A RESEARCH TO DETERMINE THE AVAILABILITY OF HOSPITAL INFORMATION MANAGEMENT SYSTEM: A TRAINING AND RESEARCH HOSPITAL IN ANKARA

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 45 - 57, 30.12.2016

Dilek Uslu Şükrü Anıl Toygar , Fatma Mansur

Öz

In this study, Software Usability Measurement Inventory is used to measure the usability of a hospital information management system used in a training and research hospital in Ankara. There are 9 factors aimed at usability in measurement. Demographic features of the patients are also included in the study. mean, standard deviation, t-test and one way variance analysis (Anova) are carried out to evaluate the data, Cronbach Alfa reliability co-efficient of which is found to be as high as 0,92 in pilot scheme. While satisfaction and ease of use aspects have the highest mean, being helpful has the lowest mean. A statistically meaningful difference is determined between safety and age factor and between ease of use and work experience.

Anahtar Kelimeler

Hospital Management Information System, Usability, Usability Factors

HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMİNİN KULLANILABİLİRLİĞİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışmada Ankara’da hizmet veren bir eğitim ve araştırma hastanesinde kullanılan hastane bilgi yönetim sisteminin kullanılabilirliğini değerlendirmek amacıyla Yazılım Kullanılabilirliği Ölçeği (Software Usability Measurement Inventory-SUMI) kullanılmıştır. Ölçekte kullanılabilirliğe yönelik dokuz faktör yer almaktadır. Araştırmada katılımcıların demografik özelliklerine de yer verilmiştir. Pilot uygulamada Cronbach alfa katsayısı 0,92 olan anketin verilerinin değerlendirilmesinde ise aritmetik ortalama, standart sapma ve t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) yapılmıştır. Memnuniyet ve kullanım kolaylığı faktörleri en yüksek puan ortalamasına sahip olup, en düşük ortalama yardımcı olmak faktörüne aittir. Güvenlik faktörü ile yaş faktörü arasında ve kullanım kolaylığı ile iş tecrübesi değişkeni arasında istatistikî olarak anlamlı farklılık bulunduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, Kullanılabilirlik, Kullanılabilirlik Faktörleri

Kaynakça

• Ahmadi, M., Shahmoradi, L., Barabadi, M., ve Hoseini F. (2011). Usability Evaulation of Hospital Information Systems Based On IsoMetric 9241” Hakim, 13(4), 226-223. (Retrived June 20, 2013) From http://en.journals.sid.ir
• Akkoç, L., (2009). Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS)’nin Isparta’da Bulunan Sağlık Kuruluşları Üzerindeki Etkililiğinin Araştırılması, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Ateş, V. ve Karacan, H. (2010). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Web Sitesi Kullanılabilirlik Analizi, International Journal of Informatics Technologies, 2(2), 33-38.
• Bal, C. G., Serkan, A. D. A., & Çelik, A. (2012). Bilişim Sistemleri Başarı Modeli ve Aile Hekimliği Bilişim Sistemleri. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 35-46.
• Claridge N. and Kirakowski J., (2011). WAMMI Website Analysis and Measurement Inventory Questionnaire, (Retrived May 20, 2013) From http://www.wammi.com/samples/index.html
• Evcil E. S. ve İslim Ö. F. (2012). Kullanılabilirlik Kavramı ve Kullanılabilirlik Ölçümleri, 6. International Computer&Instructional Technologies Symposium, 4-6 Ekim, Gaziantep University, Gaziantep.
• Gundak, Ö. G. İ. ve Çetin, H. (2015). Hastane Bilgi Sistemlerinin SUMI Yöntemine Göre Kullanılabilirlik Düzeyinin Belirlenmesi: Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 315-331.
• Gürses, E. A., (2006).“Kütüphane Web Sitelerinde Kullanılabilirlik ve Kullanıcı Merkezli Tasarım” Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• Hamborg, K. C., Vehse, B., & Bludau, H. B. (2004). Questionnaire Based Usability Evaluation of Hospital Information Systems. Electronic Journal of Information Systems Evaluation, 7(1), 21-30.
• Harper B. D., and Norman, K. L. (1998). Improving User Satisfaction: The Questionnaire for User Interaction Satisfaction Version 5.5”, Proceedings of Mid Atlantic Human Factors Conference, Virginia Beach, 224–228.
• Kaufman, D. R., Patel, V. L., Hilliman, C., Morin, P. C., Pevzner, J., Weinstock, R. S., & Starren, J. (2003). Usability in the Real World: Assessing Medical Information Technologies in Patients’ Homes. Journal of Biomedical Informatics, 36(1), 45-60.
• Karahoca, A., Yalçın, Ş., Karahoca, D., Erdoğdu, B., Çakmakçı, M. ve Gökçol, O., Mobil Acil Servis Yazılımı için Tablet PC Kullanılabilirlik Analizi 15 Ağustos 2014 tarihinde http://inet-tr.org.tr/inetconf10/bildiri/53.doc. adresinden alınmıştır.
• Kılıç E. ve Güngör, Z. (2006). Web Site Tasarımlarında Kullanılabilirlik Değerlendirme Yöntemlerinin Önemi Akademik Bilişim Konferansı 12 Mayıs 2014 tarihinde http://ab.org.tr/ab06/bildiri/154.doc adresinden alınmıştır.
• Kirakowski J. (1994). SUMI, Software Usability Measurement Inventory (Retrived July 20, 2013) From http://www.ucc.ie/hfrg/questionnaires/sumi/index.html
• Ömürbek, N. ve Altın, F., (2009). Sağlık Bilişim Sistemlerinin Uygulanmasına İlişkin Bir Araştırma: İzmir Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:19, 211-232.
• Öz, S., (2012). “Aile Hekimliği Bilgi Sisteminin Kullanılabilirlik Testi” ODTÜ-Tıp Bilişimi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Özdemir S., Atasoy, B. ve Somyürek, S.,(2007). Bilimsel Dergilerin İş Süreçleri Yönetimini Gerçekleştiren Bir Yazılımın Kullanılabilirlik Araştırması: Türkiye’deki İlk Örneğin İncelenmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 27, Sayı. 2,. 57-80.
• Yılmaz, M. ve Demirkan, A. E. (2012). Hastane Yönetim ve Bilgi Sisteminin Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesi, Bilişim Teknolojileri Dergisi, 5(3), 19-28.