SOSYAL MEDYADAKİ GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSUNUN (FOMO) İÇGÜDÜSEL ALIMLARA ETKİSİNİN ÖZ BELİRLEME KURAMI İLE AÇIKLANMASI

Yıl 2018, 17. UİK Özel Sayısı, 415 - 426, 04.07.2018

Hatice Aydın

https://doi.org/10.18092/ulikidince.439179

Cited By: 13

Öz

Teknoloji ile iç içe olan tüketiciler sürekli
olarak internette gezinmekte, telefonlarını ellerinden bırakmamakta ve sosyal
medyada olup bitenden sürekli haberdar olmak istemektedirler. Tüketicilerin
sosyal medya ile bu güçlü ilişkileri bir süre sonra sosyal medya korkularına
dönüşebilmektedir. Sosyal medyadaki gelişmeleri kaçırma korkusu bu korkulardan
birisidir. Sosyal medyadaki gelişmeleri kaçırma korkusu, pazarlamacılar
tarafından birçok şekilde tetiklenmektedir. Özellikle ürün ve hizmetlerde
kıtlık algısı oluşturma, bu stratejilerden birisidir. Tüketiciler, bir ürün ya
da hizmet ile ilgili kıtlık algısı hissettikleri anda sosyal medyadaki
gelişmeleri kaçırma korkusunu daha fazla hissedebilmektedirler. Bu korku
tüketicinin tüketim davranışını etkileyebilmektedir. Bu anlamda bu fobi, tüketicilerin
içgüdüsel alışveriş davranışlarının da bir nedeni olabilmektedir. Bu çalışmada kıtlık
algısının sosyal medyadaki gelişmeleri kaçırma korkusuna ve bu korkunun
içgüdüsel alımlara etkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla Bandırma il
merkezinde bulunan öğrencilerle yüz yüze anket uygulanmıştır. Elde edilen
sonuçlar doğrultusunda kıtlık algısının FoMO üzerinde ve FoMO’nun içgüdüsel
alımlar üzerinde pozitif yönde anlamlı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kıtlık Algısı, Sosyal Medyadaki Gelişmeleri Kaçırma Korkusu

