Egzersiz Katılımcılarının Fiziksel Görünüm Mükemmeliyetçiliği, Sosyal Görünüş Kaygısı ve Egzersiz Bağımlılıklarının İncelenmesi

Yıl 2023, , 26 - 37, 15.03.2023

Arif Mert Özkan , Aslı Çekiç , Fatma Çepikkurt

https://doi.org/10.18826/useeabd.1192210

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırma; fitness merkezine giden bireylerin fiziksel görünüm mükemmeliyetçilikleri, sosyal görünüş kaygıları ve egzersiz bağımlılıklarını bazı demografik değişkenlere göre incelemek amacıyla yapılmıştır.

Materyal ve Metot: Araştırmaya 86 kadın (Xyaş=28,63) ve 166 erkek (Xyaş=27,17) olmak üzere toplam 252 egzersiz katılımcısı katılmıştır. Araştırmada “Demografik Bilgi Formu”, “Fiziksel Görünüm Mükemmeliyetçiliği Ölçeği”, “Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği” ve “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21” kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi, iki yönlü manova analizi ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmada, fiziksel görünüm mükemmeliyetçiliği ve sosyal görünüş kaygısı toplam puanlarının cinsiyete göre farklılaşmadığı; ancak egzersiz bağımlılığı puanının cinsiyete göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülmüştür. Fiziksel görünüm mükemmeliyetçiliği, sosyal görünüş kaygısı ve egzersiz bağımlılığı puanları medeni duruma ve algılanan sosyoekonomik duruma göre anlamlı bir şekilde farklılaşmamaktadır. Ayrıca yapılan çoklu regresyon analizi sonuçları egzersiz katılımcılarının vücut kitle indekslerinin egzersiz bağımlılıklarını yordamadığını göstermiştir.

Sonuç: Sonuç olarak, katılımcıların sağlıklı mükemmeliyetçiliğe sahip oldukları, görünümlerine ilişkin kaygı yaşamadıkları ve sağlık için optimal düzeyde egzersiz programını sürdürdükleri söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Egzersiz Bağımlılığı, Fiziksel Görünüm Mükemmeliyetçiliği, Sosyal Görünüş Kaygısı, Vücut Kitle İndeksi

Destekleyen Kurum

Yok

Examination of Physical Appearance Perfectionism, Social Appearance Anxiety and Exercise Addiction of Exercise Participants

Öz

Aim: This research was conducted to examine physical appearance perfectionism, social appearance anxiety and exercise addiction of individuals who participate gym exercise programme according to some demographic variables.

Methods: The totally 252 exercise participants, 86 female (Xage=28.3) and 166 male (Xage=27.17) joined to the research. In the research “Demographic Information Form”, “Physical Appearance Perfectionism Scale”, “Social Appearance Anxiety Scale” and “Exercising Addiction Scale-21” was used to collect the data. Descriptive statistics, t-test- two-way manova and multiple regression analysis were used in the analysis of the data.

Results: The results showed that, the total scores of physical appearance perfectionism and social appearance anxiety did not differ according to gender; however, it was seen that the exercise addiction scores differed significantly according to gender. There have no differences physical appearance perfectionism, social appearance anxiety and exercise scores according to marital status and perceived socioeconomic status. Moreover, the result of multiple regression analysis showed that the body mass indexes of the exercise participants did not affect their exercise addiction.

Conclusion: In conclusion, it can be said that the participants have adaptive perfectionism, do not have physical appearance anxiety and continue to exercise programme an optimal level for healthy life.

Anahtar Kelimeler

Exercise Addiction, Physical Appearance Perfectionism, Social Appearance Anxiety, Body Mass Index

