Öz
Öz
Tüm görsel sanatlarda geçerli evrensel kompozisyon ilke ve kuralları bulunmaktadır. Seçme, yerleştirme, düzenleme ve var olan gerçeklik içerisinden ayıklayama yoluyla çıkarta çıkarta kompozisyonunun oluşturulduğu fotoğraf sanatında; tasarım yüzeyindeki biçimsel durumu ile ilgili özellikler kompozisyon ilkeleri açısından önemli bir inceleme alanı oluşturmaktadır. Biçimsel durum değerlendirmelerinde; görsel algının formlar ve biçimler üzerinden yönlendirilmesi konusunda tıpkı kompozisyon konusu gibi şekil zemin ilişkisi, benzerlik, yakınlık, tamamlama, süreklilik ve basitlik gibi Gestalt ilkeleri önem kazanmaktadır. Bütünü oluşturan parçalardan çok parçaların bir araya gelişleri ve aralarındaki ilişkinin önemine odaklanan ve daha çok grafik tasarım alanındaki üretimlerde kullanıldığı bilinmekte olan Gestalt ilkelerinin fotoğraf gibi üretim yöntemi farklı bir sanat için kullanılıp kullanılamayacağı bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada amaçlı örneklem yöntemi ile çoğu dünya çapında prestijli fotoğraf yarışmalarından ödül kazanmış fotoğraflardan oluşan bir örneklem gurubu incelenmektedir. Örnekleme dahil olan fotoğraflar üzerinden Gestalt algı prensiplerinin açıklanmasının ardından Gestalt ilkelerinin tümünü barındıran ödüllü iki fotoğraf genel kompozisyon değerlendirmesi sonrasında Gestalt ilkeleri açısından çözümlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açiler, S. (https://Www.İienstitu.Com/Blog/Gestalt-Kurami-Ve-İlkeleri) Erisim Tarihi:09.12.2021 Saat: 22:34
- Akmeşe, E. (2017). Evrensel bir simgenin sıradışı öyküsü: Chevolution. H. Kuruoğlu ve A. F. Parsa (Ed.), Belgesel filmde zamanın ruhu: Belgesel filmde değişen anlam ve anlatım (s. 117-137) içinde. Detay Yayıncılık.
- Ankaralıgil, N. (2013). Fotoğraf Ve Sinemada Kompozisyon: Altın Oran Ve Fıbonaccı Spirali Bağlamında Spielberg Filmleri Üzerine Görsel Çözümleme, Erciyes İletişim Dergisi, Sayı 1.
- Berger, J. (2020). Görme Biçimleri, Metis Yayınları. İstanbul.
- Dijital Fotoğraf, 2008, Tüm Yönleriyle Kompozisyon http://Biyolojiegitim.Yyu.Edu.Tr/Bmk/Fotografkural%C4%B1.Pdf Erisim Tarihi:02.12.2021
- Kafalı, N. 2003, Bir Görsel İletişim Aracı Olan Fotoğrafta Belirginlik, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 2003, Sayı 8.
- Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi 2, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı, Hürriyet Ofset 1997, Sayfa 673, 674 Grill, T.,
- Scanlon, M. (2003). Fotoğrafta Kompozisyon. Homer Kitapevi, İstanbul
- Ertan, G., & Sansarcı, E. (2016). Görsel Sanatlarda Anlam Ve Algı. İstanbul: Alternatif Yayıncılık.
- KALFAGİL. S.(2014). Fotoğrafın Yapısal Ögeleri Ve Fotoğraf Sanatında Kompozisyon, İlke Kitap, İstanbul.
- Kanlıoğlu, A., Demirel, G. (2021). Fotoğraf Serüveninin Son Durağı, Mobil Fotoğrafçılık. Erciyes İletişim Dergisi. Ss.10-100.
- KARADAĞ, Ç., (0000). Fotoğrafta Sanatsal Kompozisyon,
- Karpuz, H. (1987), Fotoğrafta Kompozisyon. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Sayı 4.
- Karataş, N. (2019). Gestalt Kuramının Kübizm Akımı İle Birleştirilerek Görsel Sanatlar Dersinde Uygulanması,
- Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Kılıç, L. (2021). Işıkla Resmetme Terimleri, İnkılap Yayınevi, İstanbul.
- Suler, J., Zaika, R.D. (2018), Görme Biçimi Olarak Fotoğraf, Algılama Ve Görüntüleme, The Kitap Sanat Yayınları, 1. Baskı
- Şener T., Gestalt Kuramı https://Acikders.Ankara.Edu.Tr/Pluginfile.Php/47629/Mod_Resource/Content/0/Gestalt%20Kuram%C4%B1.Pdf Erişim Tarihi: 08.12.2021
- YAĞMUR, Ö. (2014). Minimal Sanatta Dan Flavin’i Gestalt Algı Kuramıyla Anlamlandırma,
- Wagemans, J., Elder, J., Kubovy, M. Vd. S. (2012). A Century Of Gestalt Psychology İn Visual Perception:I. Perceptual Grouping And Figure–Ground Organization,
- Guberman S., Maximov V.V., Pashintsev, A. (2012). Gestalt And Image Understanding Https://Www.Researchgate.Net/Publication/265185998_Gestalt_And_Image_Understanding Erisim Tarihi:21.12.2021.
