6360 SAYILI KANUN'UN BÜYÜKŞEHİR İLÇE BELEDİYE BAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNE ETKİLERİ: TRABZON ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 18, 317 - 338, 01.01.2017

Çağrı D. Çolak

Öz

Büyükşehir sınırlarında yer alan belediye ve köylerin tüzel kişiliklerinin sona erdirilip mahalle statüsüyle ilçe belediyelerine bağlanmaları, 6360 Sayılı Kanun’un en tartışmalı düzenlemelerinden birisidir. Bu kanun, birçok eleştirinin yanı sıra iktidar partisi tarafından yerel seçimlerden siyasi kazanım elde etme amacıyla kurgulandığı yönünde eleştirilere de maruz kalmıştır. Araştırmanın amacı, yeni uygulama ile ilçe belediyesine bağlanan kırsal oyların ilçe belediye başkanlığı seçimlerini ne yönde etkilediğine yönelik değerlendirmelerde bulunmaktır. Bu bağlamda Trabzon ilinde bulunan 18 ilçede, 2014 yerel seçimlerinde eski uygulamadaki ilçe belediyesi sınırlarında yer alan mahallelerdeki oylar ile yeni uygulamanın sınırlarındaki sonuçlar karşılaştırılmış ve “Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SEÇSİS)”den alınan veriler ışığında tablolar oluşturulmuştur. Yeni uygulamanın Trabzon ilçelerinde birkaç istisna dışında seçimin sonucunu etkilemediği ancak ilk kez ilçe belediyesi için oy kullanan kırsal seçmen sayesinde iktidar partisinin oylarını arttırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Kaynakça

• Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Resmi Gazete, Tarih: 06.12.2012, Sayı: 28489.
• AKBULUT, Ö. (2004). Yerel Seçimlerin Yerelliği. Kamu Yönetimi Dünyası, 5 (17), 43-48.
• ARIKBOĞA, E. (2013), Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli. Yerel Politikalar, (3), 48-96.
• ARIKBOĞA, E. (2015). Büyükşehir Yönetim Sistemi: Büyükşehir ve İlçe Belediyeleri, Yerel Yönetimler, (Ed. Kemal Görmez), Ankara: Orion, 187-223.
• Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı, Resmi Gazete, Tarih: 03.10.1992, Sayı: 21364.
• ÇİTÇİ, O. (2005). Yerel Seçimler Coğrafyası. Ankara: TODAİE.
• ÇUKURÇAYIR, M. A. (2014). Mülki İdareyi Yeniden Düşünmek. İdarecinin Sesi, (162), 23-27.
• GÖRMEZ, K. ve SANCAK, H. (2009). Türkiye’de Yerel Siyasette Seçmen Davranışının Dönüşümü: Ankara Büyükşehir Belediyesi Örneği. Yerel Yönetimlerin Güncel Sorunları, (Eds. Kemal Görmez ve Mustafa Ökmen), İstanbul: Beta, 271-295.
• GÖZLER, K. (2013). 6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyelerine Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur. Legal Hukuk Dergisi, 11(122), 37-82.
• GÜL, H., KİRİŞ, H. M., NEGİZ, N. ve GÖKDAYI, İ. (2014). Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Yerel Siyaset, Ankara: Detay.
• GÜLER, B. A. (2012a). Hükümetin Ekim 2012 tarihli Yasa Tasarısı Üzerine. http://www.yayed.org/id256-gorusler/hukumet-yerel-yonetimlerden-vaz-geciyor-mv-pro f-dr-birgul-ayman-guler.php, (Erişim: 09.07.2016).
• GÜLER, B. A. (2012b). Bütünşehir Belediyesi TBMM Komisyon Görüşmeleri. http://www.birgulaymanguler.net/files/BUTUNSEHiR.pdf, (Erişim: 09.07.2016).
• GÜNAL, A., ATVUR, S., ve DERNEK, K. O. (2014). 6360 Sayılı Yasanın Yerelleşme Bağlamında Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 55-70.
• İZCİ, F. ve TURAN, M. (2013). Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 117-152.
• KAMALAK, İ. (2013). Yerelin Yerel Seçimlere Etkisi: Belediye Başkan Adayları Üzerinden Bir İnceleme. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 419-446.
• KİRİŞ, H. M. ve ŞATAF, C. (2007). İktidardan Olmak Ya Da Olmamak: Türkiye’de Belediyelerin Çıkmazı. Yerel Siyaset, 2(15), 359-369.
• KÖSECİK, M. (2010). Türkiye’de Yerel Seçimler: Ulusal Politikanın Etkisinde 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri. Yerel Siyaset, 4(37), 79-91.
• ÖZER, M. A. (2013). Yerel Yönetimler Reformunda Reform: 6360 Sayılı Kanun’un Düşündürdükleri. Yerel Politikalar, (3), 97-126.
• SÖNMEZ, M. (2012). Ak Parti Rejiminin Büyükşehir Oyunu. http://mustafasonmez. net/?p=2546, (Erişim: 09.08.2016).
• ŞAKACI, B. K. (2009). Yerel Yönetim Seçim Sistemi ve Öneriler Yöntemi. Yerel Yönetimlerin Güncel Sorunları, (Eds. Kemal Görmez ve Mustafa Ökmen), İstanbul: Beta, 297-316.
• TARHAN, E. (2012). Büyükşehir Kanun Tasarısı. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/tarhan-erdem/buyuksehir-kanun-tasarisi-1103329/, (Erişim: 09.08.2016).
• TEKELİ, İ. (2014). Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Katılımcı Demokrasi Pratiğinin Geliştirilmesi Üzerine Yorumlar. Katılımcı Yerel Yönetim, (Ed. İnan İzci), İatanbul: Kalkedon, 39-50.
• TOPRAK, Z. (2014). Yerel Yönetimler. Ankara: Siyasal.
• UZUN, A. ve ÇOLAK, Ç. D. (2016). 6360 Sayılı Kanun Kapsamında Kapatılan Geyikli ve Söğütlü Belde Belediyelerindeki Yerel Vatandaşların Yeni Yapıya İlişkin Algı ve Tutumlarına İlişkin Bir Araştırma. 13. KAYFOR Bildiri Kitabı, Konya, 1450-1474.