ETİK LİDERLİK, İŞGÖREN SESSİZLİĞİ VE ÖZNEL İYİ OLUŞ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
Yıl 2018,
17. UİK Özel Sayısı, 675 - 686, 04.07.2018
Kutay Özdemir
,
Ahmet Günay
,
Koray Çetinceli
Öz
Bu
çalışma, etik liderliğin işgören sessizliğine ve işgörenlerin öznel iyi oluşuna
etkisini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Süleyman
Demirel Üniversitesi'nde çalışan akademik personele toplamda 36 ifadeden oluşan
etik liderlik, işgören sessizliği ve öznel iyi oluş ölçeklerinin bulunduğu bir
anket uygulanmış ve 321 akademisyene ulaşılmıştır. Yapılan anket sonucunda elde
edilen veriler IBM SPSS 22 ve LISREL istatistiksel veri analizi programları
aracılığıyla analiz edilmiştir. Veriler, LISREL programında tek bir havuzda
faktör analizine tabi tutulmuş ve soruların ait oldukları boyutlar altında
toplandığı tespit edilmiştir. Hipotezlere uygun olacak şekilde yapılan modelleme
yine LISREL programı vasıtasıyla incelenmiş ve etik liderliğin hem öznel iyi
oluşu hem de işgören sessizliğini kayda değer oranda etkilediğini ortaya
koymuştur. Elde edilen sonuçlar bu alanda yapılan çalışmaları doğrular
nitelikte olup, etik liderlik ile işgören sessizliği arasında negatif bir
ilişki olduğunu, etik liderlik ile öznel iyi oluş arasında ise pozitif bir
ilişki olduğunu kanıtlamaktadır.
Kaynakça
- Al-Mamary, Y. H. ve Shamsuddin, A. (2015). Testing of the Technology Acceptance Model in Context of Yemen. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(4), 268-273.
- Alparslan, A. M. (2010). Örgütsel Sessizlik İklimi ve İşgören Sessizlik Davranışları Arasındaki Etkileşim: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğretim Elemanları Üzerinde Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
- Alparslan, A. M. (2015). Emek İşçilerinde Fazladan Rol Davranışının Öncülü: İş Tatmini mi İşyerinde Mutluluk mu?. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 203-215.
- Athanassiades, J. C. (1973). The Distortion of Upward Communication in Hierarchical Organizations. Academy of Management Journal, 16, 207-226.
- Avolio, B. J., Zhu, W., Koh, W. ve Bhatia, P. (2004). Transformational Leadership and Organizational Commitment: Mediating Role of Psychological Empowerment and Moderating Role of Structural Distance. Journal of Organizational Behavior, 25(8), 951-968.
- Bachmann, B. (2017). Ethical Leadership in Organizations Concepts and Implementation, İsviçre, Springer.
- Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. California, Englewood Cliffs. NJ: Prentice-Hall.
- Brinsfield, C. T. (2009). Employee Silence: Investigatıon of Dimensionality, Development of Measures, and Examination of Related Factors. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). The Ohio State Üniversitesi, Amerika.
- Brown, M. E. ve Trevino, L. K. (2006). Ethical Leadership: A Review and Future Directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595-616.
- Brown, M. E., Trevino, L. K. ve Harrison, D. A. (2005). Ethical Leadership: A Social Learning Perspective for Construct Development and Testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97, 117- 134.
- Brown, S., Peterson, R. (1994). The Effect of Effort on Sales Performance and Job Satisfaction. Journal Of Marketing, 58(2), 70-80.
- Cha, S.E. ve Edmondson, A.C. (2006). When Blues Backfire: Leadership, Attribution, and Disenchantment in a Values-Driven Organization. The Leadership Quarterly, 17(1), 57-78.
- Conlee, M. C. ve Tesser, A. (1973). The Effects of Recipient Desire to Hear on News Transmission. Sociometry, 4, 588-599.
- Costa, P. T. Ve McCrae, R. R. (1980). Influence of Extraversion and Neuroticism on Subjective Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology, 38(4), 668-678.
- Day, D. V. ve Antonakis, J. (2012). The Nature of Leadership, Londra, Sage.
