Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Engelsiz yaşam özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi çalışanlarının fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 4, 251 - 259, 15.12.2019
https://doi.org/10.18826/useeabd.632767

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, engelsiz yaşam özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi çalışanlarının fiziksel aktivite düzeyleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir.


Materyal ve Metot:  Çalışmanın örneklemini, Bartın ili merkezinde bulunan 5 farklı engelsiz yaşam özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde çalışan gönüllü 80 kişi oluşturmaktadır. Katılımcıların fiziksel aktivite düzeyini belirlemek amacıyla “Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği Kısa Formu (IPAQ Short Form- International Physical Activity Questionnaire Short Form)”, yaşam kalitelerini belirlemek amacıyla “SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.0 programı, Bağımsız T-testi ve Tek Faktörlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) kullanılmıştır.


Bulgular: Araştırmada elde edilen sonuçlara göre, katılımcıların haftalık enerji tüketimlerinin ortalama 2443.31±2314.2 MET-dk/hafta olduğu, %15.7’sinin inaktif düzey, %49.4’ünün minimal aktif düzey ve %31.2’sinin çok aktif düzey olduğu saptanmıştır. Katılımcıların fiziksel aktivite düzeylerinin cinsiyet sınıflandırmasına göre istatiksel açıdan anlamlı farklılık tespit edilirken (p<0.05); medeni durum, yaş, sigara tüketimi, alkol tüketimi ve çalışma süresi sınıflandırmasına göre anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). Yaşam kalitesi puanlarının medeni durum, sigara tüketimi ve alkol tüketimine göre yapılan değerlendirmesinde anlamlı farkın olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). Farklı fiziksel aktivite düzeylerine sahip katılımcıların yaşam kalitesi puanları arasında; Duygusal rol skorlarında istatiksel açıdan anlamlı farklılık tespit edilirken (p<0.05), diğer alt boyutlar arasında istatiksel açıdan anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). 


Sonuçlar: Sonuç olarak engelsiz yaşam özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi çalışanlarının fiziksel aktivite düzeyinin minimal aktif olduğu ve fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesi alt boyutlarından sadece duygusal rolü etkileyebileceği söylenebilir. 

Kaynakça

  • Akyol, A., Bilgiç, B., & Ersoy, G. (2008). Fiziksel aktivite, beslenme ve sağlıklı yaşam. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Albayrak, E. (2016). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite seviyeleri ile yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Amaya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.
  • Arslan, C., Koz, M., Gür, E., & Mendeş, B. (2003). Üniversite öğretim üyelerinin fiziksel aktivite düzeyleri ve sağlık sorunları arasındaki ilişkinin araştırılması. F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi, 17(4), 249–258, Elazığ.
  • Aydemir, Ö. (1999). Konsültasyon-Liyezon psikiyatrisinde yaşam kalitesi ölçümü: Kısa Form-36. 3-P/Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji Dergisi, 7, 14-22.
  • Aydoğan, A. (2015). Bir üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi ilişkisi: KKTC üzerine deneysel bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Bayrakçı, Y. V. (2008). Yetişkinlerde fiziksel aktivite. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Bek, N. (2008). Fiziksel aktivite ve sağlığımız. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Bray, G. A. (1989). Classification and evaluation of the obesities (Review). Med Clin North Am 173, 161-84.
  • Bulut, S. (2010). Bir fizik tedavi ve rehabilitasyon eğitim ve araştırma hastanesinde görev yapan personelin fiziksel aktivite düzeyi ve ilgili faktörlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Burton, N. W., & Turrell, G., (2000). Occupation, hours worked, and leisure-time physical activity. Preventive medicine, 31(6), 673-681.
  • Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjöström, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E., Pratt, M., Ekelund, U., Yngve, A., Sallis, J. F., & Oja, P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Mediicine & Science in Sports& Exercise, 35(8), 1381-95.
  • Erdoğan, M., Cerpel, Z., & Alpay, Güvenç. (2011). Masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyi: Obezite ve diğer özelliklere göre incelenmesi (Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi örneği). Spor Hekimliği Dergisi. 46, 97-2011.
  • Farell, L., Hollingsworth, B., Propper, C., & Shields, M. A. (2014). The socioeconomics gradient in physical inactivity: Evidence from one million adults in England. Social Science and Medicine, 123;55-63.
  • Genç, A., Şener, Ü., Karabacak, H., & Üçok, K. (2011). Kadın ve erkek genç erişkinler arasında fiziksel aktivite ve yaşam kalitesi farklılıklarının araştırılması. Kocatepe Tıp Dergisi, 12, 145-150.
  • Hamer, M., Kicimaki, M., & Steptoe, A. (2012). Longitudinal patterns in physical activityand sedentary behavivor from midlife to early old age: A substudy of the Whitehall II cohort. J. Epidemiol Community Health, 66(12), 1110-5.
  • Karaca, A. (2000). Ankara ilinde çalışan bireylerin bedensel etkinlik düzeyleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 3, 11-20.
  • Karaca, A., Sağınç, S., & Albayrak Kuruoğlu, Y. (2017). Mikro işletme sahipleri ve çalışanlarının fiziksel aktivite ve oturma sürelerinin bazı sosyodemografik değişkenlere göre incelenmesi. 15. Ulusararası Spor Bilimleri Kongresi, 15-18 Kasım 2017, Antalya.
  • Koçoğlu, D. (2006). Konya kent merkezinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesinde sağlıkta sosyoekonomik eşitsizlikler. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Hemşirelik Anabilim Dalı, Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı, Konya.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2012). Milli Eğitim Bakanlığı özel eğitim kurumları yönetmeliği. http://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_05/24111452_zeleitimynetmelik.pdf 19.12.2019’da alınmıştır.
  • Özer, D., & Baltacı, G. (2008). İş yerinde fiziksel aktivite, Fiziksel aktivite bilgi serisi. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Öztürk, M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özüdoğru, E. (2013). Üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
  • Polat, Ö. (2018). Polis memurlarının fiziksel aktivite düzeyinin değerlendirilmesi (Artvin ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Şahin, M., Kırandı, Ö., Atabaş, G., & Bayraktar, B. (2017). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri (İstanbul Üniversitesi örneği). Spor Eğitim Dergisi, 1, 1, 26-33.
  • Tekkanat, Ç. (2008). Öğretmenlik bölümünde okuyan öğrencilerde yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Tessier, S., Vuillemin, A., Bertrais, S., Boini, S., Le Bihan, E., Oppert, J. M., Hercberg, S., Guillemin, F., & Briancon, S. (2006). Association between leisuretime physical activity and health-related quality of life changes over time. Preventive Medicine. 23-3.
  • Vatansever, Ş., Ölçücü B., Özcan G., & Çelik, A. (2015). Orta yaşlılarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. The Journal of International Education Science, 2(2), 63-73.
  • Vural, Ö., Eler, S., & Güzel, N. A. (2010). Masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. Spormetre. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2, 69-75.
  • Ware, J. E., Sherbourne, C. D. (1992). The MOS 36-item short-form health survey (SF-36). I. Conseptual framework and item selection, Med Care, 30, 473-483.
  • Yüksel, E. (2001). Çalışan Kadınların Fiziksel Aktivitelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Zorba, E. (2010). Yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite. 10. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Kongre Kitapçığı, 82-85.

