Uluslararası Siyasetin Belirlenmesinde NGO’ların Rolü ve Önemi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 57 - 80, 10.04.2020

Ünal Acar

Öz

Birçok
kavramda olduğu gibi “hükümet dışı örgüt” kavramı üzerinde de uzmanların görüş
birliği içerisinde olduğu bir tanım yapılamamıştır. Hükümet dışı örgüt kavramı,
daha çok uluslararası alanda sorun olarak kabul edilen konularla ilgilenen ve
faaliyet alanı olarak da çoğu zaman uluslararası alanı seçen kuruluşları
tanımlamak için kullanılır. Geniş kapsamda ele alındığında ise hükümet dışı
örgüt kavramı, sivil toplum örgütleri ile aynı anlamda kullanılmaktadır.
Özellikle sivil toplum kuruluşlarındaki sivil toplum kavramının İngilizce
karşılığının non-government olması sivil toplum kuruluşları ile hükümet dışı
örgütler ifadelerinin aynı anlamda kullanılıyor olmasına neden olmuştur.
Hükümet dışı örgütlerin faaliyetleri değişik kriterler dikkate alınarak birçok
başlığa ayrılsa da faaliyet alanlarına göre ele alınması birçok yönden daha tutarlı
çalışma yapılmasını sağlayabilir. Makalemizde, kavram kargaşasını önleyebilmek
için “sivil toplum kuruluşları”, “hükümet dışı örgütler”, “demokratik kitle
örgütleri”nden “NGO” diye bahsedilecektir. Özellikle küresel güçler tarafından
kurulan ya da desteklenen uluslararası niteliği olan NGO’ların, Yeni Dünya
Düzeni kurulurken, ekonomik ve sosyal politikaların belirlenmesinde, kamuoyu
oluşumunda, etkileri hakkında bilgi sunulması çalışmanın amacını
oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sivil Toplum, Hükümet Dışı, Küresel Güç, NGO, Demokrasi

