EVALUATION OF DIGITAL PLATFORM PREFERENCES BY SWARA AND GRAY RELATIONAL ANALYSIS METHODS

Yıl 2023, Sayı: 41, 91 - 106, 31.10.2023

Aytaç Erdem , Mehmet Akif Kara , Harun Dumlu

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1239440

Öz

In this study, it is aimed to determine the importance levels of criteria that are important in the preference of digital platforms and to rank the digital platforms operating in Turkey according to these criteria. The criteria discussed in the study are “customer reviews”, “payment options”, “price”, “content language options”, “content-type”, “device compatibility”, “total downloads” and “load speed”. After these criteria were compared by 5 decision makers, the importance weights of the criteria were reached with the SWARA method. According to the results of the analysis made with SWARA, the criterion with the highest importance was the criterion of "content type" and the criterion with the lowest importance was the criterion of "total number of downloads". Digital platform alternatives operating in Turkey such as “Blu TV”, “Disney Plus”, “Exxen”, “Gain”, “Prime Video”, “Mubi” and “Netflix” were ranked by the Gray Relational Analysis method, using weighted criteria. This final ranking constitutes the preferability rankings of the relevant digital platforms. According to the ranking, the digital platform with the highest preference was "Prime Video".

Anahtar Kelimeler

Digital Platform, Gray Relationship Analysis, SWARA, TV

DİJİTAL PLATFORM TERCİHLERİNİN SWARA VE GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ YÖNTEMLERİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışmada son yıllarda TV yerine ikame edilen dijital platformların tercih edilmesinde önemli olan kriterlerin önem düzeylerinin belirlenmesi ve Türkiye’de faaliyet gösteren dijital platformların bu kriterlere göre sıralanması amaçlanmıştır. Çalışmada ele alınan kriterler; “müşteri yorumları”, “ödeme seçenekleri”, “fiyat”, “içerik dil seçenekleri”, “içerik türü”, “cihaz uyumu”, “toplam indirilme sayısı” ve “yüklenme hızı” kriterleridir. Bu kriterler, 5 uzman karar verici tarafından karşılaştırıldıktan sonra SWARA yöntemi ile kriterlerin önem ağırlıklarına ulaşılmıştır. SWARA ile yapılan analiz sonucuna göre en yüksek önem ağırlığına sahip kriter “içerik türü” kriteri ve en düşük önem ağırlığına sahip kriter ise “toplam indirilme sayısı” kriteri olmuştur. Türkiye’de faaliyet gösteren “Blu TV”, “Disney Plus”, “Exxen”, “Gain”, “Prime Video”, “Mubi” ve “Netflix” dijital platform alternatifleri, ağırlıkları belirlenen kriterler kullanılarak Gri İlişkisel Analiz yöntemi ile sıralanmıştır. Elde edilen bu nihai sıralama, ilgili dijital platformların tercih edilebilirlik sıralamalarını oluşturmaktadır. Yapılan sıralamaya göre en yüksek tercih edilebilirliğe sahip dijital platform “Prime Video” olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dijital Platform, Gri İlişkisel Analiz, SWARA, TV

