Maarif Müfettişi Başkanlıklarının Kaldırılmasıyla İlgili Müfettiş Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: -ERTE Özel Sayısı, 23 - 38, 31.12.2017

İbrahim Gül

Öz

Türk Eğitim Sistemi içinde müfettişlik kurumunun uzun bir
geçmişi vardır. Osmanlı devletinden itibaren var olan bu kurum zaman içinde
farklı yapılanmalarla günümüze kadar gelmiştir. Eğitim denetmenlerinin adı
maarif müfettişi olarak değiştirilmiş ve bir süre sonra illerde bulunan Maarif
Müfettişleri Başkanlıkları kaldırılarak maarif müfettişleri eğitim uzmanı
statüsüne düşürülmüşlerdir. Bu çalışmanın amacı, maarif müfettişlerinin konuya ilişkin
görüşlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla on maarif müfettişi ile görüşme
yapılmıştır. Müfettişlerin konuya yönelik görüşleri betimsel ve içerik analizi
ile analiz edilmiş ve bulgular sunulmuştur. Müfettişlerin çarpıcı görüşleri
doğrudan alıntılarla aynen aktarılmıştır. Konuya ilişkin bir alan yazın
taraması yapılarak sonuçlar bunlarla karşılaştırılmıştır. Maarif
müfettişlerinin, yapılan değişikliklere ilişkin görüşleri olumsuzdur. Maarif
müfettişleri, böyle bir değişimin çeşitli sıkıntıları beraberinde getireceğini
dile getirmektedirler. Müfettişlerin görüşlerine göre, denetim görevinin okul
yöneticilerine bırakılması beraberinde yanlılığı getirecektir. Soruşturmaların
yürütülmesinde objektiflik bozulacaktır. Böyle bir uygulama okul
yöneticilerinin iş yükünü de artıracaktır. Diğer yandan aday öğretmenlere
yapılacak rehberlik görevinin aksamasına yol açacaktır. Bu sonuçlara dayalı
olarak, eğitimde yapılacak değişikliklerin bilimsel verilere dayalı yapılması
önerilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

