Görme Engelli Bireylerin Cinsel Sağlık İhtiyaçlarının Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 1, 90 - 108, 29.12.2020

Hatice Güdül Öz , Hatice Balcı Yangın

Öz

Amaç: Bu araştırma görme engelli bireylerin cinsel sağlık ihtiyaçlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma Antalya ilinde bulunan bir görme engelli derneğine üye olan 35 görme engelli birey ile yapılmıştır. Veriler, “Veri Toplama Formu” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesi tanımlayıcı istatistikler sayı, yüzde, ortalama ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Görme engelli bireylerin %91,42’nün cinsel sağlık eğitimi almadığı, eğitim alan bireylerin ise gören bireylerle birlikte eğitim aldığı bulunmuştur. Görme engelli bireylerin %62,86’sı cinsel sağlık ile ilgili aramalarını internetten yapmaktadır. Görme engelli bireylerin %82,86’sı cinsel sağlık bilgilerinin yetersiz olduğunu ve sağlık profesyonellerinden eğitim almak istediklerini belirtmiştir. Sonuç: Görme engelli bireylerin profesyonel sağlık ekibi tarafından hazırlanan eğitim yöntemlerine uygun kapsamlı cinsel sağlık eğitimi ihtiyacı olduğu saptanmıştır. Bütüncül sağlık bakımında görme engelli bireylerinde ihtiyaçlarının göz önünde tutulması gerektiğini önermekteyiz.