Examination of the relationship between physical activity level and quality of life of barrier-free life special

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 4, 251 - 259, 15.12.2019
https://doi.org/10.18826/useeabd.632767

Öz

Aim: The aim of this study is to investigate the relationship between physical activity levels and life satisfaction of barrier-free special education and rehabilitation center employees.


Material and Methods: International Physical Activity Questionnaire Short Form” was used to determine the physical activity level of the participants, and “SF-36 Quality of Life Scale” was used to determine the quality of life. SPSS 21.0 program, T-test and One-Way ANOVA were used for data analysis.


Results: According to the results of the study, the average weekly energy consumption of the participants was 2443.31 ± 2314.2 MET-min / week, 15.7% inactive level, 49.4% minimal active level and 31.2% very active level. There was a statistically significant difference between the participants' physical activity levels according to gender classification (p<0.05); marital status, age, smoking habit, alcohol consumption and duration of work were not found to be significantly different according to the classification (p>0.05). There was no significant difference in quality of life scores according to marital status, smoking habit and alcohol consumption (p>0.05). Quality of life scores of the participants with different physical activity levels; while there was a statistically significant difference in emotional role scores (p<0.05), there was no statistically significant difference between the other sub-dimensions (p>0.05).


Conclusion: According to the results of the study, the physical activity levels of the participants were minimally active and there was a significant difference only in emotional role between the quality of life sub-dimensions according to physical activity levels.