Kaynakça

• Adams, J. & Kirkby, R. J. (2002). Excessive Exercise as An Addiction: A Review. Addiction Research and Theory, 10, 415-437.
• Akkaya, C. (2021). Spor Salonuna Giden Bireylerin Spor Yapma Pratikleri Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Humanities and Tourism Research, 11 (4), 912-926.
• Akkuş, Y., Türk, R. & Akkuş-Aydemir, A. (2019). Evaluating The Relationship Between Healthy Life Style Behaviours and Social Appearance Anxiety. Journal of Health Science and Profession, 6 (1), 120-126.
• Altıntaş, A. & Aşçı, F.H. (2005). Fitness Uzmanlarının Bedenlerine Yönelik Algıları. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3, 101-104.
• Amil, O. & Bozgeyikli, H. (2015). Investigating The Relationship Between Social Appearance Anxiety and Loneliness Of Turkish University Youth. Journal Of Studies in Social Sciences, 11 (1), 68-96.
• Bakır, M. A. & Aydın, C. (2015). İstatistik. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Boursier, V., Gioia, F. & Griffiths, M. D. (2020). Do Selfie-Expectancies and Social Appearance Anxiety Predict Adolescents’ Problematic Social Media Use?. Computers in Human Behavior, 110, 1-8.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Cash, T. F. (2002). Cognitive-Behavioral Perspectives on Body Image. In T. F. Cash & T. Pruzinsky (Eds.), Body Image: A Handbook of Theory, Research and Clinical Practice. New York: Guilford Press.
• Costa, S., Hausenblas, H. A., Oliva, P., Cuzzocrea, F. & Larcan, R. (2013). The Role of Age, Gender, Mood States and Exercise Frequency on Exercise Dependence. Journal of Behavior Addictions, 2 (4), 216-223.
• Çepikkurt, F. & Yazgan-İnanç, B. (2012). Mükemmeliyetçilik ve Başarı Hedeflerinin Hentbolcuların Müsabaka Öncesi Yaşadıkları Durumluk Kaygıyı Belirlemedeki Rolü. SPORMETRE Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 2, 43-51.
• Çınar, H. & Keskin, N. (2015). Öğrencilerin Sosyal Görünüş Kaygısının Öğrenim Yeri Tercihlerine Etkisi. Electronic Journal of Vocational Colleges. 14, 457-464.
• Çilesiz, G.D. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Görünüş Kaygısı ve Utangaçlık Düzeylerinin Obsesif Kompulsif Semptomlar İle İlişkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Çingöz, Y. E. & Mavibaş, M. (2022). Üniversite Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi. The Online Journal of Recreation and Sports, 11(2), 19-28.
• Demir, G. T., Hazar, Z. & Cicioğlu, H. İ. (2018). Exercise Addiction Scale (Eas): A Study of Validity and Reliability. Kastamonu Education Journal, 26 (3), 865-874.
• Demirel, H. G. & Cicioğlu, H. İ. (2020). Üst Düzey Sporcuların Egzersiz Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5 (3), 242-254.
• De Vries, H. A. (1981). Tranquilizer Effect of Exercise: A Critical Review. The Physician and Sports Medicine, 9 (11), 46-55.
• Doğan, T. (2010) Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 51- 159.
• Donovan, C. L., Chew, D. & Penny, R. (2014). Perfecting Weight Restriction: The Moderating Influence of Body Dissatisfaction on The Relationship Between Perfectionism and Weight Control Practices. Behavior Change, 31, 189-204.
• Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Eyler, A. A. (2003). Personal, Social, and Environmental Correlates of Physical Activity in Rural Midwestern White Women. American Journal of Preventive Medicine, 25 (3), 86-92.
• Farrell, L. & Shields, M. A. (2002). Investigating The Economic and Demographic Determinants of Sporting Participation in England. Journal of the Royal Statistical Society. Series A, 165 (2), 335-348.
• Fine, J. T., Colditz, G. A., Coakley, E. H., Moseley, G., Manson, J. E., Willett, W. C. & Kawachi, I. (1999). A Prospective Study of Weight Change and Health-Related Quality of Life in Women. Journal of American Medical Association, 282 (20), 2136-2142.
• Flett, G. L. & Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism and Maladjustment: An Overview of Theoretical, Definitional, and Treatment Issues. In G. L. Flettve P. L. Hewitt (Eds.), Perfectionism: Theory, Research, and Treatment (Pp. 5–31). American Psychological Association.
