EVALUATION OF MEASURES TAKEN DURING THE COVID-19 PANDEMIC FROM CRISIS MANAGEMENT PERSPECTIVE IN TURKEY

Yıl 2020, Sayı: 4, 818 - 851, 22.12.2020

Berkan Güngör

https://doi.org/10.47994/usbad.811463

Cited By: 16

Öz

Organizations, which are an open system in our globalizing world, are more or less affected by all environmental developments because they are more sensitive to the environment. All organizations, from the smallest business to the strongest government, should always be on the lookout for potential crises. Otherwise, crises can even mean the danger of extinction for organizations. The reporting of pneumonia cases of unknown cause in December 2019 in Wuhan, China, was the starting signal of one of the biggest crises in human history. Covid-19 is undoubtedly a pandemic epidemic that has had its effects all over the world. This epidemic reminded all organizations around the world to review their crisis management planning. As a matter of fact, countries that did not take adequate measures against the crisis, or were delayed in taking them, were highly affected by the crisis. The aim of this study was to evaluate how the Republic of Turkey met the Covid- 19 crisis and how they implemented the crisis management planning of the pandemic. In this context, ideal crisis management principles proposed by various authors have been determined in the light of studies on crisis and crisis management in the literature. In addition, the qualifications that should be found in spokespersons during the crisis period were added to the study. In the light of all these findings, the actions of the Government of the Republic of Turkey during the epidemic process were subjected to examination. For the analysis, the period from the outbreak of the crisis in the world until 11 July 2020 was considered. In Turkey, which can see the signals of the crisis in a timely manner and take measures in parallel, the epidemic was met more controlled than in other countries. As a result of the study, it was concluded that Turkish Government carried out a very successful crisis management process, at least in the first seven months of the epidemic, that is, in the moment of crisis.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, crisis management, pandemic, public relations, Republic of Turkey

TÜRKİYE’DE COVİD-19 PANDEMİSİ SÜRESİNCE ALINAN ÖNLEMLERİN KRİZ YÖNETİMİ PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Küreselleşen dünyamızda açık birer sistem olan örgütler, çevreye karşı daha duyarlı oldukları için bütün çevresel gelişmelerden az ya da çok etkilenmektedirler. En küçük işletmesinden en güçlü hükümetine kadar bütün örgütler potansiyel krizlere karşı her zaman tetikte olmalıdırlar. Aksi takdirde krizler örgütler için yok olma tehlikesi anlamına bile gelebilmektedir. Çin’in Wuhan şehrinde patlak veren Covid-19 salgını insanlık tarihinin en büyük krizlerinden birisi olmuştur. Bu salgın dünya üzerindeki bütün örgütlere kriz yönetim planlamalarını tekrar gözden geçirmeleri konusunda bir hatırlatma yapmıştır. Nitekim krize karşı yeterli tedbirleri almayan ya da almakta geciken ülkeler krizden oldukça fazla etkilenmişlerdir. Bu çalışmanın amacı, Türk Hükümeti’nin Covid-19 kriz sürecini nasıl karşıladığını ve krize karşı nasıl bir kriz yönetim planı uyguladığını değerlendirmektir. Bu bağlamda, literatürde kriz yönetimi hakkında yapılmış olan çalışmalar ışığında çeşitli yazarlar tarafından önerilmiş ideal kriz yönetimi ilkeleri ve kriz döneminde sözcülerde bulunması gereken nitelikler belirlenmiştir. Tüm bu bulguların ışığında da salgın sürecinde Türk Hükümeti’nin 11 Temmuz 2020’ye kadar yapmış olduğu eylemler incelemeye tabi tutulmuştur. Krizin sinyallerini zamanında görebilen ve buna paralel olarak da önlemlerini alabilen Türkiye’de salgın diğer ülkelere nazaran daha kontrollü karşılanmıştır. Çalışmanın sonucunda Türk Hükümeti’nin en azından salgının ilk yedi ayında yani kriz anı evresinde gayet başarılı bir kriz yönetimi süreci yürüttüğü sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Kriz Yönetimi, Pandemi, Halkla İlişkiler, Türkiye Cumhuriyeti