Kaynakça

• Akıllı, G.K. ve Gezgin, D.M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyleri ile Farklı Davranış Örüntülerinin Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 51-69.
• Argan, M. ve Tokay-Argan, M. (2018). Fomsumerism: A Theoretical Framework. International Journal of Marketing Studies, 10(2), 109-117.
• Argan, M., Argan, M. T. ve Gamze, İ. (2018). Keşke OLsaydım! Bir Fomo Tüketicinin (fomsumer) Anatomisi. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 9(1), 43-57.
• Aydın, H. ve Biçer, D. F. (2017). Ülke İmajının Yabancı Menşeli Ürün İnancı ve Satın Alma İsteği Üzerindeki Etkisi Ve Farklı Ülke İmaj Algılarının Karşılaştırılması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(3), 151-171.
• Barnes, S. (2017). Don’t Think, Just Drink!’: An Ethnographic Study into Why Young People Engage with Alcohol-Fuelled Leisure Markets of the Night-Time Economy. Plymouth Law and Criminal Justice Review, 9, 33-54.
• Bolarinwa, O. A. (2015). Principles and Methods of Validity and Reliability Testing of Questionnaires Used in Social and Health Science Researches. Nigerian Postgraduate Medical Journal, 22(4), 195-201.
• Byun, S. E. ve Sternquist, B. (2011). Fast Fashion and In-store Hoarding: The Drivers, Moderator, and Consequences. Clothing and Textiles Research Journal, 29(3), 187-201.
• Dan Herman (2012). The Fear of Missing Out by Dan Herman. Erişim Adresi http://www.danherman.com/The-Fear-of-Missing-Out-(FOMO)-by-Dan-Herman.html
• Deci, E. L., Ryan, R. M. ve Williams, G. C. (1996). Need Satisfaction and the Self-Regulation of Learning. Learning and Individual Differences, 8(3), 165-183.
• Engström, J. ve Elg, M. (2015). A Self-Determination Theory Perspective on Customer Participation in Service Development. Journal of Services Marketing, 29(6/7), 511-521.
• Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: Algebra and Statistics. Journal of Marketing Research, 18 (3), 382-388.
• Gökler, M.E., Aydın, R., Ünal, E. ve Metintaş, S. (2016). Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeğinin Türkçe Sürümünün Geçerlilik ve Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(Ek.1), 52-59.
• Gürhan-Canli, Z., Hayran, C. ve Sarial-Abi, G. (2016). Customer-Based Brand Equity in a Technologically Fast-Paced, Connected, and Constrained Environment. AMS Review, 6(1-2), 23-32.
• Grolnick, W. S., Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (1997). Internalization within the Family: The Self-Determination Theory Perspective. In J. E. Grusec & L. Kuczynski (Eds.), Parenting and Children's Internalization of Values: A Handbook of Contemporary Theory (pp. 135-161). Hoboken, NJ, US: John Wiley & Sons Inc.
• Hair, J. F., Black, W.C, Babin, B.J. ve Anderson, R.E (2010). Multivariate Data Analysis, 7.
• Hayran C., Anik L. ve Gürhan-Canli Z. (2017). Exploring the Antecedents and Consumer Behavioral Consequences of “Feeling of Missing out (FOMO)” (Abstract), p. 661-662, In: Stieler M. (eds) Creating Marketing Magic and Innovative Future Marketing Trends. Developments in Marketing Science: Proceedings of the Academy of Marketing Science. Springer, Cham
• Hayran, C., Anik, L. ve Gürhan-Canli, Z. (2016). Exploring the Antecedents and Consumer Behavioral Consequences of. ACR North American Advances, 44, 468.
• Hodkinson, C. (2016). Fear of Missing Out’ (FOMO) Marketing Appeals: A Conceptual Model. Journal of Marketing Communications, 1-24.
• Hoşgör, H., Tandoğan, Ö. ve Hoşgör G, D. (2017). Nomofobinin Günlük Akıllı Telefon Kullanım Süresi ve Okul Başarısı Üzerindeki Etkisi: Sağlık Personeli Adayları Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 573-595.
• Ingledew, D.K., Markland, D. ve Sheppard, K.E. (2004). Personality and self-Determination of Exercise Behavior. Personality and Individual Differences, 36(8), 1921–1932.
• JWT Intelligence (2012). Fear of Missing out (FOMO). Erişim Adresi http://www.slideshare.net/jwtintelligence/the-fear-of-missing-out-FoMO-march 2012 - update
• Lee S.Y. ve Mukherjee, A. (2011). The Effect of Scarcity on Product Evaluation. In NA - Advances in Consumer Research, 38, 552-553.
• Marie, A. ve Grybś, M. (2013). Modern Trends in Consumer Behavior in Era of E-communication. Studia Ekonomiczne, 151, 263-273.
• Ozan Ş. ve Odabaşı, H.F (2015). Yeni Köye Eski Adet: Sosyal Medyada Gelişmeleri Kaçırma Korkusu. 3.Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu, 9-11 Eylül, 2015, KTÜ, Trabzon.
• Przybylski, A.K., Murayama, K., Dehaan, C.R. ve Gladwell, V. (2013). Motivational, Emotional and Behavioral Correlates of Fear of Missing Out. Computers in Human Behavior, 29 (4), 1841–1848.
• Rifkin, J., Cindy, C. ve Kahn, B. (2015). FoMO: How the Fear of Missing Out Leads to Missing Out. ACR North American Advances, 43, 244-248.
• Rigby, C. S., Deci, E. L., Patrick, B. C. ve Ryan, R. M. (1992). Beyond the Intrinsic-Extrinsic Dichotomy: Self-determination in Motivation and Learning. Motivation and Emotion, 16(3), 165-185.
• Rosenzweig, E. ve Gilovich, T. (2012). Buyer's Remorse or Missed Opportunity? Differential Regrets for Material and Experiential Purchases. Journal of Personality and Social Psychology, 102(2), 215-223.
• Ryan, R. ve Deci, E. (2000). Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-Being. American Psychologist, 55(1), 68-78.
• Taşkin, Ç. ve Akat, Ö. (2010). Araştırma Yöntemlerinde Yapısal Eşitlik Modelleme: LISREL ile Marka Değeri Ölçümü Örnekleri. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Ulaştıran, T (2017). Çağımızın Salgını FOMO: Pazarlama Dünyasındaki Başarısının Ardındaki Gerçekler. Erişim Adresi http: //www. pazarlamasyon. com/ pazarlama/ dijital-pazarlama/cagimizin-salgini-fomo-pazarlama-dunyasindaki-basarisinin-ardindaki-gercekler /
• Weun, S., Jones, M.A. ve Beatty, S.E. (1998). Development and Validation of the Impulse Buying Tendency Scale. Psychological Reports, 82(3), 1123-1133.
• White, C. (2015). The Impact of Motivation on Customer Satisfaction Formation: A Self-Determination Perspective. European Journal of Marketing, 49(11/12), 1923-1940.