Kaynakça

• Abay, A. R. (2004). Sivil Toplum ve Demokrasi Bağlamında Sivil Dayanışma ve Sivil Toplum Örgütleri. 3. Ulusal Bilgi Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, s.71-81.Akbal, İ. (2011). Doğa Hukukçularından Hegel’e Sivil Toplum Devlet İlişkileri: Sivil Toplumun Siyasal Anlamından Kurtuluşu. Ömer Çaha (Ed). Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8 (29), s.110-121.Anbarlı, Ş. (2004). Küreselleşme Karşısında Ulus Devletin Yeni Konumu: Türkiye için Bir Perspektif. Polis ve Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (1), s. 127-146.Arabacı, A. (2003). Küresel Sivil Toplum Ağlarına Doğru Küresel Düzlemde ve Avrupa Birliğinde Çevreci Gruplar. Sivil Toplum Dergisi, sayı:3. s.1-19.Arıboğan, D. Ü. (1996). Globalleşme Senaryosunun Aktörleri. İstanbul: Der Yayınları.Arnhart, L. .(2002). Plato’dan Rawls’a Siyasi Düşünce Tarihi (A.K. Bayram, çev.). Ankara: Adres Yayınları.Aydın, S. ve Keyman, E. F. (2004). European Integration and The Transformation of Turkish Democracy. Central for European Policy Studies (CEPS), EU-Turkey Working Papers, No. 2, s. 1-48.Baharçiçek, A. (2008). Hükümet-dışı Örgütler (NGO’s) ve Demokratikleşme. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (2), s.297-308.Bilman, L. (2001). Hükümet-dışı Kuruluşların (NGO) Dünya Ekonomik ve Sosyal Gelişimindeki Rolleri. Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, Dışişleri Bakanlığı Yayınları Sayı 2, s.1-19.Bozkurt, S.G. (2006). Gürcistan, Ukrayna ve Kırgızistan’da Kadife Devrimler. Karadeniz Araştırmaları Dergisi, sayı 9, s. 151-167.Bumin, T. (2005). Hegel. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Canbolat, İ. (1999). Alman Dış Politikası Değişen Dünyada Ulusal Çıkar, Ulusal Birlik ve Kamuoyu Tercihi Açısından Bir İnceleme. İstanbul: Alfa Basım-Yayın.Chand, V. K. (1997). Democratization from the Outside In: NGO and International Efforts to Promote Open Elections. Third World Quarterly, 18 (3), s. 543-561.Chandhoke, N. (1995). State and Civil Society: Explanation in Political Theory. New Delhi: Sage.Craplet, M. (1997). The Role of Non-Governmental Organizations. Addiction, 92 (3), s. 103-108.Çaha, Ö. (1994), Sivil Toplumun Dünü ve Bugününde Kadın. Türkiye Günlüğü, sayı 26, s. 52-59.Dartan, M ve Hatipoğlu, E. (2005). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinin Analizi. 2023 Dergisi, Sayı:45, s.14-25.Doğan, Y. (2010). Çözdüğü Her Sorundan Bağımsız Devlet Çıktı. Hürriyet Gazetesi, 17 Eylül.Dural, A. Baran (2007). Antonio Gramsci Düşüncesinde Tarihsel Blok, Hegemonya, Aydınlar ve Bunalım Süreçleri Kavramları. Trakya Üniversitesi SBE Dergisi, 9 (1), s. 73-86.Emini, F. T. (2013). Sivil Toplum Kuruluşlarının Politika Belirleme Sürecindeki Rolü: TÜSİAD Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 36, s.43-56.Erdoğan, M. (1998). Liberal Toplum Liberal Siyaset. Ankara: Siyasal Kitabevi.Fukuyama, Y. Francis. (2005). Devlet İnşası. İstanbul: Remzi Kitapevi.Gramsci,A. (2016). Hapishane Defterleri (A. Özipek, çev.). İstanbul: Yason Yayınları.Habermas, J. (2008), Küreselleşme ve Milli Devletlerin Akıbeti, (M. Beyaztaş, çev.). İstanbul: Bakış Yayınları.Hablemitoğlu, N. (2003). Alman Vakıfları Bergama Dosyası. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları. Hasanoğlu, M ve Mehmedov, A. (2017). Sivil Darbelerde Yabancı STK’ların Rolü: Gürcistan ve Kırgızistan Örnekleri. Turkish Studies12 (16), s. 277-288.Hobbes, T. (2016). Leviathan (S. Lin, çev.). İstanbul:Yapı Kredi Yayınları.Jones, W. S. (1991). The Logic of International Relations, Seventh (Ed. Harper Collins). New York, USAKaypak, Ş. (2012). Yerel Yönetimlerde Katılımcı/Müzakereci Demokrasi Sürecinde Sivil Toplum Kuruluşlarının Önemi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (17), s. 171-196.Keyman E. F. (2006). Türkiye’de Sivil Toplumun Serüveni: İmkânsızlıklar İçinde Bir Vaha. Ankara: Sivil Toplum Geliştirme Merkezi.Keane, J. (1993). Sivil Toplum ve Devlet. (Çev: A. Nur vd.). İstanbul:Ayrıntı Yayınları.Kocabaş, F. (2008). Küreselleşme Bağlamında Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşların Güçlenmesinde İnternetin Rolü. Kamu-İş, 10 (2), s. 173-195.Lipson, L. (2005). Siyasetin Temel Sorunları. (F. Yavuz çev.). İstanbul: İş Bankası Yayınları.Hart, M. ve Negri, A. (2008). İmparatorluk. (A. Yılmaz, çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Peker, H. (2012). Çevre Rejimleri ve Türkiye’de Sivil Toplum Örgütlerinin Rolü: Akdeniz’de Sürdürülebilirlik. Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi, 20 (1), s. 151-175.Sanlı, L. (2005). Politik Kültür ve Toplumsal Hareketler. İstanbul: Alan Yayıncılık.Smillie, I. (1997). NGO’s Development Assistance: A Change in the Mind Set. Third World Quarterly, 18 (3), s. 563-577.Sobacı, M. Z. (2011). Politika Transferi Bağlamında Kamu Yönetiminde NeoLiberal Reformların Yayılması: Açık Toplum Enstitüsünün Rolü. Sosyo Ekonomi, 7(16), s.191-210.Soros, G. (2003). Küreselleşme Üzerine. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.Streeten, P. (1997). Nongovernmental Organizations and Development. Annals of the American Academy of Political and Social Science, vol. 554, s. 193-210.Talas, M. (2011). Sivil Toplum Kuruluşları ve Türkiye Perspektifi. TÜBAR, XXIX, s.387-401.Tamer, M. G. (2010). Tarihsel Süreçte Sivil Toplum. Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Dergisi, 27 (1), s. 89-105.Tosun, T. (2008). Meşrutiyet’ten 1980’ler Türkiye’sine Sivil Toplum. Dernekler Dergisi, sayı 4, s. 10-17.Uğur, A. (1998). Yeni Demokrasinin Yeni Aktörleri. (Ed. T. Ulaş). Merhaba Sivil Toplum. İçinde s.69-78. İstanbul: Helsinki Yurttaşlar Derneği Yayınları. Uğur, S. (2011). Sivil Toplum Kuruluşlarının Sosyal Yardım ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri. Bursa: Ekin Kitabevi.Yılmaz, S. (2006). 21.Yüzyılda Güvenlik ve İstihbarat. İstanbul: Alfa Yayınları