Kaynakça

• AKSU, M. (2010). Krizleri fırsata çevirmenin yolları kriz yönetimi (2. Baskı). İstanbul: Kum Saati Yayınları
• ANADOLU AJANSI (2020a). A'dan Z'ye Kovid-19 rehberi. https://www.aa.com.tr/tr/kategori-sayfasi-manset/adan-zye-kovid-19-rehberi/1777116 (E.T.:08.07.2020)
• ANADOLU AJANSI (2020b). Ukrayna'dan getirilen 298 Türk vatandaşı Manisa'daki yurtta karantinaya alındı. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/ukraynadan-getirilen-298-turk-vatandasi-manisadaki-yurtta-karantinaya-alindi-/1813771 (E.T.:08.07.2020)
• ATIGAN, F.(2014). Yönetim ve Organizasyon (2. Baskı). Ankara: Nobel
• BAYDAŞ, A., BAKAN İ. ve ÖZYILMAZ, A. (2015). Kriz ve kriz yönetimi. Bakan, İ. (Ed.) Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İlkeler, Kavramlar ve Yaklaşımlar (5. Baskı). İstanbul: Beta
• BBC (2020). Koronavirüs: Adım adım Türkiye'nin Covid-19'la mücadelesi. https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-52899914 (E.T.: 08.07.2020)
• BEDFORD, J., ENRIA, D., GİESECKE, J., HEYMANN, D. L., IHEKWEAZU, C., KOBINGER, G., LANE, H. C., MEMISH, Z., OH, M., SALL, A. A., SCHUCAT, A., UNGCHUSAK, K. ve WIELER, L. H. (2020). Covid-19: Towards controlling of a pandemic. The Lancet. 395. 1015-1017. https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S0140-6736%2820%2930673-5 (E.T.: 13.07.2020).
• BOOTH, S. A. (1993). Crisis management strategy: competition and change in modern enterprises. Londra: Routledge Publishing
• BUBOLA, E. (2020). Death of store clerk in Italy highlights contagion’s new front line. https://www.nytimes.com/2020/03/25/world/europe/coronavirus-italy-supermarkets.html (E.T.: 31.07.2020)
• BULUT, M.(1998). Halkla ilişkiler ve liderlik sanatı. Ankara: S/E/K Yayınları
• CAN, H. (1992). Organizasyon ve yönetim (2. Baskı). Ankara: Adım Yayıncılık
• CAN, H., AZİZOĞLU AŞAN, Ö. ve AYDIN MİSKİ, E. (2011). Organizasyon ve yönetim (8. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi
• CNN Türk (2020), Fahrettin Koca’dan dikkat çeken cevap: Kusura bakmayın. https://www.cnnturk.com/video/turkiye/fahrettin-kocadan-dikkat-ceken-cevap-kusura-bakma-o-zaman (E.T.: 31.07.2020).
• GAURİAT, V. (2020) The deadly impact of Covid-19 on Europe’s care homes. https://www.euronews.com/2020/05/08/the-deadly-impact-of-covid-19-on-europe-s-care-home (Erişim tarihi: 01.08.2020).
• GÖNEN, İ. (2012). Konaklama işletmelerinde kriz yönetimi (Krizler ve stratejik yaklaşımlar). İstanbul: Kriter Yayınevi
• HABERLER.COM (2020a). Son dakika: 15 ilde sokağa çıkma yasağı sona erdi, normalleşme süreci başladı! İşte açılacak işletmeler. https://www.haberler.com/son-dakika-15-ilde-hafta-sonu-uygulanan-sokaga-13277820-haberi/ (E.T.: 08.07.2020)
• HABERLER.COM (2020b). Vaka sayılarının arttığı Diyarbakır'da maskesiz sokağa çıkmak yasaklandı https://www.haberler.com/diyarbakir-da-maske-yasagi-getirildi-13303977-haberi/ (E.T.: 08.07.2020)
• HALE, T., ANGRIST, N., KIRA, B., PETHERICK, A., PHILLIPS, T. ve WEBSTER, S. (2020). Variation in government responses to Covid-19. Version 6.0. Blavatnik School of Government Working Paper. www.bsg.ox.ac.uk/covidtracker (E.T.:13.07.2020)
• HOPMAN, J. ve ALLEGRANZI, B. (2020). Managing Covid-19 in low- and middle-ıncome countries. American Medical Association. 323(16). 1549-1550. https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2763372. (E.T.: 13.07.2020).
• İNAT, K. (2020). SETA uzmanları Kovid-19 kriz yönetimi stratejilerini değerlendirdi. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/seta-uzmanlari-kovid-19-kriz-yonetimi-stratejilerini-degerlendirdi/1817715 (E.T.: 30.07.2020).
• KARADENİZ, M. (2010). Küreselleşen Dünya’da daralan pazar paylarınnı artırmada tutundurma elemanı olarak halkla ilişkiler faaliyetlerinin rolü ve önemi. İstanbul: Beta Yayınevi
• KOCA, F. (2020a). 31 Mart 2020 Türkiye günlük Koronavirüs tablosu. https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1244656165482528769 (E.T.: 08.07.2020)
• KOCA, F. (2020b). 30 Nisan 2020 Türkiye günlük Koronavirüs tablosu. https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1255889662478032899 (E.T.: 08.07.2020)
• KOCA, F. (2020c). 31 Mayıs 2020 Türkiye günlük Koronavirüs tablosu. https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1267147736777928710 (E.T.: 08.07.2020)
