TOPLAM RİSK YÖNETİMİNİN FİRMA PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BİST UYGULAMASI

Yıl 2021, Sayı: 33, 187 - 200, 31.10.2021

Sara Faedfar , Zekiye Aktaş , Semira Hassen Alı , Melike Kurtaran Çelik

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1015699

Öz

Risk yönetimi, beklenmedik piyasa koşullarından kaynaklanan risklerin firma performansı üzerindeki istenmyen etkilerini azaltmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Klasik risk yönetimi sadece riskten kaynaklanan tehlikelere ve negatif sonuçlara odaklanmaktadır. Diğer taraftan, toplam risk yönetimi, hem risklerin sonucunda meydana gelebilecek olası olumsuz etkileri ve hem potansiyel fırsatları kapsamaktadır. Bu çalışma, firma performansının geliştirilmesine ve istikrarlı kazanç sağlanmasına yönelik kontrol dışı piyasa faktörlerine karşı toplam risk yönetiminin etkisini ortaya koymaktadır. Çalışmada, toplam risk yönetimi ile firma performansı arasındaki ilişki 2009-2018 yılları arasında BİST-30 endeksinde yer alan 23 firmanın verileri kullanılarak panel veri yöntemi ile araştırılmıştır. Bulgular, toplam risk yönetimi ile firma performansı arasında anlamlı ve negatif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Ayrıca, entelektüel sermaye yatırımlarının yüksek olduğu ve kaldıracın daha düşük olduğu büyük firmalarda firma performansının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toplam Risk Yönetimi, Performans, Panel regresyon