• Furst, D. M. & Germone, K. (1993). Negative Addiction in Male and Female Runners and Exercısers'. Percepfual and Motor Skills, 77, 192-194.
• Gadak, A. & Pulur, A. (2021). Fitness Merkezine Giden Bireylerin Egzersiz Bağımlılıklarının İncelenmesi. Sportive, 4 (2), 12-23.
• Gökçe, H. & Keçeci, K. (2020). Fiziksel Aktiviteye Katılan Bireylerin İletişim Becerileri ve Sosyal Görünüş Kaygıları. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1), 73-81.
• Grammas, D. L. & Schwartz, J. P. (2009). Internalization of Messages From Society and Perfectionism as Predictors of Male Body Image. Body Image, 6, 31–36.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 5. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hallal, P. C., Victora, C. G., Kingdon-Wells, J. C. & Lıma, R. C. (2003). Physical Inactivity: Prevalence and Associated Variables in Brazilian Adults. American College of Sports Medicine, 3, 1894-1900.
• Hart, E. A., Leary, M. R. & Rejeski, W. J. (1989). The Measurement of Social Physique Anxiety. Journal Of Sport and Exercise Psychology, 11, 94-104.
• Hart, T. A., Flora, D. B., Palyo, S. A., Fresco, D. M., Holle, C. & Heimberg, R. G. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment, 15 (1), 48-59.
• Hawes, T., Zimmer-Gembeck, M. J. & Campbell, S. M. (2020). Unique associations of social media useand online appearance preoccupation with depression, anxiety, and appearance rejection sensitivity. Body Image, 33, 66-76.
• İskender, K. B. (2021). Veteran Sporcuların Yaşam Kalitesi, Egzersiz Bağımlılığı ve Yeme Davranışlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Kalyon, A. T. (1994). Spor Hekimliği Sporcu Sağlığı ve Spor Sakatlıkları. Ankara: GATA Basımevi.
• Kamışlı, M. & Girginer, N. (2010). İşlem Bazlı Manipülasyonun İstatistiksel Sınıflandırma Analizleriyle Belirlenmesi. Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 11, 1-30.
• Kara, N. Ş., Kara, M. & Dönmez, A. (2021). The Correlation Between Social Appearance Anxiety and Exercise Addiction. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 15 (4), 1568-1573.
• Katra, H. (2021). Egzersiz Yapan Bireylerde Egzersiz Bağımlılığı ve Benlik Saygısı. Journal of Dependence, 22 (4), 370-378.
• Kayhan, R. F., Kalkavan, A. & Terzi, E. (2021). Fitness Salonlarında Spor Yapan Bireylerin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri ve İlişkili Değişkenler. Bağımlılık Dergisi – Journal of Dependence, 22 (3), 248-256.
• Kolsallayan, A. (2017). Egzersiz Katılımcılarının Fiziksel Görünüş Mükemmeliyetçiliği ve Psikolojik İyi Oluş Düzeylerinin Egzersize Katılım Güdüsüne Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Korkmaz, M. & Uslu, T. (2020). Fitness Yapan Bireylerin Benlik Saygısı, Sosyal Görünüş Kaygısı ve Sosyalleşme Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4 (3), 1-18.
• Martinez-Gonzalez, M. A.,Varo, J. J., Santos, J. L., Irala, J. D., Gibney, M., Kearney, J. & Martinez, A. (2001). Prevalence of Physical Activity During Leisure Time in The European Union. Medicine & Science In Sports & Exercise, 1, 1142-1146.
• Mehtalia, K. & Vankar, G. K. (2004). Social Anxiety in Adolescents. Indian Journal of Psychiatry, 46 (3), 221-227.
• Musa, M. (2020). Investigation of Social Appearance Anxiety and Self Confidence Levels of Individuals Playing Sports in Fitness Centers According to Some Variables. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14 (3), 503-518.
• Özge, F.I. (2013). İlköğretim 2. Kademe Öğrencilerinin Sosyal Görünüş Kaygıları İle Benlik Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Üsküdar İlçesi Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Pope, H. G., Olivardia, R., Gruber, A. & Borowiecki, J. (1999). Evolving deals of Male Body Image As Seen Through Action Toys. International Journal of Eating Disorders, 26, 65–72.
• Ricciardelli, L. A. & McCabe, M. P. (2004). A Biopsychosocial Model of Disordered Eating and The Pursuit of Muscularity in Adolescent Boys. Psychological Bulletin, 130, 179–205.
• Sadiq, B. J. (2018). Investigation of The Exercise Dependence of Athlets' Kick Boxing, Taekwondo and MuayThai. Master Thesis, Fırat University, Institute of Health Sciences, Elazığ.