• KOCA, F. (2020d). 30 Haziran 2020 Türkiye günlük Koronavirüs tablosu. https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1277997841244356613 (E.T.: 08.07.2020)
• KOCA, F. (2020e). 11 Temmuz 2020 Türkiye günlük Koronavirüs tablosu. https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1281989066553208833 (E.T.: 27.07.2020)
• LUECKE, R. (2015). Kriz yönetimi (4. Baskı). (Ö. Sarıkaya, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• LUKASZEWSKI, J. E. (1997). Establishing Individual and Corporate Crisis Communication Standards: The Principle and Protocols. Public Relations Quarterly. 42 (3)
• MİLLİ GAZETE (2020). Kılıçdaroğlu'dan koronavirüs eleştirisi: Sayılar gerçeği yansıtmıyor. https://www.milligazete.com.tr/haber/5338358/kilicdarogludan-koronavirus-elestirisi-sayilar-gercegi-yansitmiyor. (E.T.: 08.09.2020).
• NTV (2020). Corona virüs nedeniyle ertelenen terhisler yeniden başladı (66 bin asker terhis oluyor) https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/terhisler-bugun-basliyor,H0kDvXSIME6eP93YbKEQDw (E.T.: 09.07.2020).
• ÖZALP, Z. (2020). Covid-19 bağlamında devletlerin hak ve sorumlulukları. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi. 9(2). 127-132
• ÖZORAL, B. (2020). Ortadoğu’da Koronavirüs mücadelesinin politik ve ekonomik yansımalarının İran ve Körfez Ülkeleri üzerinden değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 19(37 Covid-19 Sosyal Bilimler Özel Sayısı). 1-13
• PİRA, A. ve SOHODOL, Ç. (2015). Kriz yönetimi halkla ilişkiler açısından bir değerlendirme (5. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları POLLOCK, A. M., RODERICK, P., CHENG, K.K. ve PANKHANIA, B. (2020). Covid-19: why is the UK government ignoring WHO’s advice?. BMJ. 368. 1-2
• SERTDEMİR, A. (2020). Türkiye’nin Koronavirüsle mücadele performansı üzerine bir değerlendirme. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 1(1). 15-26.
• SEZGİN, F. (2003). Kriz yönetimi. Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8(1). 181-195.
• SÖZCÜ (2020a). MSB’den askerlik celp ve terhis ertelenmesi hakkında açıklama! https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/son-dakika-msbden-celp-ve-terhis-ertelenmesi-aciklamasi-5756893/ (E.T.: 09.07.2020)
• SÖZCÜ (2020b) İmamoğlu ve Yavaş: Sağlık Bakanlığı’nın rakamları gerçekleri yansıtmıyor. https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/imamoglu-ve-yavas-saglik-bakanliginin-rakamlari-gercekleri-yansitmiyor-6013030/ (E.T.: 08.09.2020).
• ŞİMŞEK, M. Ş. (2002). Yönetim ve organizasyon (7. Baskı). Konya: Günay Ofset
• ŞİMŞEK, M. Ş. ve ÇELİK, A. (2011). Yönetim ve organizasyon (13. Baskı). Konya: Eğitim Akademi
• T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI (2020a), Covid-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Genel Bilgiler, Epidemioloji ve Tanı. Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması. 29 Haziran 2020, Ankara. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/covid-19-rehberi/COVID-19_REHBERI_GENEL_BILGILER_EPIDEMIYOLOJI_VE_TANI.pdf (E.T.: 13.07.2020).
• T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2019). Pandemi İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı. Ankara. https://grip.gov.tr/depo/saglik-calisanlari/ulusal_pandemi_plani.pdf (E.T.:10.07.2020)
• TUNÇER, P. (2012). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım
• TÜZ, M. (2008). Kriz yönetimi: işletmelerde uygulama için temel adımlar (4.Baskı). Bursa: Alfa Aktüel Yayınları
• TRT HABER (2020). “Bakan Çavuşoğlu: 72 ülkeden 105 sefer daha planlandı”. https://www.trthaber.com/haber/gundem/bakan-cavusoglu-72-ulkeden-105-sefer-daha-planlandi-477233.html (E.T.: 09.09.2020).
• ÜNALP ÇEPEL, Z. (2020). Neoliberalizmin Kovid-19 testi ve Avrupa Birliği: Dezavantajlı gruplar örneği. Uluslararası Çalışmalar Dergisi. 4(1). 33-50
• ÜSTÜN, Ç. ve ÖZÇİFTÇİ, S. (2020). COVID-19 Pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: bir değerlendirme çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi. 25(Özel Sayı 1). 142-153
• YÜCESAN, B. ve ÖZKAN, Ö. (2020). COVID-19 Pandemi sürecinin sağlık yönetimi açısından değerlendirilmesi. Eurasıan Journal Of Health Scıences. 3(Covid-19 Special Issue). 134-139