Söylemin Kapatılma ve Açımlama Savaşımında Edward Snowden

Yıl 2019, Sayı: 3, 128 - 140, 01.04.2019

Serkan Bulut

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2019.3.49

Öz

Günümüz toplumu, kültür endüstrisinin yaşam pratikleri ile her şeyi tüketen ve ondan haz alan bir hayat yaşamak amacındadır. Öyle ki bilgi bile sadece enformasyon
boyutuyla tüketimin nesnesi konumuna gelmiştir. Diğer yandan saf bilgi, iktidarın, kendini yeniden inşa etmek için yararlandığı bir araç haline dönüşmüştür. Bilgi, toplumu tüm yönetsel süreçler hakkında aydınlatan güçlü bir olgu olduğu için
yeterince bilgi sahibi olan bireyler, bu bilgiyi her türlü yaşam alanlarında ve süreçlerde kullanacakları için özgürleşmektedirler. Böylelikle politik olanın da ayırdına
vararak daha iyi yönetim, daha fazla insan hakları ve daha sağlam bir demokrasi
umudu için özgür ve saf bilgiye ihtiyaç duyarlar. Tüm insanlığın yararına olan bilgi
bir yanıyla büyük bir güç aracına da çevrilebilir. Küresel yönetim mekanizmaları ve
aktörleri için bilgi kısmen özgür bırakılmalıdır. Onlara göre toplumun refahı için
kamusala dair bilgi sadece yönetim mekanizmalarını ellerinde tutan seçkin sınıfın
elinde olmalıdır. Bu nedenle asıl bilgi saklı tutulur. Aynı zamanda bu bilginin nereden ve hangi yolla biriktirildiği de bir başka tartışma konusudur. Devletler toplumu ve bireyi ayırt etmeksizin gözetim altında tutmakta, onlara dair her türlü veriyi
elindeki tüm olanaklarla (dijital veya diğer ortamlar aracılığı ile) toplamaktadırlar.
Böylelikle konuşulan, yazılan ve paylaşılan hiçbir bilgi kişiye özel kalamamaktadır.
Mevcut durum böyle iken bilginin özgürlük olduğu bilincini paylaşan söylem aktörleri insanların hayatlarına dair bilgiye sınırsız erişimi ve gerçeklikler hakkında
gerekli bilgiye sahip olmaları için söylemi açımlama savaşımına girmektedirler.
Edward Snowden, bu açımlayıcılara verilebilecek iyi bir örnektir. Bu çalışmada toplumun dijitalleşmesinin yarattığı kültür ve aldığı hal, bilginin dijital ortamlarda akışı, söylemin kurulması, kapatılması ve açımlaması savaşımı Edward Snowden Olayı
örneğinde tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

açımlama, Edward Snowden, gözetim, kapatılma, söylem

Kaynakça

• “Açımlama”. (2018). Türk Dil Kurumu. http://tdk.gov.tr/. 26 Mayıs 2018.
• Arslan, B. (6 Ağustos 2014). Gözetim Toplumu. http://barsarslann.tumblr.com/post/93946236240/gozetim-toplumu. 4 Kasım 2018.
• BBC. (17 Ocak 2014). “Edward Snowden: Leaks that Exposed US Spy Programme”. https://www.bbc.com/news/world-us-canada-23123964. 3 Haziran 2018.
• Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür, Cilt I: Ağ Toplumunun Yükselişi. (E. Kılıç, çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Dolgun, U. (2003). “Gözetim Toplumunun Yükselişi: Enformasyon Toplumundan Gözetim Toplumuna”. Yönetim Bilimleri Dergisi. 1(3). http://ybd.dergi.comu.edu.tr/dosyalar/Ybd/gozetim-toplumunun-yukselisi-enformasyon-toplumundan-gozetim-toplumuna-engl-2017-02-13-235.pdf. 4 Kasım 2018
• Foucault, M. (2005). Özne ve İktidar. (I. Ergüden ve O. Akınhay, çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• ___________ (2011). Büyük Kapatılma. (I. Ergüden ve F. Keskin, çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gidda, M. (21 Ağustos 2013). “Edward Snowden and the NSA Files – Timeline”. The Guardian https://www.theguardian.com/world/2013/jun/23/edwardsnowden-nsa-files-timeline. 3 Haziran 2018.
• Kirchner, M. (2014). Speaking Truth to Power: Theorising Edward Snowden’s Whistleblowing Through Michel Foucault’s Concepts of Parrhesia and The Event. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Bristol: University of Bristol School of Geographical Sciences.
• Köse, G. ve Özen, K. (2010). “Internet’te Sansür Üzerine Bir Değerlendirme”. Bilgi Yönetiminde Teknolojik Yakınsama ve Sosyal Ağlar. 2. 22-24.
• Lucas, G. R. (2014). “NSA Management Directive #424: Secrecy and Privacy in the Aftermath of Edward Snowden”. Ethics & International Affairs. 28(1). 29-38.
• MacAskill, E. (10 Haziran 2013). “Interview, Edward Snowden, NSA Files Source: ‘If They Want to Get You, in Time They Will’”. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2013/jun/09/nsa-whistleblower-edward-snowdenwhy. 21 Ekim 2018.
• Scheuerman, W. E. (2014). “Whistleblowing as Civil Disobedience: The Case of Edward Snowden”. Philosophy & Social Criticism. 40(7). 609-628.
• Sezgin, F. (2014). “Edward Snowden Olayı’nın ABD-Rusya İlişkileri Üzerindeki Etkileri”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi. 1(1). http://www. researchgate.net/profile/Fatih_Sezgin/publication/272079191_Edward_Snowden_Olay%27nn_ABD-Rusya_likileri_zerindeki_Etkileri/links/54d9e3590cf2970e 4e7d07d7.pdf. 22 Mayıs 2018.
• Türkiye Gazetesi. (21 Kasım 2017). “Edward Snowden Kimdir? (Snowden Nerede, Prizma Nedir?)”. http://www.turkiyegazetesi.com.tr/editorunsectikleri/521502.aspx. 29 Mayıs 2018.
• Vattimo, G. (2012). Şeffaf Toplum. (Ü. H. Yolsal, çev.). İstanbul: Say Yayınları.