maarif müfettişi, Teftiş Kurulu Başkanlığı, teftiş

Kaynakça

• Ağaoğlu, E.,Şimşek, Y. ve Terzi, Ç. (1999). Türk Eğitim Sisteminde Eğitimin Denetimi, Eğitimde Yansımalar V–21. Yüzyılın eşiğinde Türk Eğitim Sistemi. Ankara: Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma ve Geliştirme M.(239-251). Balcı, A. (2005). Eğitim Yönetimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: Tekağaç Basım Yayım, Dağıtım. Başar, H. (1995). Eğitim denetçisi-rolleri, yeterlikleri, seçilmesi, yetiştirilmesi (3.basım), Ankara: Pegem Yayınları Başaran, İ. E. (2000). Eğitim Yönetimi. Ankara: Feryal Matbaası. Bayraktutan, İ. (2011)..İlköğretim okul müdürlerinin denetim rolleri (Sivas ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas. BDDK, (2002). Bağımsız Denetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik. Bige, Esra Fırıncıoğulları (2014). İlkokul müdürlerinin ders denetimleri ile İlgili öğretmen görüşleri, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın. Bostan, H. (2016). Hanefi bostan’dan, maarif müfettişliğinin kaldırılmasına tepki. ,http://www.milliyet.com.tr/hanefi-bostan-dan-maarif-mufettisliginin-istanbul-yerelhaber-1397888/ Erişim: 5.11.2017 Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Cengiz, C. (1992). Milli Eğitim Bakanlığı, Bakanlık Müfettişlerinin yetiştirilmesi ve teftişin geliştirilmesi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, No: 2326 Demirkasımoğlu, N. (2011). Türk eğitim sisteminde bir alt sistem olan denetim sisteminin seçilmiş bazı ülkelerin denetim sistemleri ile karşılaştırılması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (23), 23-48. EĞİTİM-BİR-SEN (2004).Öğretmen sorunları araştırması, Ankara.: Uyar Araştırma İletişim. Ergüneş, Y. ve Ovalı, Ç. (2011). Balıkesir ilinde ilköğretim müfettişlerinin rehberlik rollerini yerine getirme düzeyine ilişkin müfettiş ve öğretmen görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (25), 30–53. Gökçe, F. (1994). Eğitimde denetimin amaç ve ilkeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10, 73–78. Gündüz, Y. (2012). Eğitim örgütlerinde denetimin gerekliliği: kuramsal bir çalışma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 1-6. Kapusuzoğlu, Ş. (2004). Okula dayalı yönetimde denetim sisteminin işlevselliği ve katkısının değerlendirilmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunulan bildiri. Malatya: İnönü Üniversitesi. Kaya, Ç., Yazıcı, A., Ş., Deliveli, K. ve Hoşgörür, V. (2016). Türkiye’de eğitim denetimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 38-51. Koçer, H. Ali (1981). Türk Milli Eğitim Teşkilatı. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, No: 103. MEB (1991). İlköğretim Kurumları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi. Tebliğler Dergisi. Tarih: 28 Ekim 1991, Sayı: 2346. MEB (1993). 14. Milli Eğitim Şurası Kararları. Erişim: 5.11.2017 https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29165401_14_sura.pdf MEB (2015). Maarif müfettişleri görev standartları, Rehberlik ve Denetim Başkanlığı, Ankara. MEBÖĞRETMENnet (2015). Müfettişlerin Ders Denetimi Kaldırıldı mı?,https://www.mebogretmen.net/ogretmen/mufettislerin-ders-denetimi-kaldirildi-mi- h12322.html Erişim:8.8.2017 MEB (2004). Millî Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete: 30.07.2004 gün ve 25538 sayılı. MEB (2016). Teftiş ve denetimde köklü değişiklik, http://oyegm.meb.gov.tr/teftis-ve-denetimde- koklu- degisiklik/haber/12550/tr Erişim: 8.8.2017 MEHTAP (1966). Merkezi hükümet teşkilatı kuruluş ve görevleri. Ankara: TODAİE yayını. Memduhoğlu, H. B. (2009). Paydaşların gözüyle Türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. IV. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi bildiriler kitabı. Denizli: Pamukkale Üniversitesi. Memduhoğlu, H.,B. ve Zengin, M. (2012). Çağdaş eğitim denetimi modeli olarak öğretimsel Denetimin Türk eğitim sisteminde uygulanabilirliği, AKU, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 131-142. Memurlar.net (2011). Teftiş ve denetim birimleri tasfiye ediliyor, http://forum.memurlar.net/konu/1153045/ Erişim: 8. 8. 2017. Neuman, W. L.(2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: nicel ve nitel yaklaşımlar I‐II. Cilt (5. Basım). İstanbul: Yayın Odası. Öz, M.. Fevzi (1977). Türk Eğitim Sisteminde İlköğretim Müfettişlerinin rolü, yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Özdemir, T. (1996). Örgüt iklimi-Bolu ili Milli Eğitim Müdürlüğü Teftiş Kurulu, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. Özmen, F. ve Şahin Ş. (2010). İlköğretim müfettişlerinin soruşturma Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 92–109. Sağlamer, E. (1975). Eğitimde teftiş ve teknikleri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Serim, Ö. (1991). Milli Eğitim Mevzuatı. Ankara: Alkım Kitapçılık Yayıncılık. Su, K. (1983). Milli Eğitimde Teftiş, Cumhuriyet döneminde eğitim Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, No: 91. TDK (2015). Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/ Erişim tarihi 25.08.2015. Tonbul, Y. ve Baysülen, E. (2017). Ders denetimi ile ilgili yönetmelik değişikliğinin maarif müfettişlerinin, okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri açısından değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 16(1), 299-311. Uygur, D. (2006). İlköğretim okullarında aday öğretmenlerin yetiştirilmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. Yıldırım, A.ve Şimşek, H.(2008).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı).Ankara: :Seçkin Yayıncılık.