ÖĞRETMENLİK PROGRAMLARINA GİRİŞTE ÖĞRENCİ BAŞARISINDAKİ DEĞİŞİMLER

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 14, 30.06.2019

Sevim Aşiroğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı 2003-2016
yılları arasında öğretmenlik programlarına giren öğrencilerin başarılarındaki
değişimleri ortaya koymaktır. Tarama modeli ile yürüten araştırmada veriler
öğrenci seçme ve yerleştirme merkezi tercih kılavuzlarından elde edilen başarı
yüzdelerinden elde edilmiştir. Araştırma 20 üniversite ve 16 tür öğretmenlik
programı ile sınırlıdır. Her sınav sisteminin geçerli olduğu yıllar, kendi
içinde karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak öğretmenlik programlarına genellikle
orta düzey ve üzerinde başarıya sahip öğrencilerin alındığı görülmüştür. Ancak,
2011’den sonra sınıf öğretmenliği; 2012’den sonra fen bilimleri ile ilgili
programlara düşük başarılı öğrenciler alınmaya başlamıştır. 2012-2014 yılları arasında ise ilköğretim matematik öğretmenliği, 2013 ve
2014’de matematik öğretmenliği programlarında düşük başarılı öğrenciler
alınmıştır. Rehberlik
ve psikolojik danışmanlık, zihin engelliler öğretmenliği, okulöncesi
öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği programlarında ise öğrenci başarısı orta
seviyenin altına düşmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen eğitimi, öğretmen yetiştirme programları

