HISTORICAL DEVELOPMENT OF ACCOUNTING SCHOOLS AND ACCOUNTING LEDGER SYSTEMS SINCE THE 13TH CENTURY

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 397 - 409, 30.06.2024

Elif Avcı , Zülkif Yalçın

https://doi.org/10.47525/ulasbid.1473872

Öz

Accounting has been practiced in many countries since the 15th century, following the development of the double-entry system by the Italian scientist Luca Pacioli. Although the application of this system saw a significant decline in the 18th century, it experienced a resurgence in the early 19th century as Italian dominance in accounting waned, and developments in accounting literature began to center on France, Germany, England, and the United States. This study is significant as it compiles information on ledger systems, accounting schools, and theories within the historical development of accounting, thus contributing to the literature. This study examines and explains the evolution of ledger systems, accounting schools, and theories in the context of accounting’s historical development. For this purpose, data were collected through the literature review method. In the literature review, scientific works in this field and sources on the Internet were tried to reach. This study will provide conceptual and definitional contributions to the accounting literature and science.

Anahtar Kelimeler

Accounting History, Accounting Book System, Accounting School

Etik Beyan

I declare that I have no financial relationships with any person, institution or organization that may be a party to this study, and therefore there is no conflict of interest.

Destekleyen Kurum

The study did not receive support from any institution or organization.

MUHASEBE OKULLARI VE MUHASEBE DEFTER SİSTEMLERİNİN 13. YÜZYILDAN İTİBAREN TARİHSEL GELİŞİMİ

Öz

Muhasebe İtalyan bilim insanı Luca Pacioli tarafından geliştirilen çift yanlı kayıt sistemi sonrasında birçok ülkede 15.yy itibariyle uygulanmaya başlanmıştır. Ancak 18.yy’da uygulanmasında büyük bir azalma görülen sistemde, 19.yy başlarında muhasebede İtalyan hâkimiyetinden sıyrılarak Fransa, Almanya, İngiltere ve Amerika ülkelerini merkez edinerek muhasebe literatüründeki gelişimine devam etmiştir. Çalışmamız muhasebenin tarihsel gelişimi içerisinde defter sistemleri, muhasebe okulları ve kuramları konusunda derleme bir çalışma olması ve literatüre katkı sağlaması yönünden önem arz etmektedir. Çalışmamızın amacı Muhasebenin tarihsel gelişimi içerisinde defter sistemleri, muhasebe okulları ve kuramları konusunu incelemek ve açıklamaktır. Bu amaçla literatür taraması yöntemiyle veriler toplanmıştır. Literatür taramasında bu alandaki bilimsel eserlere ve internet üzerinden kaynaklara ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma ile muhasebe literatürüne ve muhasebe bilimine kavramsal ve tanımsal anlamda katkı sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

MUHASEBE OKULLARI, Muhasebe Tarihi, Muhasebe Defter Sistemleri

Etik Beyan

Bu çalışma ile ilgili taraf olabilecek herhangi bir kişi, kurum veya kuruluşun finansal ilişkileri bulunmadığını dolayısıyla herhangi bir çıkar çatışmasının olmadığını beyan ederim.

Destekleyen Kurum

Çalışmada herhangi bir kurum ya da kuruluştan destek alınmamıştır.

