Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 94 - 104, 31.12.2023

Dr. Sefa Yıldız , Kenan Koç

https://doi.org/10.30769/usbd.1400904

Öz

Bu çalışmanın amacı spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler dâhilinde incelenmesidir. Bu doğrultuda araştırmaya Erciyes Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde 2023-2024 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören öğrenciler arasından tesadüfü yöntem ile seçilen 300 gönüllü öğrenci katılım sağlamıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kesici ve Tunç (2018) tarafından geliştirilen 5 faktör (aşırı kullanım, nüks etme, hayatın akışını engelleme, duygu durumu, bırakamama) ve toplam 19 maddeden oluşan ‘’Dijital Bağımlılık Ölçeği’’ ve araştırmacı tarafından hazırlanan katılımcıların cinsiyet, eğitim görülen bölüm, sınıf ve ailenin yaşadığı yer değişkenlerini içeren toplam 4 maddelik ‘’Sosyo-Demografik Bilgi Formu’’ kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri SPSS 22.0 paket programı ile yapılmıştır. Katılımcılara ilişkin kişisel bilgiler, envanter toplam puanları ve faktör puanları frekans (f) ve yüzde (%) değerleri tespit edilerek verilmiştir. Analizlerde ikili karşılaştırma yapılırken bağımsız T testi, üç ya da daha fazla değişken karşılaştırılırken ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Değişkenler arasında anlamlı farklılık tespit edilen faktörlerdeki karşılaştırmalar için örneklemin homojenlik durumuna göre Tukey HSD ve Tukey-Kramer testlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonuçları spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin ölçeğin tüm faktörlerinde orta düzeyde olduğunu göstermiştir. En yüksek ortalama puanların hayatın akışını engelleme faktöründe, en düşük ortalama puanların ise bırakamama faktöründe olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların dijital bağımlılık düzeyleri değişkenlerin tümünde anlamlı farklılıklar göstermektedir. En öne çıkan farklılıklar; kadın öğrencilerin dijital bağımlılık düzeylerinin duygu durumu faktöründe erkeklerden daha yüksek olması ve ailesi köyde yaşayan öğrencilerin dijital bağımlılık düzeylerinin aşırı kullanım faktöründe ailesi şehirde yaşayan öğrencilerden daha yüksek olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Spor bilimleri, Bağımlılık, İnternet, Sosyal medya

Etik Beyan

Araştırma kapsamında Erciyes Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulundan gerekli onay alınmıştır.

Investigation of The Digital Addiction Levels of Faculty of Sports Sciences Students

Öz

The aim of this study is to examine the digital addiction levels of sport sciences faculty students within various variables. In this regard, 300 volunteer students selected randomly among the students studying at Erciyes University Faculty of Sports Sciences in the 2023-2024 academic year participated in the research. The "Digital Addiction Scale" developed by Kesici and Tunç (2018) and consisting of a total of 19 items consisting of 5 factors (excessive use, relapse, blocking the flow of life, emotional state, inability to quit) and the "Socio-Demographic Information Form" consisting of 4 items including gender, department of study, grade and family residence variables prepared by the researcher were used as data collection tools in the study. Statistical analyses of the data obtained were made with the SPSS 22.0 package program. Personal information about the participants, inventory total scores and factor scores were given by determining frequency (f) and percentage (%) values. In the analyses, independent T test was used for pairwise comparisons and one-way analysis of variance was used for comparisons of three or more variables. Tukey HSD and Tukey-Kramer tests were utilized according to the homogeneity of the sample for the comparisons in the factors where significant differences were found between the variables. The results of the study showed that the digital addiction levels of the students of the faculty of sport sciences were moderate in all factors of the scale. The highest mean scores were found in the factor of obstructing the flow of life and the lowest mean scores were found in the factor of not being able to quit. In addition, participants' digital addiction levels show significant differences in all variables. The most prominent differences are that the digital addiction levels of female students are higher than those of male students in the emotional state factor and the digital addiction levels of students whose families live in the village are higher than those of students whose families live in the city in the overuse factor.