• Snell, W. E., Jr., Overbey, G. A. & Brewer, A. L. (2005). Parenting Perfectionism and The Parenting Role. Personality and Individual Differences, 39, 613-624.
• Stein, M. B., Walker, J. R. & Forde, D. R. (1994). Setting Diagnostic Thresholds for Social Phobia: Considerations From a Community Survey of Social Anxiety. The American Journal of Psychiatry, 151 (3), 408-412.
• Stoeber, J., Harvey, L. N., Almeida, I. & Lyons, E. (2013). Multidimensional Sexual Perfectionism. Archives of Sexual Behavior, 42, 1593-1604.
• Sweeney, A. C. & Fingerhut, R. (2013). Examining Relationships Between Body Dissatisfaction, Maladaptive Perfectionism and Postpartum Depression Symptoms. Jognn, 42, 551–561.
• Şanlı, E. & Atalay-Güzel, N. (2009). Öğretmenlerde Fiziksel Aktivite Düzeyi – Yaş, Cinsiyet ve Beden Kitle İndeksi İlişkisi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3,23-32.
• Teachman, B. A. & Allen, J. P. (2007). Development of Social Anxiety: Social Interaction Predictors of Implicit and Explicit Fear of Negative Evaluation. Journal of Abnormal Child Psychology, 31 (1), 63-78.
• Tekkurşun-Demir, G. & Türkeli, A. (2019). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırma Dergisi. 4 (1), 10-24.
• Thompson, J. K. & Cafri, G. (Eds.). (2007). The Muscular Ideal: Psychological, Social, and Medical Perspectives. Washington, DC: American Psychological Association.
• Tiggemann, M. (2002). Media Influences on Body Image Development. In T. F. Cash ve T. Pruzinsky (Eds.), Body Image: A handbook of Theory, Research and Clinical Practice (pp.91–98). New York: GuilfordPress.
• Trekels, J. & Eggermont, S. (2017). Linking Magazine Exposure to Social Appearance Anxiety: The Role of Appearance Norms in Early Adolescence. Journal of Research on Adolescence, 1-16.
• Türker, A., Er, Y., Yavuz-Eroğlu, S., Şentürk, A. & Durmaz, M. (2018). Spor Yapan Bireylerin Sosyal Görünüş Kaygısı ve Benlik Saygısının İncelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 2 (1), 8-15.
• Uzun, H. (2017). Ergenlerde Sosyal Görünüş Kaygısı İle Umutsuzluk ve Kilo Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ünal, G. (2022). Fitness Merkezlerinde Egzersiz Yapan Sporcuların Besin Seçimi, Besinsel Ergojenik Destek Kullanımı ve Sosyal Görünüş Kaygısının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nuh Naci Yazgan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Vural, Ö., Eler, S. & Atalay-Güzel, N. (2010). Masa Başı Çalışanlarda Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Yaşam Kalitesi İlişkisi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8 (2), 69-75.
• Wang, Y., Lyu, Z., Chen, H., Wu, S. & Xiao, Z. (2016). Body Image Disturbance Among Males: The Influence and The Hypothesized Mechanism of Mass Media. Advances in Psychological Science, 24, 282–292.
• White, E. K. (2013). The Role of Social Physique Anxiety and Social Appearance Anxiety in The Body Checking Behaviors of Male and Female College Students. Master of Arts. University of Nevada, Las Vegas.
• World Health Organization (2021). Call for Experts: WHO Guideline Development Group on Treatment of Children and Adolescents with Obesity. Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/articles-detail/call-for-experts-who-guideline-development-group-treatment-of-children-and-adolescents-with-obesity. Erişim Tarihi: 23.06.2022.
• Xu, X., Mellor, D., Kiehne, M., Ricciardelli, L. A., Mccabe, M. P. & Xu, Y. (2010). Body Dissatisfaction, Engagement in Body Change Behaviors and Sociocultural Influences on Body Image Among Chinese Adolescents. Body Image, 7, 156–164.
• Yang, H. & Stoeber, J. (2012). The Physical Appearance Perfectionism Scale: Development and Preliminary Validation. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 34, 69-83.
• Yeltepe, H. & Can-İkizler, H. (2007). Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21’in Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Bağımlılık Dergisi, 8 (1), 29-35.
• Yüceant, M. (2013). Beden Eğitimi Öğretmeni Adaylarının Sosyal Görünüş Kaygı Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Zmijewski, C. F. & Howard, M. O. (2003). Exercise Dependence and Attitudes Toward Eating Among Young Adults. Eating Behaviors, 4 (2), 181-195.