Türkiye’deki Kadın Cinayetleri İçin Sosyal Medyada Adalet Arayışı

Yıl 2024, , 142 - 156, 30.04.2024

Özlem Özdemir , Elif Başak Sarıoğlu

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2024.7.13.244

Öz

Sosyal medya platformları, sanal "kalabalıkları" harekete geçirerek hak savunuculuğu ve adalet arayışında güçlü araçlar haline gelmiştir. Adalet sistemine olan güvenin düşük olduğu Türkiye'de sosyal medya, adalet arayışında alternatif bir yol olarak ortaya çıkmıştır. Kadına yönelik şiddet olaylarına tepki olarak sıklıkla başvurulan sosyal medya aktivizmi, çeşitli iletişim ve hukuki boyutları kapsamaktadır. Bu makale, Türkiye'de kadın cinayetleriyle mücadelede sosyal medyanın nasıl kullanıldığını araştırmayı amaçlamaktadır. Sosyal medya aracılığıyla adalet arayışının gerçekten mahkeme kararlarını etkileyip etkilemediği, kullanıcıların sosyal medya aktivizmi sırasında demokratik ilkelere ve ifade özgürlüğüne bağlı kalıp kalmadığı, pozitif ve negatif etkileri nelerdir? Ayrıca, sosyal medyanın kullanımından kaynaklanan hukuki zorluklar nelerdir? Çalışmada bu sorular incelenmektedir. Kadınlara yönelik şiddet failinin serbest bırakılması, uzayan hukuki süreçler veya sanıkların hafif cezalarla yararlanması gibi durumlar kamu vicdanını derinden rahatsız etmekte, adalet sistemine olan güveni erozyona uğratmakta ve sosyal medya aktivizmini, hızla kitleler arasında yayılmaktadır. Konunun hukuki yönlerini incelemek için on beş avukatla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bulgular, kadın cinayetlerinde adalet arayan sosyal medya gönderilerinin geniş kitleler üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma, sosyal medyanın adaletin ilerlemesini hızlandıran bir toplumsal baskı mekanizması olarak hizmet ettiğini ve adalet arayışında kritik bir rol oynadığını göstermektedir. Yine de, sosyal medya aktivizmi ile ilişkili potansiyel hukuki riskleri de vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Kadın Cinayetleri, Sosyal Medya, Dijital Aktivizm, Sosyal Adalet

Seeking Justice on Social Media for Femicides in Türkiye

Öz

Social media platforms have become powerful tools for advocating rights and pursuing justice by mobilizing virtual "crowds." In Turkey, where confidence in the justice system has declined, social media has emerged as an alternative means to seek justice. Social media activism is frequently employed in response to femicides, encompassing various communication and legal aspects. This article aims to investigate how social media is utilized in the fight against femicide in Turkey. Does seeking justice through social media truly influence court decisions? Do users adhere to democratic principles and freedom of expression while engaging in social media activism? What are the positive and negative effects? Additionally, what legal challenges arise from the use of social media? These are the questions explored in this study. Instances such as the release of perpetrators of violence against women, protracted legal processes, or defendants benefiting from lenient sentences deeply disturb public conscience, erode confidence in the justice system, and propel social media activism, which spreads rapidly among the masses. To examine the legal aspects of the issue, in-depth interviews were conducted with fifteen lawyers. The findings reveal that social media posts seeking justice for femicides have a significant impact on large audiences. The study demonstrates that social media serves as a mechanism of social pressure that expedites the progress of the justice system and plays a crucial role in the pursuit of justice. Nevertheless, it also highlights the potential legal risks associated with social media activism.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Femicides, Social Media, Dijital Activizm

Kaynakça

• Balley O. G., Cammaerts B., & Carpentier N. (2015). Alternatif medyayı anlamak (B. Çoban & B. Ataman, eds.). Kafka Epsilon Yayıncılık.
• Bruns, A. (2011). How long is a tweet? Mapping dynamic conversation networks on Twitter using Gawk and Gephi. Information, Communication & Society, 15(9), 1023-1024.
• Chen, X., & Ding, G. (2009). New media as relations: Special commentary. Chinese Journal of Communication, 2(3), 367-379.
• Çamurcu, M. H. (2022). Adaletin bu mu dünya: Türkiye’de toplumun adalete bakışı. https://turkiyeraporu.com/arastirma/adaletin-bu-mu-dunya-turkiyede-toplumun-adalete-bakisi-9406/.
• DW. (2023, January 2). Türkiye’de 2022’de 334 kadın öldürüldü.
• https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiyede-2022de-334-kad%C4%B1n-%C3%B6ld%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC/a-64261797
• Fouskas, V. K. (2023) Digital age: the changes in economy, society, politics. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 25(1), 160-165. https://doi.org/10.1080/19448953.2022.2132004
• Habermas, J. (1997). Kamusallığın yapısal dönüşümü (T. Bora & M. Sancar, Trans.). İletişim Yayınları.
• European Convention on Human Rights. (1950). Article 6.
• İnceoğlu, Y., (2014). İnternet ve sokak. S. Çoban (ed.) Direnişin @ hali (pp. 8-13). www.interaktisit.org.
• Moyo, L. (2009). Digital democracy: Enhancing the public sphere. G. Creeber & R. Martin (Eds.), Digital cultures understanding new media (pp. 139-150). Open University Press.
• Razo, V. (2020). Understand the versatility and necessity of hashtag activism. https://learn.g2.com/ hashtag-activism.
• Sarıoğlu E. B. (2020) The concept of justice in social media: The reflections of violance against women and children on social media. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1(45), 291-317. https://doi.org/10.17498/kdeniz.664868
• Sarıoğlu, E. B. & Özgen E. (2019) Use of language affirming violence against women in the press, an analysis of internet journalism, Turkish Studies Social Sciences. 14(3), 1053-1075.
• Şık, H. (2012). Suçsuzluk karinesi, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi. 1, 103-144.
• The Constitution of The Republic of Türkiye (1982). Paragraph 4, article 38.
• Timisi N. (2003) Yeni iletişim teknolojileri ve demokrasi. Dost Yayınları,
• Universal Declaration of Human Rights. (1948). Article 11.