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2008). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin 160. yılında Darülmuallimîn’in ilk yıllarına toplu ve yeni bir bakış. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1335/15452.pdf adresinden erişildi.
• Altıntaş, G. Yeşiltepe, M. (2016). Karşılaştırmalı Öğretmen Yetiştirme. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, Özel Sayı, 2016, 225 – 250
• Aras, S. ve Sözen, S. (2013). Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore’de Öğretmen Yetiştirme Programlarının İncelenmesi. TED Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Ankara, 1-10, https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/32244854/S_Aras.S_Sozen.Paper.pdf?AWSAccessKeyId=AKIAIWOWYYGZ2Y53UL3A&Expires=1548407222&Signature=0CCTBvoxjRLGtItMBNRGtO5kXwU%3D&response-content-disposition=inline%3B%20filename%3DTurkiye_Finlandiya_ve_Guney_Korede_Ogret.pdf adresinden erişildi.
• Ateş, H. ve Burgaz, B. (2014). Türkiye, ABD ve Finlandiya Öğretmen Yetiştirme Sistemlerine İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşleri ve Türkiye’deki Sistemin Geliştirilmesine İlişkin Öneriler. K.Ü.Kastamonu Eğitim Dergisi 23 (4), 1710-1722
• Aydın A. (1998). Eğitim Fakültelerinin Yeniden Yapılandırılması ve Öğretmen Yetiştirme Sorunu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 4(3), 275-286.
• Azar, A. (2011). Türkiye’deki öğretmen eğitimi üzerine bir söylem: Nitelik mi, nicelik mi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 36-38.
• Bahar, H. H. (2006). KPSS puanlarının akademik başarı ve cinsiyet açısından değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 31(140): 68-74http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5010 adresinden erişildi.
• Eraslan, A. (2009). Finlandiya’nın PISA’ daki Başarısının Nedenleri: Türkiye için Alınacak Dersler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3 (2): 238-248.
• Ergün, M. (2006). Atatürk döneminde öğretmen yetiştirme. Atatürk döneminden günümüze Cumhuriyetin eğitim felsefesi ve uygulamaları sempozyumu. Gazi Eğitim Fakültesi 16-17 Mart 2006, Ankara. (s: 215-225).
• Kartal, M. (2011). Türkiye’nin Alan Öğretmeni Yetiştirme Deneyimleri Ve Sürdürülebilir Yeni Model Yaklaşımları. Buca eğitim fakültesi dergisi, 29, 50-57
• Malaty, G. (2006). What are the Reasons Behind the Success of Finland in PISA? Gazette des Mathematiciens, 108, 59-66.
• MEB (2014). 19. Milli Eğitim Şurası. http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/35/27/719973/dosyalar/2015_02/02041116_19.millieitimuraskararlar.pdf adresinden erişilmiştir.Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği (2015, 17 Nisan), Resmi Gazete (Sayı: 29329). Erişim Adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler//2015/04/20150417-4.htm/20150417.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler//2015/04/20150417-4.htm
• İlköğretim ve Eğitim Kanunu, Millî Eğitim Temel Kanunu, Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu, Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 24.3.1988 Tarihli ve 3418 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması ve Bazı Kâğıt ve İşlemlerden Eğitime Katkı Payı Alınması Hakkında Kanun, (1997, 16 Ağustos), Resmi Gazete (Sayı: 4306). Erişim Adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23084.pdf
• ÖSYM (2002). Merkezi Yerleştirme ile Öğrenci Alan Yükseköğretim Lisans Programları. Ankara: Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi.
• ÖSYM (2003). Merkezi Yerleştirme ile Öğrenci Alan Yükseköğretim Lisans Programları. http://www.osym.gov.tr/Eklenti/1018,osys23ektablo4pdf.pdf?0 adresinden erişildi
• ÖSYM (2004). Merkezi Yerleştirme ile Öğrenci Alan Yükseköğretim Lisans Programları. https://www.osym.gov.tr/TR,1884/2004-osys-kilavuzu.html adresinden erişildi
• ÖSYM (2005). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://www.osym.gov.tr/TR,1647/2005-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html adresinden erişildi
• ÖSYM (2006). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://www.osym.gov.tr/TR,1476/osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html adresinden erişildi.
• ÖSYM (2007). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://www.osym.gov.tr/TR,1330/2007-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html adresinden erişildi.
• ÖSYM (2008). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://www.osym.gov.tr/TR,1211/2008-ogrenci-secme-ve-yerlestirme-sistemi-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html adresinden erişildi.
• ÖSYM (2009) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu https://www.osym.gov.tr/TR,1170/2009-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html adresinden erişildi.
• ÖSYM (2010) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu.https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2010/OSYS/Kilavuzlar/TercihKilavuzu/2010_OSYS_Tablo4.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2011) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://www.osym.gov.tr/Eklenti/257,2011tablo4-2172011pdf.pdf?0 adresinden erişildi.
• ÖSYM (2012) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2012/OSYS/2012OSYSKONTKILAVUZ.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2013a) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu.https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2013/OSYS/2013OSYSSISTEMKILAVUZU%2021%2003%202013.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2013b) Kamu Personeli Sınavı Öğretmenlik Alan Bilgisi Sınavı Testi Türkçe Öğretmenliği. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2013/KPSS1/T%C3%BCrk%C3%A7e.pdf adresinden erişilmiştir.
• ÖSYM (2014) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu.https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2014/YGS/2014_OSYS_KILAVUZU_02_01_2014.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2015) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2015/OSYS/2015OSYSKONTKILAVUZU15072015.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2016) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2016/LYS/TERCIH/OSYSKONTKILAVUZU01082016.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2017) Yüksek Öğretim Kurumları Sınavı Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/OSYS/LYS/KONTENJANKILAVUZ18072017.pdf adresinden erişildi.
• ÖSYM (2018) Yüksek Öğretim Kurumları Sınavı Yüksek Öğretim Kurumları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2018/YKS/KONTKILAVUZ6082018.pdf adresinden erişildi.
• Öğretmen ve Eğitim Uzmanı Yetiştiren Yüksek Öğretim Kurumlarında Parasız veya Burslu Öğrenci Okutma ve Bunlara Yapılacak Sosyal Yardımlara İlişkin Yönetmeliğin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Yönetmelik (1996, 13 Ağustos)., Resmi Gazete (Sayı: 22726). Erişim Adresi:http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22726.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22726.pdf
• Safran, M., Kan, A., Üstündağ, M. T., Birbudak, T. S. ve Yıldırım, O. (2014). 2013 KPSS Sonuçlarının Öğretmen Adaylarının Mezun Oldukları Alanlara Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39 (171): 13-25. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/3044/649 adresinden erişildi.
• Sahlberg, P. (2007). Education policies for raising student learning: the Finnish approach. Journal of Education Policy, 22 (2), 147-171.Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik (2016, 3 Ağustos), Resmi Gazete (Sayı: 29790). Erişim Adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160803-22.htm
• Şeren, M. (1995). Öğretmen Yetiştirmede 3580 Sayılı Yasayla Getirilen Parasız Yatılılık ve Bursluluk Uygulaması. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Teftişi, Planlaması ve Teftişi Bilim Dalı. Doktora Tezi. Ankara
• Turan, R. (2012). Avni Akyol Dönemi Eğitim Siyasaları. National Education, 108.
• Uygun, S. (2010). Türkiye’de Öğretmen Adaylarının Seçimi ile İlgili Bazı Uygulamaların Tarihsel Analizi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (3), 707-730 http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000078477 adresinden erişilmiştir.
• YÖK (1999). Türkiye’de Öğretmen Eğitiminde Standartlar ve Akreditasyon. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitim Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimihttp://www.yok.gov.tr/documents/10279/12924/turkiyede_ogretmen_egitiminde_standartlarla_ve_akreditasyon.pdf/ adresinden 24.01.2018’de erişilmiştir
• YÖK. (2007a). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007).Ankara: Yükseköğretim Kurulu.
• YÖK. (2007b). Türkiye’nin Yükseköğretim Stratejisi. Ankara.http://www.yok.gov.tr/documents/10279/30217/yok_ogretmen_kitabi/054a8c72-174b-4b00-a675-837874006db5 adresinden 17.01.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Yıldırım, İ. ve Vural Ö.F. (2014). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme ve Pedagojik Formasyon Sorunu. Journal of Teacher Education and Educators.3(1), (s: 73-90).
• Yüksel S. (2013). Öğretmen Yetiştirmede Hesap Verebilirlik Bağlamında KPSS Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) Özel Sayı (1), 404-420