Türk Basını Üzerine İlk Akademik Çalışma Artık Türkçede

Yıl 2018, Sayı: 1, 204 - 209, 02.04.2018

Bülent Tellan

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2018.1.17

Öz

Günümüzde ismi sadece basın tarihi kitaplarında anılan Ahmet Emin Yalman,
İkinci Abdülhamit, İkinci Meşrutiyet, Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı,
Cumhuriyet’in ilanı, Tek Parti Yönetimi, Milli Şef, Çok Partili Parlamenter Hayat, Demokrat Parti, 27 Mayıs askeri darbesi, 1961 Anayasası dönemleri gibi
Osmanlı-Türk siyasi hayatının dönüm noktalarında yaşamış en önemli gazetecilerinden biridir.
Yalman’ı önemli kılan yalnızca muhabirlikten yazarlığa, başyazarlıktan gazete
patronluğuna yükselen kariyeri değil, söz ettiğimiz dönemin siyasi kilit noktalarında sadece gazeteci olarak değil, kurmuş olduğu ilişkiler ve getirdiği çözüm önerileri ile projeleri olan bir aydın olarak yer almasıdır (Tezcan, 2017:
102).
Siyaseten zaman zaman birbiriyle çelişebilen farklı görüşler de savunan Yalman, gazetecilik kariyeri dışında pek çok kitaba da imza atmıştır. Burada, bu
kitaplardan belki de hem kariyeri hem de yaşamı açısından en önemli olanından, 1914 yılında Columbia Üniversitesi’nde tamamladığı doktora tezinden
söz edeceğiz. Tez 104 yıl sonra, ilk kez Türkçeye çevrildi ve Türkiye İş Bankası
Kültür Yayınları tarafından Modern Türkiye’nin Gelişim Sürecinde Basın 1831-
1913 ismiyle yayımlandı.
Türkiye’de basın/medya/iletişim alanındaki ilk akademik çalışma olan Yalman’ın doktora tezi, aslen diplomat olan Birgen Keşoğlu tarafından Türkçeye
kazandırılırken, Sakarya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Doç. Dr. Fikrettin
Yavuz ve Doç. Dr. Serkan Yazıcı tarafından yayına hazırlanmış. Üç ismin de iletişim ve basın tarihi alanları dışında olmasının, çalışmanın Türkçe edisyonuna
hiçbir negatif etkisi olmamış. Bunun en önemli nedeni, Ahmet Emin Yalman’ın
doktora tezinin, Osmanlı’nın modernleşme hikayesini basın perspektifi üzerinden ele alan bir siyaset sosyolojisi çalışması olması.

Anahtar Kelimeler

Modern Türkiye’nin Gelişim Sürecinde Basın 1831- 1913, Ahmet Emin Yalman, -

Kaynakça

• Koçak, C. (Kasım 1986). “İkinci Dünya Savaşı ve Türk Basını”. Tarih ve Toplum. 35. 29-31.
• Tezcan, A. (2017). “Ahmet Emin Yalman”. K. Alemdar (der.) Türkiye’de Kitle İletişimi Dün-Bugün-Yarın. (102-116). Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Yalman, A. E. (1997). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim. (Cilt 2). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret Yayıncılık.
• (2018). Modern Türkiye’nin Gelişim Sürecinde Basın 1831-1913. (B. Keşoğlu, çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.