İktâ Üzerine Düşünceler

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 2, 165 - 184, 11.08.2016

Halil İbrahim Hançabay

Öz

Ortaçağ İranı’ndaki toplum ve toprak kullanım hakları ile Batı Avrupa feodalizminin belli türleri arasındaki bir takım yüzeysel benzerlikler, feodalizm teriminin biraz gevşek bir şekilde İran’daki toplum ve hükümete atfını cesaretlendirmiştir. Dahası, feodalizm nasıl ki Fransız Devrimi esnasında eski rejimin birçok suistimalini kapsayacak şekilde genelleyici bir tanımlama olarak benimsendiyse, yakın zamanlarda da İran’la ilgili yanlış kullanılmaya başlanan bir terim olmuştur. Bu terimin yanlış kullanımını bir kenara bırakarak, kelimenin dar anlamıyla İran toplumunun, hukukî anlamıyla da İran kurumlarının feodal olarak tanımlanıp tanımlanmayacağını incelemek biraz ilgi çekici olabilir.

Kaynakça

• Cahen, Claude, “L’évolotion de l’iqtâ‘ du IXe au XIIIe siècle: Contribution é une historie compare des societies médiévales ”, Anneles, E.S.C. [Annales. Économies, Sociétés, Civilisations], 1 (1953), s. 25-52.
• Christensen, Arthur, L’Iran sous les Sassanides, Copenhagen: Levin-Munksgeard 1936.
• Fischel, Walter J., Jews in the Economic and Political Life of Medieval Islam, [London: The Royal Asiatic Society 1968].
• Ganshof, François Louis, Feudalism, [Longmans] 1952.
• [Lewis, Bernard] “Abbâsids”, EI2, [I, 15-23].
• Lokkegaard, Frede, Islamic Taxation in the Classic Period, Copenhagen: [Branner & Korch] 1950.
• Mez, Adam, Die Rennaissance des Islams, [Heidelberg: C. Winter 1922].
• Spuler, Berhold, Iran in Früh-islamischer Zeit, Weisbaden 1952.