Kaynakça

• Akpınar, O. ve Akpınar, A. T. (2016). “Entellektüel Sermaye Bileşenlerinin İşletme Değerine ve Performansına Etkisi: Türkiye’deki İmalat İşletmeleri Örneği”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (12), 142-153.
• AliBaba, M. ve VazirZanjani, H. (2009). Risk Management; An innovative approach to improve effectiveness. Sci. Edu. J. Manage., Tadbir monthly Journal.
• Andersen, T. J. (2008). "The performance relationship of effective risk management: Exploring the firm-specific investment rationale." Long range planning, 41(2), 155-176.
• Baltagi, B. H. (2008). "Forecasting with panel data." Journal of forecasting, 27(2), 153-173.
• Byoun, S., Kim, J., & Yoo, S. S. (2013). Risk management with leverage: Evidence from project finance. Journal of Financial and quantitative analysis, 48(2), 549-577.
• Chapman, C. B. ve Ward. S. C. (1997). "Managing risk management processes: navigating a multidimensional space." Managing risks in projects, 109-118.
• Chen, J., Zhu, Z. ve Xie, H. Y. (2004). "Measuring intellectual capital: a new model and empirical study." Journal of Intellectual capital, 5(1), 195-212.
• Chu, S. K. W., Chan, K. H., Yu, K. Y., Ng, H. T., & Wong, W. K. (2011). An empirical study of the impact of intellectual capital on business performance. Journal of Information & Knowledge Management, 10(01), 11-21.
• Colquitt, L. L., Hoyt, R. E ve Lee, R. B. (1999). "Integrated risk management and the role of the risk manager." Risk Management and Insurance Review, 2(3), 43-61.
• Davenport, E. W., and Bradley, L. M. (2001). "Enterprise risk management: A consultative perspective. Retrieved August 28, 2005.
• Ellul, A. ve Yerramilli, V. (2013). "Stronger risk controls, lower risk: Evidence from US bank holding companies." The Journal of Finance, 68(5), 1757-1803.
• Erdoğan, M. ve Dönmez, A. (2014). "Entelektüel Sermaye İle İşletme Performansi Arasindaki İlişkinin İncelenmesi: Panel Veri Uygulamasi Analysing the Relationship Between the Intellectual Capital and Company Performance: Panel Data Application." Journal of International Social Research, 7(29).
• Essinger J. ve Rosen, J. (1991), “Using Technology for Risk Management” Woodhead-Faulkner: England. https://www.worldcat.org/title/using-technology-for-risk management/oclc /441815062? referer=di&ht=edition
• Gehner, E. (2008). Knowingly taking risk: investment decision making in real estate development. Eburon Uitgeverij BV.
• Golshan, N. M. ve Abdul Rasid, S. (2012). "Determinants of enterprise risk management adoption: An empirical analysis of Malaysian public listed firms." International Journal of Social and Human Sciences, 6, 119-126.
• Gordon, L. A., Loeb, M. P., & Tseng, C. Y. (2009). Enterprise risk management and firm performance: A contingency perspective. Journal of accounting and public policy, 28(4), 301-327.
• Jafari, M., Chadegani, A. A., & Biglari, V. (2011). Effective risk management and companys performance: Investment in innovations and intellectual capital using behavioral and practical approach. Journal of economics and international finance, 3(15), 780-786.
• Kemp, R. G., Folkeringa, M., De Jong, J. P., ve Wubben, E. F. (2003). Innovation and firm performance (No. H 200207). Zoetermeer, The Netherlands: EIM.
• Keskin, R. ve Gökalp, F. (2016), “çalışma sermaye yönetiminin firma kârlılığı üzerine etkisi: panel veri analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17 (1), 15-25.
• Lam, James. (2001). "The CRO is here to stay." Risk Management, 48(4), 16-16.
• Libo, F., Xin, Y. ve Su, W. (2009). Research on The Relationship Between Intellectual Capital and Company Performance - An Empirical Analysis Based on Panel Data.” M & D Forum, 510-526.
• Mansoor, I., Khan, A. ve Shinvari, F. (2019), The Impact of Total Risk Management on Company’s Performance: Evidence from Fuel and Energy Sector of Pakistan, Global Scientific Journals, 7(12).
• Miller, K. D. ve Waller, H. G. (2003). "Scenarios, real options and integrated risk management." Long range planning, 36(1), 93-107.
• Milost, Franko. (2007). "A dynamic monetary model for evaluating employees." Journal of intellectual capital, 8(1), 124-138.
• Mohammed, H. K. and Knapkova, A. (2016). "The impact of total risk management on company's performance." Procedia-Social and Behavioral Sciences, 220, 271-277.
• Mu, J., Peng, G., & MacLachlan, D. L. (2009). Effect of risk management strategy on NPD performance. Technovation, 29(3), 170-180.
• Nofsinger, A. ve Cornett (2009). Finance Applications and Theory. New York: McGraw-Hill Irwin.
• Pagach, D., & Warr, R. (2011). The characteristics of firms that hire chief risk officers. Journal of risk and insurance, 78(1), 185-211.
• Roos, G., & Roos, J. (1997). Measuring your company's intellectual performance. Long range planning, 30(3), 413-426.
• Şahin, O. ve Alabay, M. N. (2011). “KOBİ‟lerde Entelektüel Sermayenin Firma Performansı Üzerine Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 249-268.
• Sakur, R. (2017). Entelektüel sermaye ile firma finansal performansı ilişkisi: BİST’te işlem gören bankalar üzerine bir ekonometrik analiz: International Conference on Eurasian Economies. 550-555.
• Sumedrea, S. (2013). Intellectual capital and firm performance: A Dynamic relationship in crisis time. Procedia Economics and Finance, 6, 137-144.
• Titman, S. ve Wessels, R. (1988). The Determinants of Capital Structure Choice. The Journal of Finance, 43(1), 1-19.
• Wang, H ve Reuer, JJ. (2006). Risk Reduction through Acquisitions: The Roles of Firm-Specific Investments and Agency Hazards. Advances in Mergers & Acquisitions, 5: 25-49.
• Wang, H. C., He, J., & Mahoney, J. T. (2009). Firm‐specific knowledge resources and competitive advantage: the roles of economic‐and relationship‐based employee governance mechanisms. Strategic management journal, 30(12), 1265-1285.
• Wang, H., Barney, J. B. ve Reuer, J. J. (2003). Stimulating firm-specific investment through risk management. Long Range Planning, 36(1), 49-59.
• Wooldridge, J. M. (2010). Econometric analysis of cross section and panel data. MIT press.
• Yegon, C. K., Mouni, J. G. ve Wanjau, K. (2014). Effects of firm size on enterprise risk management of listed firms in Kenya. IOSR Journal of Business and Management, 16(5), 86-95.
• Yücel, T. ve Gülüzar, K. (2003), “Araştırma-Geliştirme ve Pazarlama Giderlerinin Firma Kârlılığı Üzerine Etkisi”, İktisat İşletme ve Finans, 18 (209), 18-24.