Historical Identities and Conflict in Central Asia

Yıl 2020, Sayı: 21, 21 - 52, 02.12.2020

Pınar Köksal

Öz

In the aftermath of 1991, various identities that have been redefined in the Central Asian republics cause the emergence of an environment of conflict. In this article, the phenomenon of ‘identity’ is analyzed from an historical perspective and in terms of its impact on the post-Soviet conflicts. In this framework, in the first part, the specific importance given to the identity of ‘nation’ is mentioned, followed by the two separate sections on ‘supra-national’ and ‘sub-national’ identities. As the various identities in the region are intertwined and multi-layered, it is important to understand how in the last thirty years these identities interact and overlap with and differentiate from each other. In the post-Soviet era, it is observed that these identities are either the direct reason of or prepare a conducive environment for conflicts that emerge between the political elites and Central Asian people as well as among the Central Asians themselves. It is clear that the people of the region, both in the short and in the long run, will continue to see the results of those conflicts that emerge due to identity politics or conflicts based on identity. At the roots of many conflicts seen in the region after 1991 lie the continuous formation and reformation of identities with the purposes of serving different goals. Without taking into account such developments, it will not be possible to understand conflicts based on identity.

Anahtar Kelimeler

Central Asia, Conflict, Identities, History

Orta Asya’da Tarihsel Kimlikler ve Çatışma

Öz

Orta Asya Cumhuriyetlerinde 1991’den sonraki süreçte yeniden tanımlanan çeşitli kimlikler, kimi durumlarda bir çatışma ortamının doğmasına neden olmaktadır. Makalede, bu cumhuriyetlerdeki ‘kimlik’ olgusu tarihsel bir perspektiften ele alınmakta ve Sovyet sonrası dönemde yaşanan çatışmalara etkisi bağlamında incelenmektedir. Bu çerçevede ilk kısımda bölgede ‘ulus’ kimliğine verilen özel öneme değinilmiş, daha sonra ‘ulus üstü’ ve ‘ulus altı’ kimlikler iki ayrı kısım altında ele alınmıştır. Bölgedeki çeşitli kimlikler iç içe geçmiş çok katmanlı bir yapı sergilemekte oldukları için son otuz yılda bu kimliklerin birbirleriyle nasıl bir etkileşim içerisinde olduğu, nasıl örtüştüğü ya da ayrıştığı konusu önem kazanmaktadır. Sovyet sonrası dönemde bu kimliklerin yalnızca siyasal eliteler ve Orta Asyalı halklar arasında değil, bölge halklarının kendi aralarında da çeşitli çatışmalara zemin hazırladığı ya da bu çatışmaların doğrudan nedeni olduğu görülmektedir. Orta Asyalı halkların kısa ve uzun vadede kimlik üzerinden yapılan siyasetin ya da kimlik nedeniyle yaşanan çatışmaların sonuçlarını görmeye devam edecekleri açıktır. 1991 sonrasında yaşanan pek çok çatışmanın temelinde bölgedeki kimliklerin tarihsel süreçlerde farklı amaçlarla da olsa tekrar tekrar şekillendirilmesi vardır. Bu tür gelişmeler göz önüne alınmadan kimlik temelli çatışmaları anlamak çok mümkün olmayacaktır.

Anahtar Kelimeler

orta asya, kimlik, çatışma, tarih

Kaynakça

• Adams, Laura. The Spectacular State: Culture and National Identity in Uzbekistan, ABD: Duke University Press, 2010.
• Aitken, Jonathan. Nazarbayev and the Making of Kazakhstan, New York: Continuum, 2009.