Kaynakça

• Açma, T. (2011). Muhasebe okulları ve uluslararası muhasebe literatürünün gelişimine katkıları: tarihsel perspektiften. Muhasebe ve Denetime Bakış (35), 117-136.
• Akt: Açma, A. T. (2011). Muhasebe okulları ve uluslararası muhasebe literatürünün gelişimine katkıları: tarihsel perspektiften. Muhasebe ve Denetime Bakış (35), 117-136.
• Altuğ, O. (1999). Muhasebe ve hukuk ilişkileri. İstanbul: Türkmen Kitapevi.
• Can, A. V. (2007). Luca Pacioli “muhasebenin babası” mıdır? Akademik Bakış Dergisi (12), 1-15.
• Can, P. A. (2007). Luca Pacıolı “muhasebenin babası” mıdır? Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E‐Dergisi (12), 2.
• Costa, M., & Torrecchia, P. (2008). Value and accounting between history and theory: the ıtalian case. http://www.cardiff.ac.uk/carbs/conferences/abfh2008/costa.pdf. (Erişim Tarihi: 10.05.2010).
• Elitaş, C. (2014). Muhasebenin kuramsal temelleri. Yalova: Yayımlanmamış Ders Notları.
• Elitaş, C., Yıldız, F., & Üç, M. (2011). Muhasebe biliminin çevresi: anglo sakson ve kıta avrupa karşılaştırması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 1 - 18.
• Ergi, Ş. (2019). Büyük ve orta boy işletmeler için finansal raporlama standardı (bobi frs): muhasebe uygulayıcılarına yönelik bir araştırma. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Esquerre, P. J. (1978). The applied theory of accounts. Arno Press Inc.
• Evans, L. (2005). Editorial: accounting history in the german language arena. Accounting, business and financial history, 15(3), 229-233
• Ferman, C. (1984). Yeniden değerlemenin teorik esasları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansı, (29), 51-68.
• Gökgöz, A. (2011). Tarihsel perspektifte muhasebenin doğuşunu ve gelişimini etkileyen faktörler. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 167-177.
• Güvemli, O. (2000). Türk devletleri muhasebe tarihi (Tanzimat’tan Cumhuriyet’e). İstanbul: İstanbul YMMO Yayınları.
• Güvemli, O. (2007). Mali tablolar evrimi. İstanbul: Avcıol Yayınları.
• Güvemli, P. D. (1998). Türk devletleri muhasebe tarihi, Osmanlı imparatorluğu tanzimata kadar. İstanbul: İstanbul YMM Odası Yayını.
• Hiçşaşmaz, M. (1970). Tarihsel gelişim içerisinde muhasebenin teorisi ve teknik yapısı. Ankara: Kalite Matbaası.
• Karaaslan, E. (2004). Ülkemizde devlet muhasebesinin serüveni. http://kamumuhasebesi.org/bolum/makale/dosya/20.pdf. (Erişim Tarihi: 10.05.2011).
• Kaya, D. N. (2021). Muhasebe tarihi. Ankara: İksad Publishing House.
• Kula, E. (2018). Muhasebede değer kavramı: Türkiye bağlamında bir inceleme. Muğla. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Mattessich, R. (2003). Accounting research and researchers of the nineteenth century and the beginning of the twentieth century: an international survey of authors, ideas and publications. Accounting, Business & Financial History, 13(2), 125-170.
• Mattessich, R. (2008). Two hundred years of accounting research. London and New York. : Routledge Taylor&Francis Group.
• Ovunda, A. S.(2015). Luca Pacioli’s Double-Entry System of Accounting: A Critique. Research Journal of Finance and Accounting,6(18), 132-139.
• Revsine, L. (1973). Peplacement cost accounting . New Jersey: Prentice-Hall.
• Richard, J. (2005). Fair value: Towards a third stage of the French accounting capitalism?. http//www.dauphine.fr/cereg/chaires_rech/cereg200509.pdf. (Erişim Tarihi: 10.06.2011).
• Selek, S. (1990). Muhasebenin temel verileri. İzmir: Kaçkar Ofset.
• Tek, I., ve Öztürk, E. (2023). Muhasebenin tarihsel gelişimi: Türkiye finansal raporlama standartlarının fayda düzeyinin değerlendirilmesi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 101-121.
• Toroslu, M. V. (2012). Muhasebe teorisi. Ankara: Adalet Yayınları.
• Tosun, E. (2017). Muhasebede ticari kayıt yöntemleri. Eastern Mediterranean University Yayınlanmış Ders Notları
• Yalçın, Z. (2014). Uluslararası muhasebe sistemlerindeki çakışma ve ayrışmalar ışığında amaca yönelik muhasebe organizasyonu önerisi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Doktora Tezi.
• Yalçın, Z. T. (2020). Tms/Tfrs standartlarının oluşmasında etkili olan muhasebe unsurlarının tarihsel gelişimi ve bazı standartların uygulanmasına yönelik çözümler. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Yazan, Ö. (2018). Birleşik defter sistemi olarak defter-i kebirli yevmiye ve Türk muhasebe eğitimindeki yeri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 378.
• Zan, L. (1994). Toward a history of accounting histories: perspectives from the İtalian tradition. The European Accounting Review, (3)2, 225-307.