HASTANE ETKİNLİKLERİNİN TAHMİNİNDE STOKASTİK SINIR ANALİZİ; TARİHİ ve AMPRİK UYGULAMALARI

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 3, 1 - 12, 16.02.2016

Zekai Öztürk , Mustafa Yıldız

Öz

Teknik etkinlik on yıllardır politika yapıcıların ilgi odağı olmuş, teknik etkinlik ölçümü çok sayıda makalenin konusu olmuştur. Teknik etkinlik ölçüm metodları akademik yazında sağlık tesislerine de uygulanmıştır. Tahmin edilen en iyi uygulama sınırı ve gerçek performans arasındaki mesafe olarak etkinliği ölçen Stokastik Sınır Analizi, en sıklıkla kullanılan metodlardan biri olagelmiştir.
Stokastik Sınır Analizinin ve sağlık sektöründe uygulanmasının Türkiye’de sınırlı sayıda akademik çalışma tarafından konu edildiği göz önünde bulundurularak, makalenin konusu çeşitli ülkelerde gerçekleştirilen stokastik sınır analizi çalışmalarından öğrenilenleri derlemek olarak belirlenmiştir. Çalışma öncelikle etkinlik ve sınır kavramlarına, etkinlik çalışmalarının tarihi arka planına, sonra stokastik sınır metodunun kısa açıklaması ile veri zarflama analizinden farklılığına ve son olarak stokastik sınır analizi için yapılan literatür taramasından öğrenilenlere odaklanmıştır. Literatürden bazı çıkarımlara Türkçe literatüre katkı olarak yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Stokastik Sınır Analizi, Veri Zarflama Analizi, Hastane Teknik Etkinlik Hesaplamaları, Etkinlik

Anahtar Kelimeler

Stokastik Sınır Analizi, Veri Zarflama Analizi, Hastane Teknik Etkinlik Hesaplamaları, Etkinlik

