REPRESENTATION AND JUSTICE

Yıl 2021, Sayı: 5, 804 - 829, 20.04.2021

Ziynet Bahadır

https://doi.org/10.47994/usbad.926408

Öz

In this paper, the regulations in the electoral system will be analyzed in terms of the problem of justice in representation. It cannot merely be reduced to election, but democracy is distinguished from other regimes with the right/freedom to vote and stand for election of the equal citizens. The relation between democracy and electoral system, which is a technical regulation, is also important. One of the two principles that must be present in the electoral system is emphasized to be “Justice in Representation” and the other is “stability in administration. “Stability” may be prioritized especially in developing countries, and some practices which harm the principle of “justice” may be seen. For example, it is not quite possible to see “justice in representation” in practice in Turkey because of the election threshold discussed to be lowered lately but not realized somehow. There have been some people with a negative view on the elections who believe that their votes will go for nothing due to the application of threshold. The vote rate that the political parties obtain and representation rate of them in the assembly are important data from the point of view of the rate of being represented. Again for example, some applications such as “quota of women” which will overcome gender apartheid become a current issue, making positive discrimination, and it can be discussed in terms of democratic principles. The right of being represented which has turned into a problem of “justice” can be regarded as identical with democracy, however, it must be indicated that it is necessary to have “representation” and “justice” simultaneously and the principle of “justice in representation” is of as vital importance as at least the principle of “administrational stability.”

Anahtar Kelimeler

Democracy, Electoral System, Election Threshold, Justice in Representation

TEMSİL VE ADALET

Öz

Bu yazıda, seçim sisteminde var olan düzenlemeler, temsilde adalet sorunu bakımından irdelenecektir. Yalnızca seçime indirgenemez ama demokrasi, eşit yurttaşların seçme ve seçilme hakkı/özgürlüğü ile diğer rejimlerden ayrılır. Teknik bir düzenleme olan seçim sistemi ile demokrasi arasındaki ilişki de önemlidir. Seçim sisteminde olması gereken iki ilkeden biri, “temsilde adalet”; diğeri, “yönetimde istikrar” olarak belirtilir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde “istikrar” ön planda tutulabilmekte, “adalet” ilkesini zedeleyen uygulamalar görülebilmektedir. Örneğin, Türkiye’de, düşürülmesi son dönemlerde çok tartışılsa da bir türlü gerçekleştirilmeyen yüksek seçim barajı nedeniyle, “temsilde adalet” ilkesi uygulamada pek görülmemektedir. Baraj uygulaması nedeniyle oylarının boşa gideceğini düşünerek seçimlere bakışı olumsuz olan insanlar bulunmaktadır. Siyasal partilerin, seçimlerde aldığı oy oranı ve mecliste temsil edilebilme oranı da adalet ilkesi bakımından önemli veridir. Yine örneğin, cinsiyet ayrımcılığını giderecek biçimde “kadın kotası” gibi uygulamalar da “pozitif ayrımcılık” yapılarak gündeme gelmekte, demokratik ilkeler açısından tartışılabilmektedir. Bir “adalet” sorununa dönüşen temsil edilebilme hakkı, demokrasi ile özdeş görülebilir ancak; demokrasi için “temsil” ve “adalet”in bir arada olması gerektiği; “temsilde adalet ilkesi”nin, en az “yönetimde istikrar” ilkesi kadar öncelikli önem taşıdığı belirtilmelidir.

Anahtar Kelimeler

demokrasi, seçim sistemi, seçim barajı, temsilde adalet, yönetimde istikrar.

Kaynakça

• Aytaç, A. M. (2011). Temsilde Adalet Kavramlar, Kuramlar. Diyalog 8, 11-17.
• Bora, T. (2011). Tarhan Erdem’le Söyleşi – Katılımın Başlıca Engeli Anayasadır. Diyalog 8, 18-22.
• Çavdar, T. (1987). Müntehib-i Sani’den Seçmene. Ankara: V Yayınları.
• Duverger, M. (1986). Siyasal Rejimler. İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Kaboğlu, İ. Ö. (1994) Özgürlükler Hukuku İnsan Haklarının Hukuksal Yapısı Üzerine Bir Deneme. İstanbul: AFA Yayını.
• Kili, S. & Gözübüyük, Ş. (2000). Türk Anayasa Metinleri (Sened-i İttifaktan Günümüze) Yenilenmiş 2. Baskı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özbudun, E. (1990). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayını.
• Selçuk, S. (1987). Temsili ve Katılımcı Demokrasinin Kökeni. İstanbul: Çağdaş Yayınları.
• Sezen, S. (2000). Seçim ve Demokrasi. İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Subaşat, T. (2015). Başkanlık Sistemiyle Türkiye Daha Hızlı Büyür mü?. İktisat ve Toplum Sayı 52, 19-22.
• Tanilli, S. (1985). Devlet ve Demokrasi Anayasa Hukukuna Giriş. (4.baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Touraine, A. (1997). Demokrasi Nedir?. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tuncer, E. (2006). Türkiye’de Seçim Uygulamaları/Sorunları Işığında Temsilde Adalet-Yönetimde İstikrar İlkelerinin İşlevselliği. Erişim Adresi: www.tesav.org.tr
• Türkmen G. & Yetkin, Ç. (2011) Seçim Barajını “Yönetimde İstikrarı Azaltmayan Bir Seviyeye” Düşürmek Mümkün mü?. Erişim Adresi: www.tepav.org.tr