Kaynakça

  • Akyol, A., Bilgiç, B., & Ersoy, G. (2008). Fiziksel aktivite, beslenme ve sağlıklı yaşam. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Albayrak, E. (2016). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite seviyeleri ile yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Amaya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.
  • Arslan, C., Koz, M., Gür, E., & Mendeş, B. (2003). Üniversite öğretim üyelerinin fiziksel aktivite düzeyleri ve sağlık sorunları arasındaki ilişkinin araştırılması. F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi, 17(4), 249–258, Elazığ.
  • Aydemir, Ö. (1999). Konsültasyon-Liyezon psikiyatrisinde yaşam kalitesi ölçümü: Kısa Form-36. 3-P/Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji Dergisi, 7, 14-22.
  • Aydoğan, A. (2015). Bir üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi ilişkisi: KKTC üzerine deneysel bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Bayrakçı, Y. V. (2008). Yetişkinlerde fiziksel aktivite. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Bek, N. (2008). Fiziksel aktivite ve sağlığımız. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Bray, G. A. (1989). Classification and evaluation of the obesities (Review). Med Clin North Am 173, 161-84.
  • Bulut, S. (2010). Bir fizik tedavi ve rehabilitasyon eğitim ve araştırma hastanesinde görev yapan personelin fiziksel aktivite düzeyi ve ilgili faktörlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Burton, N. W., & Turrell, G., (2000). Occupation, hours worked, and leisure-time physical activity. Preventive medicine, 31(6), 673-681.
  • Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjöström, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E., Pratt, M., Ekelund, U., Yngve, A., Sallis, J. F., & Oja, P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Mediicine & Science in Sports& Exercise, 35(8), 1381-95.
  • Erdoğan, M., Cerpel, Z., & Alpay, Güvenç. (2011). Masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyi: Obezite ve diğer özelliklere göre incelenmesi (Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi örneği). Spor Hekimliği Dergisi. 46, 97-2011.
  • Farell, L., Hollingsworth, B., Propper, C., & Shields, M. A. (2014). The socioeconomics gradient in physical inactivity: Evidence from one million adults in England. Social Science and Medicine, 123;55-63.
  • Genç, A., Şener, Ü., Karabacak, H., & Üçok, K. (2011). Kadın ve erkek genç erişkinler arasında fiziksel aktivite ve yaşam kalitesi farklılıklarının araştırılması. Kocatepe Tıp Dergisi, 12, 145-150.
  • Hamer, M., Kicimaki, M., & Steptoe, A. (2012). Longitudinal patterns in physical activityand sedentary behavivor from midlife to early old age: A substudy of the Whitehall II cohort. J. Epidemiol Community Health, 66(12), 1110-5.
  • Karaca, A. (2000). Ankara ilinde çalışan bireylerin bedensel etkinlik düzeyleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 3, 11-20.
  • Karaca, A., Sağınç, S., & Albayrak Kuruoğlu, Y. (2017). Mikro işletme sahipleri ve çalışanlarının fiziksel aktivite ve oturma sürelerinin bazı sosyodemografik değişkenlere göre incelenmesi. 15. Ulusararası Spor Bilimleri Kongresi, 15-18 Kasım 2017, Antalya.
  • Koçoğlu, D. (2006). Konya kent merkezinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesinde sağlıkta sosyoekonomik eşitsizlikler. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Hemşirelik Anabilim Dalı, Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı, Konya.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2012). Milli Eğitim Bakanlığı özel eğitim kurumları yönetmeliği. http://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_05/24111452_zeleitimynetmelik.pdf 19.12.2019’da alınmıştır.
  • Özer, D., & Baltacı, G. (2008). İş yerinde fiziksel aktivite, Fiziksel aktivite bilgi serisi. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Öztürk, M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özüdoğru, E. (2013). Üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
  • Polat, Ö. (2018). Polis memurlarının fiziksel aktivite düzeyinin değerlendirilmesi (Artvin ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Şahin, M., Kırandı, Ö., Atabaş, G., & Bayraktar, B. (2017). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri (İstanbul Üniversitesi örneği). Spor Eğitim Dergisi, 1, 1, 26-33.
  • Tekkanat, Ç. (2008). Öğretmenlik bölümünde okuyan öğrencilerde yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Tessier, S., Vuillemin, A., Bertrais, S., Boini, S., Le Bihan, E., Oppert, J. M., Hercberg, S., Guillemin, F., & Briancon, S. (2006). Association between leisuretime physical activity and health-related quality of life changes over time. Preventive Medicine. 23-3.
  • Vatansever, Ş., Ölçücü B., Özcan G., & Çelik, A. (2015). Orta yaşlılarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. The Journal of International Education Science, 2(2), 63-73.
  • Vural, Ö., Eler, S., & Güzel, N. A. (2010). Masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. Spormetre. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2, 69-75.
  • Ware, J. E., Sherbourne, C. D. (1992). The MOS 36-item short-form health survey (SF-36). I. Conseptual framework and item selection, Med Care, 30, 473-483.
  • Yüksel, E. (2001). Çalışan Kadınların Fiziksel Aktivitelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Zorba, E. (2010). Yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite. 10. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Kongre Kitapçığı, 82-85.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Spor Hekimliği
Bölüm SPOR ve SAĞLIK BİLİMLERİ
Yazarlar

Şerife Vatansever 0000-0003-4722-5197

Merve Gezen Bu kişi benim 0000-0002-6681-2867

Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2019
Gönderilme Tarihi 14 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 5 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Vatansever, Ş., & Gezen, M. (2019). Engelsiz yaşam özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi çalışanlarının fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences - IJSETS, 5(4), 251-259. https://doi.org/10.18826/useeabd.632767