FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN BAĞLAM-GİRDİ-SÜREÇ-ÜRÜN (CIPP) MODELİNE GÖRE TESPİTİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 3, 39 - 67, 30.12.2021

Çiğdem Balıkçı , Cengiz Tüysüz , Ahmet Tasdere , Doç.dr.didem İnel Ekici

https://doi.org/10.29065/usakead.1005067

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmanın amacı üçüncü sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nı (FBDÖP) CIPP modeline dayalı olarak sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirmektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay (durum çalışması) kullanılmış ve tesadüfî olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemiyle seçilen 42 sınıf öğretmeni çalışma grubunu oluşturmuştur. 10 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla öğretmenlerle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde, içerik analizi yoluyla kodlar ve temalar oluşturulmuş ve öğretmenlerin görüşlerinden doğrudan alıntılarla örnekler sunulmuştur. Analizler sonucunda öğretmenlerin çoğunluğunun öğretim programındaki kazanımların öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve öğrenme düzeylerine uygun olduğunu ve öğretim programıyla fen okur-yazarı birey olarak yetiştirilmesinin mümkün olduğunu vurguladıkları tespit edilmiştir. Az sayıda öğretmenin ise, ilgili durumlara yönelik olumsuz görüşler belirttiği ve okullardaki teknolojik alt yapı ve araç-gereç yetersizliğine dikkat çektiği görülmüştür. Buna göre, CIPP modeline dayalı daha fazla sayıda program değerlendirme çalışmasının yapılması, öğretmenler için öğretim programının işleyişini destekleyici yardımcı kaynak ve profesyonel eğitim kursu gibi etkinlikler önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, Öğretmen Görüşleri, CIPP Modeli

