalı Katliamı, Kaçkın, Zorunlu Göçmen, AİHM

Kaynakça

• Aka, I. (2022). Mirza Şahruh: Timur'un hükümdar oğlu, Uluğ Bey'in babası (1405-1447). Kronik Kitap Yayınları.
• Akinci, A., & Kaba, S. G. (2023). Kafkasya’nın jeopolitik önemi: Dağlık Karabağ ve Zengezur Koridoru örneği. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 9(1), 88-106.
• Alvarez, A., et al. (2023). Nagorno-Karabakh and the Lachin Corridor crisis. Genocide Studies International.
• Aras, O. N. (2015). Ekonomik ve siyasi sonuçları bakımından Hocalı Katliamı ve Karabağ sorunu. Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi, 9(2), 113-122.
• Authors, V. (2013). Brief history of Artsakh (Nagorno-Karabakh). Mia Publishers.
• Babayev, A., Schoch, B., & Spanger, H. J. (Eds.). (2019). The Nagorno-Karabakh deadlock: Insights from successful conflict settlements. Springer.
• Council of Europe. (1950). European Convention on Human Rights. https://www.echr.coe.int/Documents/d/ECHR/Convention_ENG
• Çeliksoy, E. (2021). İkinci Karabağ Savaşı’nda Şuşa’nın rolü ve Türkiye-Azerbaycan işbirlikleri. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 126-133.
• Çil, V. (2023). Bir soykırım romanı: Hocalı’nın kurdeleli anahtarı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(45), 463-485.
• Dadaşova, R. B. K. (2020). Armenia's military aggression against Azerbaijan: Violation of the rights of captives and hostages. Avrasya İncelemeleri Dergisi, 9(1), 55-73.
• Demirci, H. (2022). Karabağ sorununun tarihsel gelişimi ve son Karabağ mutabakatı. Asya Studies, 6(Special Issue 2), 19-32.
• Demoyan, H. (2006). Turkey and the Karabakh conflict. Center for European and Armenian Studies.
• Eyvazli, E. (2019). Hocalı katliamına giden süreç ve Türk basınında Hocalı katliamı. Avrasya İncelemeleri Dergisi, 8(2), 152-173.
• Geukjian, O. (2012). Ethnicity, nationalism and conflict in the South Caucasus: Nagorno-Karabakh and the legacy of Soviet nationalities policy. Routledge.
• Hillenbrand, C. (2007). Turkish myth and Muslim symbol: The battle of Manzikert. Edinburgh University Press. Hudoc (European Court of Human Rights). (2015). Case of Chiragov and others v. Armenia. https://hudoc.echr.coe.int/fre#{%22itemid%22:[%22001-155353%22]}
• Kazimirov, V. (2014). Peace to Karabakh: Russia’s mediation in the settlement of the Nagorno-Karabakh conflict. Moscow: Ves Mir Publishers.
• Kirişik, A. (2023). Karabakh: From conflict to resolution. In M. Ataman & F. Pirinççi (Eds.), Seta Publications.
• Koç, H., & Tarcan, B. H. (2020). 19. yüzyıldan günümüze Ermenistan-Azerbaycan ilişkileri. Uluslararası Bankacılık Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 87-116.
• Kruger, H. (2010). The Nagorno-Karabakh conflict: A legal analysis. Springer Science & Business Media.
• Merezhko, O. (2014). The problem of Nagorno-Karabakh and international law. Dmitry Burago Publishing House.
• Mustafayev, B. (2011). Ermeni devlet terörünün eseri: 26 Şubat 1992 Hocalı soykırımı üzerine. Karadeniz Araştırmaları, (29), 23-41.
• OSCE (Organization for Security and Co-operation in Europe). (2009). Statement by the OSCE Minsk Group Co-Chair countries. https://www.osce.org/mg/51152
• Özarslan, B. B. (2014). Soykırım suçunun önlenmesi ve cezalandırılması sözleşmesi açısından Hocalı Katliamı. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(1), 187-214.
• Özçelik, I. (2017). Karabağ’daki Hocalı soykırımının tarihi arka planı. Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 2(Spec. Issue), 417-456.
• Papazian, D. R. (1995). The Caucasian knot: The history and geopolitics of Nagorno-Karabagh. In L. Chorbajian, P. Donabedian, & C. Mutafian (Eds.), Atlantic Highlands, NJ: Zed Books.
• Rüstemov, I. (2013). Hocalı faciasının Azerbaycan ekonomisine tesiri. Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi, 9(2), 87-93.
• Saparov, A. (2014). From conflict to autonomy in the Caucasus: The Soviet Union and the making of Abkhazia, South Ossetia and Nagorno Karabakh. Routledge.
• Sarı, G. (2015). 1915 tehcirinden 1992 Hocalı’ya soykırım iddiaları çerçevesinde Ermeni sorunu. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 4(2), 91-121.
• Shaffer, B. (2002). Borders and brethren: Iran and the challenge of Azerbaijani identity. MIT Press.
• Souleimanov, E. (2013). Understanding ethnopolitical conflict: Karabakh, South Ossetia, and Abkhazia wars reconsidered. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Tasnapetean, H. (1990). History of the Armenian Revolutionary Federation Dashnaktsutiun 1890/1924 (Vol. 2). Oemme.
• TRT Haber. (2020). Azerbaycan-Ermenistan geriliminde sonuçsuz kalan diplomatik çabalar. https://www.trthaber.com/haber/dunya/azerbaycan-ermenistan-geriliminde-sonucsuz-kalan-diplomatik-cabalar-519659.html#:~:text=Ag%C4%B0t%20minsk%20grubu,24%20mart%201992'de%20kuruldu
• United Nations. (1993). Resolution 884 (1993) / Adopted by the Security Council at its 3313th meeting, on 12 November 1993. https://digitallibrary.un.org/record/176731
• United Nations. (1994). Document retrieval: Bishkek Protocol. https://digitallibrary.un.org/record/176731
• Yavuz, M. H., & Gunter, M. M. (2022a). The Karabakh conflict between Armenia and Azerbaijan: Causes & consequences. Springer Nature.
• Yavuz, M. H., & Gunter, M. M. (Eds.). (2022b). The Nagorno-Karabakh conflict: Historical and political perspectives. Routledge.
• Yunusov, A. (2005). Karabakh: Past and present. Baku: Turan Information Agency.
• Yusifsoy, A., & Özsüer, E. (2022). Azerbaycan'da iç göçe maruz kalmış insanların geri dönüş motivasyonunun değerlendirilmesi. Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 7(1), 467-510.
• Yüce, E. Y. (2023). 1940’tan günümüze Azerbaycan-İran münasebetleri. Gab Akademi, 3(1), 78-93.
• Гусейнов, P. H. (2015). Brief history and background of the Karabakh conflict. Center of History of the Caucasus.