Kaynakça

• Aksoy, A. D. (2014). Tüketimin dijitalleşmesi. M. Babaoğul, A. Şener ve E. B. Buğday içinde, Tüketici yazıları (IV) (46-64). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Tüketici-Pazar-Araştırma-Danışma Test ve Eğitim Merkezi Tüketici Yazıları.
• Athawale, V. M. ve Chakraborty, S. (2011). Application of Grey Relational Analysis Method in Solving Supplier Selection Problems. The IUP Journal of Operations Management, 10(1), 18-28.
• Büyükgebiz Koca, E. ve Tunca, M. Z. (2019). G20 Ülkelerinin Ekonomik Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(28), 348-357.
• Cagle, M. N., Özdağoğlu, A. ve Yılmaz, K. (2020). A SWARA-GRA Integrated Approach For Combating Information Overload: Investment Appraisal And Decisions (Nicel Araştırma). Muhasebe ve Finansman Dergisi, (87), 263-280.
• Çakır, E. (2017). Selecting Contractor Company in Urban Transformation Using SWARA-Gray Relationship Analysis Method. The Journal of International Scientific Researches, 2(6), 79-95.
• Çakır, E. ve Akel, G. (2017). Evaluation of service quality of hotel and holiday reservation web sites in Turkey by Integrated SWARA-Gray relationship analysis method. PressAcademia Procedia, 3(1), 81-95.
• Deng, J.L. (1982). Control problems of Grey Systems. Systems & Control Letters. 1(5), 188-194.
• Erdem, H. A. (2011). Yeni medya hizmetleri ve düzenlemeleri. Ankara: RTÜK Uzmanlık Tezi.
• Erdem, N. ve Aytekin, B. A. (2021). Covid-19 Pandemisinde İzleyici Deneyimi: Netflix Ekseninde Dijital Platformlara Bakış. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (36), 302-325.
• Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (1990). İletişim ve toplum: Kitle iletişim kuramları tutucu ve değişimci yaklaşımlar. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Esangbedo, M. O. ve Bai, S. (2020). Scaling Foreign-Service Premium Allowance Based on SWARA and GRA with Grey Numbers. Journal of Grey System, 32(1), 38-58.
• Eşiyok, Y. ve Eren, Ö. (2018). Personel seçim probleminin gri ilişkisel analiz yöntemi ile çözülmesi: Medya sektöründe bir uygulama. Business & Management Studies: An International Journal, 6(4), 898-919.
• Flayelle, M., Canale, N., Vögele, C., Karila, L., Maurage, P. ve Billieux, J. (2019). Assessing binge-watching behaviors: Development and validation of the “Watching TV Series Motives” and “Binge-watching Engagement and Symptoms” questionnaires. Computers in Human Behavior, 90, 26-36.
• Flew, T. (2010). New media: An introduction, (3rd Edition), Oxford University Press.
• Geray, H. (2003). İletişim ve Teknoloji. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Ho, C. T. ve Wu, Y. S. (2006). Benchmarking performance indicators for banks. Benchmarking: an international journal, 13(1/2), 147-159.
• Kerseliene, V., Zavadskas, E. K. ve Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step-wise weights assessment ratio analysis (SWARA). Journal of Business Economics and Management. 11(2), 243-258.
• Manovich, L. (2002). The language of new media. MIT press.
• Maruf, M. ve Özdemir, K. (2021). Türkiye’deki ticari bankalara ait web sitelerin performanslarının SWARA ve ARAS yöntemi ile sıralanması. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı), 1514-1537.
• McLuhan, M. (2014). Gutenberg galaksisi. İstanbul: Yapıkredi Yayınları
• Mikos, L. (2016). Digital media platforms and the use of TV content: Binge watching and video-on-demand in Germany. Media and Communication, 4(3), 154-161.
• Ödemeli Yayıncılık Platformu (Pay TV) Raporu, (2015). Telkoder (Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği), Nisan 2015.
• Özel, S. (2014). Yeni Medya Çağında Radyoların Dönüşümü, Akdeniz İletişim, 22, 178.
• Özel, S. (2015). Bir Yayın Platformu Olarak İnternette Çevrim İçi Videolar ve Kullanıcılarının Doyum Faktörleri, Global Media Journal, 5, 291-292.
• Sarı, Ü. ve Sancaklı, P. (2020). Küyerelleşmenin dijital platformların içerik tanıtımına etkisi: Netflix örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 243-260.
• Sarı, Ü. ve Türker, H. (2021). Dijital platform kullanıcılarının izleme alışkanlıklarına yönelik bir araştırma: Netflix örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 59-80.
• Stanujkic, D., Djordjevic, B. ve Karabasevic, D. (2015). Selection of candidates in the process of recruitment and selection of personnel based on the SWARA and ARAS Methods, QUAESTUS Multidisciplinary Research Journal, 6 (1), 53-62.
• Şamiloğlu, F., Bağcı, H. ve Kahraman, Y. E. (2018). İşletmelerin likidite düzeylerinin karşılaştırılması: BİST sürdürülebilirlik endeksi uygulaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 115-129.
• Torun, A. (2021). Sinemada veya Netflix’te‒Dijital İzleme Ortamları ve Yeni Alışkanlıklar‒Bir Sosyal Ortam Olarak Sinema ve Film İzleme Pratiklerindeki Dijital Dönüşüm. SineFilozofi, 6(Sp. Iss.), 370-387.
• Toschi, A. (2009). The Entertainment Revolution: Does Transmedia Storytelling Really Enhance the Audience Experience?. California State University Fullerton, 33-170.
• Özçalıcı, M. (2021). Matlab ile çok kriterli karar verme teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Varol, S. F. (2017). Medyanın Küreselleşmesi: Neden-Sonuç Ekseninde Bir Değerlendirme. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1 (5), 399-424.
• Vlassis, A. (2021). Global online platforms, COVID-19, and culture: The global pandemic, an accelerator towards which direction? Media, Culture & Society,43(5), 957-969.
• Yaylagül, L. (2006). Kitle iletişim kuramları: Egemen ve eleştirel yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Yücenur, G. N. ve İpekçi, A. (2021). SWARA/WASPAS methods for a marine current energy plant location selection problem. Renewable Energy, 163, 1287-1298.
• Zolfani, S. H., Salimi, J., Maknoon, R. ve Kildiene, S. (2015). Technology foresight about R&D projects selection; application of SWARA method at the policy making level. Engineering Economics, 26(5), 571-580.
• Zolfani, S. H., Zavadskas, E. K. ve Turskis, Z. (2013). Design of products with both International and Local perspectives based on Yin-Yang balance theory and SWARA method. Economic research-Ekonomska istraživanja, 26(2), 153-166.