- World Photograph Organisation, 2021, Young Farmers | Coenraad Heinz Torlage, https://Www.Worldphoto.Org/Sony-World-Photography-Awards/Winners-Galleries/2021/Student/Young-Farmers-Coenraad-Heinz-Torlage https://Www.Bbc.Com/Turkce/Haberler-51264769 Erişim Tarihi: 02/09/2022
Öz
Tüm görsel sanatlarda geçerli evrensel kompozisyon ilke ve kuralları bulunmaktadır. Seçme, yerleştirme, düzenleme ve var olan gerçeklik içerisinden ayıklayama yoluyla çıkarta çıkarta kompozisyonunun oluşturulduğu fotoğraf sanatında; tasarım yüzeyindeki biçimsel durumu ile ilgili özellikler kompozisyon ilkeleri açısından önemli bir inceleme alanı oluşturmaktadır. Biçimsel durum değerlendirmelerinde; görsel algının formlar ve biçimler üzerinden yönlendirilmesi konusunda tıpkı kompozisyon konusu gibi şekil zemin ilişkisi, benzerlik, yakınlık, tamamlama, süreklilik ve basitlik gibi Gestalt ilkeleri önem kazanmaktadır. Bütünü oluşturan parçalardan çok parçaların bir araya gelişleri ve aralarındaki ilişkinin önemine odaklanan ve daha çok grafik tasarım alanındaki üretimlerde kullanıldığı bilinmekte olan Gestalt ilkelerinin fotoğraf gibi üretim yöntemi farklı bir sanat için kullanılıp kullanılamayacağı bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada amaçlı örneklem yöntemi ile çoğu dünya çapında prestijli fotoğraf yarışmalarından ödül kazanmış fotoğraflardan oluşan bir örneklem gurubu incelenmektedir. Örnekleme dahil olan fotoğraflar üzerinden Gestalt algı prensiplerinin açıklanmasının ardından Gestalt ilkelerinin tümünü barındıran ödüllü iki fotoğraf genel kompozisyon değerlendirmesi sonrasında Gestalt ilkeleri açısından çözümlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açiler, S. (https://Www.İienstitu.Com/Blog/Gestalt-Kurami-Ve-İlkeleri) Erisim Tarihi:09.12.2021 Saat: 22:34
- Akmeşe, E. (2017). Evrensel bir simgenin sıradışı öyküsü: Chevolution. H. Kuruoğlu ve A. F. Parsa (Ed.), Belgesel filmde zamanın ruhu: Belgesel filmde değişen anlam ve anlatım (s. 117-137) içinde. Detay Yayıncılık.
- Ankaralıgil, N. (2013). Fotoğraf Ve Sinemada Kompozisyon: Altın Oran Ve Fıbonaccı Spirali Bağlamında Spielberg Filmleri Üzerine Görsel Çözümleme, Erciyes İletişim Dergisi, Sayı 1.
- Berger, J. (2020). Görme Biçimleri, Metis Yayınları. İstanbul.
- Dijital Fotoğraf, 2008, Tüm Yönleriyle Kompozisyon http://Biyolojiegitim.Yyu.Edu.Tr/Bmk/Fotografkural%C4%B1.Pdf Erisim Tarihi:02.12.2021
- Kafalı, N. 2003, Bir Görsel İletişim Aracı Olan Fotoğrafta Belirginlik, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 2003, Sayı 8.
- Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi 2, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı, Hürriyet Ofset 1997, Sayfa 673, 674 Grill, T.,
- Scanlon, M. (2003). Fotoğrafta Kompozisyon. Homer Kitapevi, İstanbul
- Ertan, G., & Sansarcı, E. (2016). Görsel Sanatlarda Anlam Ve Algı. İstanbul: Alternatif Yayıncılık.
- KALFAGİL. S.(2014). Fotoğrafın Yapısal Ögeleri Ve Fotoğraf Sanatında Kompozisyon, İlke Kitap, İstanbul.
- Kanlıoğlu, A., Demirel, G. (2021). Fotoğraf Serüveninin Son Durağı, Mobil Fotoğrafçılık. Erciyes İletişim Dergisi. Ss.10-100.
- KARADAĞ, Ç., (0000). Fotoğrafta Sanatsal Kompozisyon,
- Karpuz, H. (1987), Fotoğrafta Kompozisyon. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Sayı 4.
- Karataş, N. (2019). Gestalt Kuramının Kübizm Akımı İle Birleştirilerek Görsel Sanatlar Dersinde Uygulanması,
- Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Kılıç, L. (2021). Işıkla Resmetme Terimleri, İnkılap Yayınevi, İstanbul.
- Suler, J., Zaika, R.D. (2018), Görme Biçimi Olarak Fotoğraf, Algılama Ve Görüntüleme, The Kitap Sanat Yayınları, 1. Baskı
- Şener T., Gestalt Kuramı https://Acikders.Ankara.Edu.Tr/Pluginfile.Php/47629/Mod_Resource/Content/0/Gestalt%20Kuram%C4%B1.Pdf Erişim Tarihi: 08.12.2021
- YAĞMUR, Ö. (2014). Minimal Sanatta Dan Flavin’i Gestalt Algı Kuramıyla Anlamlandırma,
- Wagemans, J., Elder, J., Kubovy, M. Vd. S. (2012). A Century Of Gestalt Psychology İn Visual Perception:I. Perceptual Grouping And Figure–Ground Organization,
- Guberman S., Maximov V.V., Pashintsev, A. (2012). Gestalt And Image Understanding Https://Www.Researchgate.Net/Publication/265185998_Gestalt_And_Image_Understanding Erisim Tarihi:21.12.2021.
- World Photograph Organisation, 2021, Young Farmers | Coenraad Heinz Torlage, https://Www.Worldphoto.Org/Sony-World-Photography-Awards/Winners-Galleries/2021/Student/Young-Farmers-Coenraad-Heinz-Torlage https://Www.Bbc.Com/Turkce/Haberler-51264769 Erişim Tarihi: 02/09/2022
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Aralık 2022 |
| Kabul Tarihi | 12 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 22 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.