Kaynakça

• Akıncı, B., Uzun, N. ve Kışoğlu, M. (2015). Fen bilimleri öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları problemler ve fen öğretiminde yaşadıkları zorluklar. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1189-1215
• Aybek, B. ve Aslan, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 3. sınıf fen bilimleri dersiöğretim programına yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 883-894.
• Aydın, Ö. (2007). İlköğretim 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri (Kütahya il örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Aydın, S. ve Çakıroğlu, J. (2010). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri: Ankara örneği. İlköğretim Online, 9(1) 301-315
• Aslan, B. (2005). İlköğretim, öğretim (müfredat) programlarının hazırlanmasına dayanak oluşturan cumhuriyet döneminin dinamikleri ve 1968–2005 ilköğretim programlarının sınırlı bir karşılaştırılması, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28-30 Eylül. Denizli.
• Balıkçı, Ç. (2019). 3. sınıf fen bilimleri öğretim programının CIPP modeline göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uşak Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Uşak
• Balıkçı, Ç., Tüysüz, C., İnel Ekici, D. ve Taşdere, A. (2021). 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Bağlam-Girdi-Süreç- Ürün (CIPP) Modeline Dayalı Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Millî Eğitim, 50, 229, 523-544
• Başar, T. (2016). İlkokul 3.sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başıbeyaz, İ. (2016). Üçüncü sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Battal, F. C. (2008). Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı fen ve teknoloji programının uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Bekmezci, S. ve Ateş, Ö. (2018). 2013 fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(3), 57-76.
• Berkant, H. G. ve Kankılıç, D. (2014). Fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı. Adana.
• Bozyiğit, F. (2007). İlköğretim 4. ve 5. sınıflar fen ve teknoloji dersi etkinliklerinin uygulanabilirliği üzerine öğretmen ve idareci görüşleri (Kütahya ili örneği). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (4. Basım) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can, Ö. (2015). Yenilenen 3. ve 4. sınıf fen bilimleri öğretim programının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uşak Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
• Çalışoğlu, M., Tortum, T., Erişmiş, F. ve Koçyiğit, D. (2015). Yeni yapılandırılan 3. sınıf hayat bilgisi ve fen bilimleri derslerine yönelik öğretmen görüşleri. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi, 2(2) 1-11.
• Çiftçi, S., Saban, A., Gündüz, S. N. ve Olaç, F. T. (2015). İlkokul üçüncü sınıf öğretmenlerinin üçüncü sınıf fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4) 333-347.
• Değirmenci, U. (2007). İlköğretim 4., 5., 6. sınıflar fen ve teknoloji dersi yeni öğretim programının uygulanması ile ilgili öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Demirel, Ö. (2007). Eğitimde program geliştirme. Pegem Yayınları, Ankara.
• Demirtaş, Z. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulanma sürecinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825.
• Dindar, H. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programına geçiş sürecinde öğretmenlerin bakış açılarının değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 185-198.
• Ercan, F. (2007). 2004 fen ve teknoloji dersi 4. ve 5. sınıflar öğretim programına ilişkin görüşler [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Erdem, M. (2009). 5. sınıf fen ve teknoloji eğitim programının yeterlilikleri ve karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
• Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme (3. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erdoğan, Y. (2019). Türkiye’nin (2018) Fen Bilimleri dersi öğretim programı ile Japonya’nın (2008) Fen dersi öğretim programlarının karşılaştırılması [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Gedik, N. B. (2017). 3. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Adıyaman Üniversitesi, Adıyaman.
• Genç, S. Z. (2000). Cumhuriyetten günümüze ilköğretim programları ve fen bilgisi programı Çağdaş Eğitim, 262, 40–46.
• Gillham, B. (2000). Case study research methods. LONDON: Continuum
• Gücüm, B. ve Kaptan, F. (1992). Dünden bugüne ilköğretim fen bilgisi programları ve öğretim. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 249-258.
• Güneş, T., Dilek, N. Ş., Hoplan, M. ve Güneş, O. (2012). Fen ve teknoloji dersinin öğretmenler tarafından uygulanması üzerine bir araştırma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 15-23.
• Güven, G. (2016). 3. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Kara, S. (2008). İlköğretim 6. Sınıf düzeyinde Fen ve Teknoloji dersi öğretimi yapan öğretmenlerin yeni 2005 yılı Fen ve Teknoloji programının uygulamasıyla ilgili görüş ve değerlendirmeleri (Afyonkarahisar il örneği). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Kara, F. (2016). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersinde öğrendikleri bilgileri günlük yaşamlarıyla ilişkilendirebilme konusundaki farkındalıkları ile fen bilimleri dersindeki başarıları arasındaki ilişki. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1380-1397. DOI: 10.17556/jef.50116.
• Karaman, P. ve Karaman, A. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programına yönelik görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 243-269.
• Koca, H. (2015). İlkokul fen bilimleri dersi öğretim programlarına (2005 ve 2013) yönelik stratejik planlama: Swot Analizi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Köroğlu, G. N. (2014). İlköğretim ikinci kademe müzik öğretmenlerinin 2006 müzik dersi öğretim programına yönelik görüşleri. Sanat Eğitimi Dergisi, 2(1), 127-141.
• Kurtuluş, N. ve Çavdar, O. (2011). Fen ve teknoloji öğretim programındaki etkinliklere yönelik öğretmen ve öğrenci düşünceleri, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5, 1-23
• Küçüköner, Y. (2011). 2005 Fen ve Teknoloji Dersi öğretim Programı’nın uygulanmasında karşılaşılan sorunlar ve öğretmen gözüyle çözüm önerileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 11-37
• MEB (2000). İlköğretim okulu fen bilgisi dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı. Ankara.
• MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara
• MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Merriam, S.B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass.
• Önal, N. Ş. (2013). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programındaki fen-teknoloji-toplum-çevre kazanımlarına ilişkin öğretmen görüşleri (Isparta İli örneği). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Özcan, Ö., Oran Ş. ve Arık S. (2018). Fen bilimleri dersi 2013 ve 2017 öğretim programlarının öğretmen görüşlerine göre karşılaştırmalı incelenmesi. Başkent University Journal Of Education, 5(2),156-166.
• Özdemir, H. (2006). İlköğretim okulları 4. ve 5. sınıf fen bilgisi öğretim programlarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin öğretmen görüşleri (Konya ili örneklemi) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6(2), 126-149
• Saban, Y., Aydoğdu, B., & Elmas, R. (2014). 2005 ve 2013 fen bilgisi öğretim programlarının 4. ve 5. sınıf düzeylerinin bilimsel süreç becerileri açısındankarşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 62-85.
• Sıcak, A. (2013). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji öğretim programının değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi EğitimBilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Şeker, S. (2007). Yeni ilköğretim altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının öğretmen görüşleri ışığında değerlendirilmesi (Gümüşhane ili örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Tatar, Ö. (2007). 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tekışık, H. H. (1992). İlköğretim okullarında program geliştirme, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 351–362.
• To, O.C. (2017). A Program Evaluation of an apprenticeship program using Stufflebeam’s CIPP model [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gardner-Webb University
• Topal, N. (2009). 2004 fen ve teknoloji programının öğretmenler açısından değerlendirilmesi; Samsun örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Toraman, S. ve Alcı, B. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin görüşleri. Ekev Akademi Dergisi, 17(56), 11-22.
• Tuncar, M. (2019). Türkiye ve Singapur‘un 3. sınıf fen öğretimi programlarinda sorgulamaya dayali öğrenme unsurları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Tunç, F. (2010). Ankara Üniversitesi hazırlık okulu programının CIPP modeli ile değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Tüysüz, C. ve Aydın, H. (2009). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin yeni fen ve teknoloji programına yönelik görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 37-54.
• Tüysüz, C. ve Balıkçı, Ç. (2016). Sınıf öğretmenlerinin 3. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 169-180.
• Ünal, M. (2011). Avrupa Birliği Erasmus öğrenci öğrenim hareketliliği programının CIPP (Bağlam, Girdi, Süreç, Ürün) modeline göre değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Ünişen, A. ve Kaya, E. (2015). Fen bilimleri dersinin ilkokul üçüncü sınıf programına alınmasıyla ilgili öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(20), 546-571. http://dx.doi.org/10.14520/adyusbd.62061
• Yaz Ö. V. ve Kurnaz M. A. (2017). 2013 fen bilimleri öğretim programının incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 173-184.
• Yıldırım, B. (2018). 2013 yılı ortaokul 5. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının bağlam-girdi-süreç-ürün (cıpp) modeli ile değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Yıldırım, N. ve Güngör-Akgün, Ö. (2015). İlkokul 3. sınıf öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(2), 199-218.