Anahtar Kelimeler

cinsel sağlık, görme engelli birey, eğitim, sağlık profesyonelleri

Destekleyen Kurum

Akdeniz Üniveristesi

Proje Numarası

TYL-2019-4256

Teşekkür

Araştırmamıza katılan tüm görme engelli bireylere ve dernek çalışanlarına teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Addlakha, R., Price, J., & Heidari, S. (2017). Disability and sexuality: claiming sexual and reproductive rights. Reproductive Health Matters. 2017;25:50: 4-9.
• Ahumuza, S. E., Matovu, J. K., Ddamulira, J. B., & Muhanguzi, F. K. (2014). Challenges in accessing sexual and reproductive health services by people with physical disabilities in Kampala, Uganda. Reproductive health, 11(1), 59.
• Badu, E., Gyamfi, N., Opoku, M. P., Mprah, W. K., & Edusei, A. K. (2018). Enablers and barriers in accessing sexual and reproductive health services among visually impaired women in the Ashanti and Brong Ahafo regions of Ghana. Reproductive health matters, 26(54), 51-60.
• Badu, E., Mensah, I., Gyamfi, N., Agyei-Okyere, E., Eric, A., & Adusei-Nkrumah, J. (2019). Knowledge and sources of accessing sexual and reproductive health information among visually impaired women in Ghana. BMC research notes, 12(1), 529.
• Bahar, M. (2018). Y kuşağında cinsellik algısının incelenmesi: İzmir örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Can, A., Sönmez, E., Özer, F., Ayva, G., Bacı, H., Kaya, H., ... & Aslan, D. (2014). Sağlık arama davranışı olarak internet kullanımını inceleyen bir araştırma. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 36(4), 486-494.
• Cebeci, F., Yangın, H. B., & Tekeli, A. (2012). Life experiences of women with breast cancer in south western Turkey: A qualitative study. European Journal of Oncology Nursing, 16(4), 406-412.
• Chan, W. S., & Leung, A. Y. (2018). Use of social network sites for communication among health professionals: systematic review. Journal of medical Internet research, 20(3), e117.
• de França, I. S. X., Coura, A. S., de Sousa, F. S., da Silva Aragão, J., Silva, A. F. R., & dos Santos, S. R. (2019). Acquiring of knowledge about sexual health by blind people: an action research. Revista latino-americana de enfermagem, 27.
• Devkota, H. R., Murray, E., Kett, M., & Groce, N. (2017). Healthcare provider’s attitude towards disability and experience of women with disabilities in the use of maternal healthcare service in rural Nepal. Reproductive health, 14(1), 79.
• Disability Rights Commission. (2004) The Web: Access and inclusion for disabled people; a formal investigation. The Stationery Office.
• Döner, H. (2015). Sexual knowledge, sexual experiences and views on sexuality education among adults with visual disabilities. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Dündar, T., & Özsoy, S. (2017). Menstrual hygiene management among visually impaired women. British Journal of Visual Impairment, 0264619620911441.
• Ganle, J. K., Otupiri, E., Obeng, B., Edusie, A. K., Ankomah, A., & Adanu, R. (2016). Challenges women with disability face in accessing and using maternal healthcare services in Ghana: a qualitative study. PloS one, 11(6), e0158361.
• Görkemli, N. (2017). Sağlık İletişiminde İnternet Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. TOJDAC, 7(1):122-138.
• İrdem, P.F. (2006). Görme engelli gençlerin cinsel sağlık bilgi düzeyleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Kara-Ulu, N., Demir, H., Taşar, M.A., Dallar, Y.B. (2015). Ankara’da düşük sosyoekonomik düzeyi olan bir bölgede ergenlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeyleri. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 1(1):32-8.
• Kassa, T. A., Luck, T., Bekele, A., & Riedel-Heller, S. G. (2016). Sexual and reproductive health of young people with disability in Ethiopia: a study on knowledge, attitude and practice: a cross-sectional study. Globalization and health, 12(1), 5.
• Kismödi, E., Corona, E., Maticka-Tyndale, E., Rubio-Aurioles, E., & Coleman, E. (2017). Sexual rights as human rights: A guide for the WAS declaration of sexual rights. International Journal of Sexual Health, 29(sup1), 1-92.
• Kulick, D. Rydström, J. (2015). Loneliness and ıts opposite: Sex, disability, and the ethics of engagement. Duke University Press, Durham.
• Mekonnen, M., Behailu, T., & Wakgari, N. (2018). Knowledge, Attitude, and Practice regarding HIV/AIDS among People with Disability in Hawassa City, Southern Ethiopia. Advances in Public Health, 2018.
• Morrison, J., Basnet, M., Budhathoki, B., Adhikari, D., Tumbahangphe, K., Manandhar, D., ... & Groce, N. (2014). Disabled women׳ s maternal and newborn health care in rural Nepal: A qualitative study. Midwifery, 30(11), 1132-1139.
• Okonji, P., Lhussier, M., Bailey, C., & Cattan, M. (2015). Internet use: Perceptions and experiences of visually impaired older adults. Journal of Social Inclusion, 6(1), 120-145.
• Olajide, F. O., Omisore, A. G., Arije, O. O., Afolabi, O. T., & Olajide, A. O. (2014). Awareness and use of modern contraceptives among physically challenged in-school adolescents in Osun State, Nigeria. African Journal of Reproductive Health, 18(2), 87-96.
• Oliveira, G. O. B., Cavalcante, L. D. W., Pagliuca, L. M. F., Almeida, P. C. D., & Rebouças, C. B. D. A. (2016). Prevention of sexually transmitted diseases among visually impaired people: educational text validation. Revista latino-americana de enfermagem, 24.
• Peta, C. (2017). Disability is not asexuality: the childbearing experiences and aspirations of women with disability in Zimbabwe. Reproductive health matters, 25(50), 10-19.
• Philander, J. H., & Swartz, L. (2006). Needs, barriers, and concerns regarding HIV prevention among South Africans with visual impairments: A key informant study. Journal of Visual Impairment & Blindness, 100(2), 111-115.
• Poroy, A. (2010). Antik çağdan günümüze Avrupa'da cinsellik tarihi. Dharma Yayınları, İstanbul.
• Rosner, Y., & Perlman, A. (2018). The Effect of the Usage of Computer-Based Assistive Devices on the Functioning and Quality of Life of Individuals who are Blind or have low Vision. Journal of Visual Impairment & Blindness, 112(1), 87-99.
• Rugoho, T., & Maphosa, F. (2017). Challenges faced by women with disabilities in accessing sexual and reproductive health in Zimbabwe: The case of Chitungwiza town. African Journal of Disability (Online), 6, 1-8.
• Tanton, C., Jones, K. G., Macdowall, W., Clifton, S., Mitchell, K. R., Datta, J., ... & Wellings, K. (2015). Patterns and trends in sources of information about sex among young people in Britain: evidence from three National Surveys of Sexual Attitudes and Lifestyles. BMJ open, 5(3).
• Tuğut, N., & Gölbaşı, Z. (2019). Okul öncesi dönem çocuğu olan (3-6 yaş) ebeveynlerin cinsel eğitim tutumlarının belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 13(3), 287-294.
• Tun, W., Okal, J., Schenk, K., Esantsi, S., Mutale, F., Kyeremaa, R. K., ... & Moono, G. (2016). Limited accessibility to HIV services for persons with disabilities living with HIV in Ghana, Uganda and Zambia. Journal of the International AIDS Society, 19, 20829.
• Türkiye İstatistik Kurumu. Türkiye Özürlüler Araştırması, (2002). 11 Haziran 2019 tarihinde https://kutuphane.tuik.gov.tr/pdf/0014899.pdf adresinden erişildi.
• UNESCO. International Technical Guidance on Sexuality Education, (2018). 15 Haziran 2020 tarihinde https://www.who.int/reproductivehealth/publications/technical-guidance-sexuality-education/en/ adresinden erişildi.
• United Nations Population Fund (UNPF) International Conference on Population and Development Programme of Action, ( 2014). 05 Haziran 2020 tarihinde https://www.unfpa.org/publications/international-conference-population-and-development-programme-action adresinden erişildi.
• Vergunst, R., Swartz, L., Hem, K. G., Eide, A. H., Mannan, H., MacLachlan, M., ... & Schneider, M. (2017). Access to health care for persons with disabilities in rural South Africa. BMC health services research, 17(1), 741.
• Wild, T. A., Kelly, S. M., Blackburn, M. V., & Ryan, C. L. (2014). Adults with Visual Impairments Report on their Sex Education Experiences. Journal of Blindness Innovation & Research, 4(2).
• World Health Organization Developing sexual health programmes, 2010. 04 Haziran 2020 tarihinde https://www.who.int/reproductivehealth/publications/sexual_health/rhr_hrp_10_22/en/ adresinden erişildi.
• World Health Organization. Sexual health, human rights and the law, 2015. 01 Haziran 2020 tarihinde https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/175556/9789241564984_eng.pd?sequence=1 adresinden erişildi.
• World Health Organization. WHO Regional Office for Europe and BZgA Standards for Sexuality Education in Europe, 2010 12 Haziran 2020 tarihinde https://www.bzgawhocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf, adresinden erişildi.
• World Health Organization. The World Bank World Report on Disability, (2011). 25 Haziran 2020 tarihinde http: //www.who.int/disabilities/world_report/2011/en/index.html adresinden erişildi.
• World Health Organization. Sexual and Reproductive Health Defining sexual health, (2006). 07 Haziran 2020 tarihinde https://www.who.int/reproductivehealth/topics/sexual_health/sh_definitions/en/ adresinden erişildi.
• World Wide Web Consortium (W3C).Web Content Accessibility Guidelines, (2020). 01 Haziran 2020 tarihinde https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/wcag/ adresinden erişildi.