Anahtar Kelimeler

Sport sciences, Addiction, Internet, Social media

Kaynakça

• Akay, B., Ayhan, R., Orhan, R., & Öçalan, M. (2023). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman yönetimi ile teknoloji bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 71-84.
• Akpınar, G. M. (2019). üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının incelenmesi: Atça Meslek Yüksekokulu Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(99), 580-594.
• Anonim. (2021). Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması. Türkiye İstatistik Kurumu. Sayı No: 41132.
• Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55-67.
• Arslan, A. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. International e-Journal of Educational Studies, 4(7), 27-41.
• Arslan, A., & Bardakçı, S. (2020). Üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin iletişim becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(20), 36-70.
• Arslan, H., Kuyulu, İ., Yaldız, Ö., & Beltekin, E. (2023). Lise öğrencilerinde spor yapmanın teknoloji bağımlılığı, okula bağlılık ve akademik erteleme üzerindeki rolü. The Online Journal of Recreation and Sports, 12(3), 408-416.
• Atamtürk, E., Çalık Var, E., & Gökler, R. (2020). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılıkları ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sosyal Politika ve Sosyal Hizmet Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-20.
• Bektaş, H. (1999). Uyuşturucu batağı. Milliyet Yayınları.
• Campbell, W.G. (2003). Addiction: A Disease of volition caused by cognitive impairment. The Canadian Journal of Psychiatry, 48(10), 669-674.
• Çakır Balta, Ö., & Horzum, M.B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 187-205.
• Çetinkaya, M. (2013). İlköğretim öğrencilerinde internet bağımlılığının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Feindel, H. (2019). İnternet bağımlılığı, (Çev. Atilla Dirim). İletişim Yayınları. s.:11.
• Fidan, H. (2016). Mobil bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve geçerliliği: Bileşenler modeli yaklaşımı. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(3), 433-469.
• Greenfield, D.N. (1999). Psychological characteristics of compulsive internet use: A preliminary analysis. Cyber Psychology and Behavior, 2(5), 403-412.
• Holden, C. (2001). Behavioral addictions: Do they exist? Science, 294(5544), 980-982.
• Horzum, M.B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(159), 56-68.
• Howell, D.C. (2010). Statistical methods for psychology (7th ed.). Cengage Learning.
• Karabulut, A. (2023). Bağımlılık eğitiminin üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerine etkisi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, (21), 1-25.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. İçinde A. Tanrıöğen (Eds). Bilimsel araştırma yöntemleri (s, 59). Anı.
• Kesici, A., ve Tunç, N. F. (2018). The Development of the digital addiction scale for the university students: Reliability and validity study. Universal Journal of Educational Research, 6(1), 91-98.
• Li, G. (2022). Hierarchical linear model of internet addiction and associated risk factors in Chinese adolescents: A Longitudinal study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(21), 14008.
• Ögel, K. (2001). İnsan, yaşam ve bağımlılık: Tartışmalar ve gerekçeler. IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Sevindik, F. (2011). Fırat Üniversitesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Siddiqi, S., ve Memon, Z.A. (2016). Internet addiction impacts on time management that results in poor academic performance. 2016 International Conference on Frontiers of Information Technology (FIT), 63-68.
• Taş, İ., & Ayas, T. (2015). Relationship the level of internet addiction with personality traits of high school students. International Journal of Human Sciences, 12(2), 150-162.
• Turel, O., Serenko, A., & Giles, P. (2011). Integrating technology addiction and use: An Empirical investigation of online auction users. MIS Quarterly, 35(4), 1043-1061.
• Wang, W. C. (2019). Exploring the relationship among free-time management, leisure boredom, and internet addiction in undergraduates in Taiwan. Psychological Reports, 122(5), 1651-1665.
• We Are Social. (2023). Digital 2023: Turkey. 13.12.2023. https://datareportal.com/reports/digital-2023-turkey
• Young, K.S. (1996). Internet addiction: The Emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology and Behavior, 1, 1-12.