- DeNeve, K. M. ve Cooper, H. (1998). The Happy Personality: A Meta-Analysis of 137 Personality Traits and Subjective Well-Being. Psychological Bulletin, 124(2), 197-229.
- Diener, E. (1984). Subjective Well-Being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-563.
- Diener, E. ve Biswas-Diener, R. (2002). Will Money Increase Subjective Well-Being? Social Indicators Research, 57(2), 119-169.
- Diener, E. ve Chan, M. Y. ( 2011). Happy People Live Longer: Subjective Well-Being Contributes to Health and Longevity. Applied Psychology: Health and Well-Being, 3(1), 1-43.
- Diener, E. ve Seligman, M. E. P. (2004). Beyond Money: Toward an Economy of Well-Being. Psychological Science in the Public Interest, 5(1), 1-31.
- Diener, E., Suh, E. M., Lucas, R. E. ve Smith, H. L. (1999). Subjective Well-Being: Three Decades of Progress. Psychological Bulletin, 125(2), 276-302.
- Dyne, L. V., Ang, S. ve Botero, I. C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40(6), 1360-1392.
- Forza, C. ve Filippini, R. (1998). TQM Impact on Quality Conformance and Customer Satisfaction: a Causal Model. International Journal of Production Economics, 55(1), 1-20.
- Kalshoven, K. Ve Boon, C. (2012). Ethical Leadership, Employee Well-Being and Helping: The Moderating Role of Human Resource Management. Journal of Personnel Psychology, 11(1), 60-68.
- Milliken, F. J., Morrison, E. W. ve Hewlin, P. F. (2003) An Exploratory Study of Employee Silence: Issues That Employees Don't Communicate Upward and Why. Journal of Management Studies, 40(6), 1453-1476)
- Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W. ve Barret, K. C. (2013). IBM SPSS for Introductory Statistics: Use and Interpretation, New York, Routledge.
- Morrison, E. W. ve Milliken, F. J. (2000). Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in a Pluralistic World, Academy of Management Review, 25(4), 706-725.
- Palys, T. S. ve Little, B. R. (1983). Perceived Life Satisfaction and Organization of Personal Project Systems. Journal of Personality and Social Psychology, 44(6), 1221-1230.
- Pinder, C. C. Ve Harlos, K. (2001). Employee Silence: Quiescence and Acquiescence as Pesponses to Perceived Injustice. Research in Personnel and Human Resources Management, 20, 331-369.
- Putnam, R. D. (2000). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community, New York, Simon & Schuster.
- Rosen, S. ve Tesser, A. (1970). On Reluctance to Communicate Undesirable Information: the MUM Effect. Sociometry, 33, 253-263.
- Seligman, M. E. P. (2011). Flourish: A Visionary New Understanding of Happiness and Well-Being. New York, Free Press.
- Tov, W. ve Diener, E. (2013). Subjective Well-Being Research. Collection School of Social Sciences. Paper 1395.
- Trevino, L. K. ve Brown, M. (2004). Managing to be Ethical: Debunking Five Business Ethics Myths. Academy of Management Executive, 18(2), 69-81.
- Trevino, L. K., Brown, M. ve Hartman, L. P. (2003). A Qualitative Investigation of Perceived Executive Ethical Leadership: Perceptions From Inside and Outside The Executive Suite. Human Relations, 56(1), 5-37.
- Tuna, M., Bircan, H. ve Yeşiltaş, M., (2012). Etik Liderlik Ölçeği'nin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Antalya Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 143-155.
- Ülker, F. ve Kanten, P. (2009). Örgütlerde Sessizlik İklimi, İşgören Sessizliği ve Örgütsel Bağlılık İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 111-126.
- WHO. (1998), Five Well-Being Index. Hillerød, Psychiatric Research Unit, Collaborating Center for Mental Health.
- Wood, S. J. ve Wall, T. D. (2007). Work Enrichment and Employee Voice in Human Resource Management-performance Studies. The International Journal of Human Resource Management, 18(7), 1335-1372.
- Yang, C. (2014). Does Ethical Leadership Lead to Happy Workers? A Study on the Impact of Ethical Leadership, Subjective Well-Being and Life Happiness in the Chinese Culture. Journal of Business Ethics, 123(3), 513-525.