Kaynakça

• Aigner D., Lovell C., Schmidt P. (1977). Formulation and estimation of stochastic frontier production models. Journal of Econometrics, 6, 21-37
• Akan Y., Çalmaşur G. (2011) Etkinliğin hesaplanmasında Veri Zarflama Analizi ve Stokastik Sınır
• Yaklaşımı Yöntemlerinin karşılaştırılması (TR1 Alt bölgesi üzerine bir uygulama), Atatürk Ü. İİBF Dergisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı Atılgan E. (2012) Hastane Etkinliğinin Stokastik Sınır Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi: T.C.
• Sağlık Bakanlığı Hastaneleri İçin Bir Uygulama, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi Battese, G.E. ve Corra G.S. (1977) Estimation of the production frontier model: with application to the pastoral zone of eastern Australia. Australian Journal of Agricultural Economics 21:169-179.
• Cassel C.K., Brennan T.E. (2007) “Managing Medical Resources: Return to the commons?” Journal of the American Medical Association 297 (22): 2518-21
• Chacraborty K., Biswas B., Lewis W. (1999) “Technical Efficiency in Stochastic Production Frontier:
• A Simultaneous Equation Approach, Economic Research Institute Stusy Paper, Paper 160 http://digitalcommons.usu.edu/eri/160 (Erişim Tarihi: 25.05.2015)
• Charnes A., Cooper W., Rhodes E. (1978) Measuring the efficiency of decision making units.
• European Journal of Operational Research, 2, 429-444. Chirikos T.N. Sear A.M.(2000) Measuring Hospital Efficiency: A Comparison of Two Approaches,
• Health Services Research 34:6 1390-1398
• Coelli T., Rao D., O’Donnell C., Battese G. (2005) An İntroduction to efficiency and productivity analysis (2nd ed.) New York NY: Springer
• Comanor W.S., Liebenstein H.(1969) Economics New Series, 36 (143) 304-309
• Craycraft C.(1999) A Review of Statistical Techniques in Measurin Efficiency. Journal of Public
• Budgeting, Accounting and Financial Management; 11(1) 19-27. Çetin T. (2010) İktisadi etkinlik üzerine bir deneme: x etkinlik yaklaşımı, Doğuş Üniversitesi Dergisi, (2), 183-198
• DeFelice L.C., Bradford W.D. (1997) Relative Inefficiencies in production between Solo and Group
• Practice Physicians”, Health Economics 6 (5): 455-65
• Farrell M. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society,
• Series A (Statistics in Society), 120, 253-290. Fisher E. (2003) “The Implications of Regional Variations in Medicare Spending. Part 2: Health outcomes and satisfaction with Care” Annals of Internal Medicine 138 (4): 288-298
• Fried H., Lovell C., Schmidt S. (2008). Efficiency and productivity. The measurement of productive efficiency and productivity growth (pp. 3-91). Oxford, England: Oxford University Press.
• Greene W. (2008)The econometric approach to efficiency analysis: Fried H, Lovell C, Schmidt S,
• (2008). Efficiency and productivity. The measurement of productive efficiency and productivity growth (kitapta bölüm) (pp: 92-250). Oxford, England: Oxford University Press.
• Gündüz O.(2011), Süt sığırcılığında teknik etkinlik: Stokastik tkinlik sınırı yaklaşımı, HR.Ü.Z.F. Dergisi, 15(1): 11-20
• Hofler R.A., Folland S.T.(1991) Technical and allocative inefficiencies of the United State Hospitals under a Stachastic Frontier Approach, for presentation at Midwest Economics Association Fifty-fifth Annual meeting
• Hollingsworth B. (2003) Non-Parametric and Parametric Applications Measuring Efficiency in Health
• Care, Health Care Management Science 6, 203-218. Hussey P.S., Vries H., Romley J., Wang C.M., Chen S.S., Shekelle P.G. et al. (2009) A Systematic
• Review of Healthcare Efficiency Measures, Health Services Research 44(3) 784-805
• Institute of Medicine 2001 Crossing the Quality Chasm: A new Health System for the 21th Century https://www.iom.edu/~/media/Files/Report%20Files/2001/Crossing-the-Quality
• Chasm/Quality%20Chasm%202001%20%20report%20brief.pdf (Erişim Tarihi: 25.05.2015)
• Jacobs R.(2011) Alternative Methods to Examine Hospital Efficiency: Data Envelopment
• Analysis and Stochastic Frontier Analysis, Health Care Management Science 4, 103-115
• Jacobs R., Smith P., Street A. (2006). Measuring efficiency in health care: Analytical techniques and health policy. Cambridge, England: Cambridge University Press.
• Kumbhakar S.C., Lovell C.A.K. (2000) Stochastic Frontier Analysis, Cambridge University
• Press, United Kingdom Külekçi M., Bayram B. (2012) Buzağıların Beslenmelerinde Etkinliğin Belirlenmesi Stokastik
• Sınır Analizi Uygulaması, HR.Ü.Z.F Dergisi, 16(1): 55-61
• Levin H. (1974). Measuring efficiency in educational production. Public Finance Quarterly :3-24
• Liebenstein H., Maital S. (1992) X-efficiency after a quarter of a century. American Economic Review, 82, 428-433.
• Linna M. (1998) Measuring Hospital Cost Efficiency with panel data models. Health Economics; 7(5), 415-427
• Magnusson J. (1996) Efficiency measurement and operationalization of hospital product.
• Health service Research; 31 (1): 21-37. Meeussen W., van den Broeck J. (1977) Efficiency estimation from Cobb-Douglas production frontiers with composed error. International Economic Review 18: 435-444
• Milstein A., Lee T.H. (2007) “Comparing Physicians on Efficiency” New England Journal of Medicine 357 (26): 2649-52
• Newhouse J. (1994) Frontier estimation: How useful a tool for health economics? Journal of Health Economics, 13, 317-322
• Nunamaker, T. (1983). Measuring routine nursing services efficiency: a comparison of cost per patient day and data envelopment analysis models. Health Services Research, 18, 183-205
• O’Kane M., Corrigan J., Foote S.M., Tunis S.R et al. (2008) “Crossroads in Quality” Health Affairs 27(3) 749-58
• Rosko M., Mutter R. (2008) Stochastic frontier analysis of hospital inefficiency: A review of empirical issues and an assessment of robustness. Medical Care Research and Review 65, 166
• Rosko M.D., Mutter R. (2011); What have we learned from the application of Sochastic
• Frontier Analysis to US Hospitals, Med Care Res Rev, 68: 75S Ruggiero J. (2007), A comparison of DEA and the stochastic frontier model using panel data.
• Interntional Transactions in Operational Research, 14: 259-266
• Street A.(2003) How much confidence should we place in efficiency estimates? Health Economics, 12(11): 895-907 The http://www.who.int/whr/2000/en/whr00_en.pdf(Erişim Tarihi: 25.05.2015) Report (2000) Health Systems: Improving Performance
• Wagstaff A. (1989). Estimating efficiency in the hospital sector: A comparison of three statistical cost frontier models. Applied Economics, 21, 659-672.
• Zuckerman S., Hadley J., Iezzoni. (1994) Measuring hospital efficiency with frontier cost functions. Journal of Health Economics, 13, 255-280.