Ben de Artık Bir Hikâye Anlatıcısıyım: Hikâye Anlatımında Dijital Olanaklar Açısından YouTuber “Fly With Haifa” Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2021, Sayı: 7, 190 - 215, 15.04.2021

Yunus Emre Ökmen , Nil Çokluk

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2021.7.124

Öz

İnsanın en temel ihtiyaçlarından birinin iletişim kurmak olması nedeniyle tarihsel süreç boyunca insan bu ihtiyacını gidermek için hikâye anlatımını sıkça kullanmaya başlamıştır. Duygu ve düşünceleri ifade biçimlerinden biri olan hikâye anlatımı gün geçtikçe birçok iletişim alanında da önemli bir hal almaya başlamıştır. Halkla ilişkiler, reklam, sinema, televizyon, markalaşma, siyasal iletişim ve dijital iletişim gibi alanlarda hikâye anlatımının ön plana çıktığını söylemek mümkündür. Özellikle dijital teknolojilerin iletişimi karakterize eden önemli araçlar olarak toplumsal yaşamda varlık göstermesi nedeniyle hikâye anlatımı günümüzde sözlü kültürde de olduğu gibi önemli bir iletişim aracı olarak kabul görmektedir. Çalışmada geleneksel hikâye anlatıcılığının dijital dönüşümlerle kazandığı yeni form teknik ve içerik bakımından ele alınmaktadır. Diğer bir ifadeyle çalışma, dönüşen hikâye anlatımının dijital ortamlara yansımasını, içerik ve teknik açıdan incelemeyi amaçlamaktadır. Dijital hikâye anlatıcılığının geleneksel hikâye anlatıcılığıyla birlikte ele alındığı çalışmada 2017-2018 yıllarında YouTube tarafından değişim elçisi (Creators for Change) olarak seçilen “Fly with Haifa” adlı YouTuber’ın “Almost Bit By A Shark” başlıklı videosu hikâye anlatımı açısından analiz edilmiştir. Analizde postmodern bir özellik taşıması, Doğu ve Batı’yı birleştiren bir YouTuber olması nedeniyle “Fly with Haifa” seçilmiştir. Temelde hikâye anlatımını dijital boyutuyla ele alan çalışmada içerik analizi tekniği nitel desenle kullanılmıştır. Çalışmada “Fly with Haifa” üzerinden dijital hikâyelerin nasıl oluşturulduğuna dair içerik ve teknik çözümlemeler yapılmıştır. Böylelikle hikâyelerin geçirdiği dönüşümler hem teknik hem içerik bakımından ortaya konmaya çalışılmıştır. Yapılan analiz sonucunda hikâyenin temel bileşenleri olan hikâye, anlatıcı ve dinleyicinin hikâyenin temel unsurları aynı kalsa da teknik ve içerik bakımından dönüşüme uğradığı bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijital iletişim, Yeni iletişim teknolojileri, Dijital hikaye anlatımı, Görüntü, Youtuberlar

Kaynakça

• Akbulut, H. (2017). Film çözümlemeleri. İstanbul: http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/radyotelevizyonsinema_ue/filmcozumlemeleri.pdf.
• Aslan , P. (2017). Storytelling and global advertising. S. Mengü, P. Aslan , & D. Gül Ünlü içinde, Storytelling in All Aspects (s. 15-25). Peter Lang.
• Bal, D. ve Onay A. (2018). Yeni medya ve dijital hikâye anlatıcılığının geleceği. 16th International Symposium Communication in the Millennium, 16, s. 863-875. Eskişehir.
• Baran, F. (2014). Sinema endüstrisi ders notları. İstanbul: Sinema Endüstrisi Dersinde Okutulan Basılı Ders Notu.
• Benjamin, W. (1995). Hikaye anlatıcısı. N. Gürbilek içinde, Son Bakışta Aşk. İstanbul : Metis Yayınları.
• Binark, M. ( 2015 ). Yeni medya çalışmalarında araştırma yöntem ve teknikleri. İstanbul: Ayrıntı Yay.
• Büker, S. (1991). Sinemada anlam yaratma. Ankara: Hayalperest Yayınevi.
• Campbell, J. (2004). The hero with a thousand faces. New Jersey: Princeton University Press.
• Çetin, Z. (2001). Teknik unsurlar ve senaryo seçimi - Edgar E. WILLIS Çevirisi. Marmara İletişim Dergisi, 11(11), 167-192.
• Daskolia M., K. C. (2015). Learning about urban sustainability with digital stories: Promoting collaborative creativity from a constructionist perspective. Constructivist Foundations, 10(3), 388–396.
• Dayter, D. (2015). Small stories and extended narratives on Twitter. Discourse, Context and Media, 10, 19-26. doi:https://doi.org/10.1016/j.dcm.2015.05.003
• Debord, G. (2016). Gösteri toplumu. (A. E. Taşkent, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eliade, M. (2001). Mitlerin özellikleri. (S. Rifat, Çev.) İstanbul: Om Yayınevi.
• Fulford, R. (2014). Anlatının gücü -Kitle kültürü çağında hikayecilik. (E. Kardelen, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
• Giddens, A. (1991). Modernity and self-identity. Stanford: Stanford University Press.
• Güngör, N. (2016). İletişim kuramlar ve yaklaşımlar. Ankara : Siyasal Kitapevi.
• Hartley, J., & McWilliam, K. (2009). Computational power meets human contact. J. Hartley, & K. McWilliam içinde, Story Circle: Digital Storytelling Around the World (s. 3-16). West Sussex: Wiley Blackwell.
• İnceelli, A. (2005). Dijital hikâye anlatımının bileşenleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(3), 132-142.
• Karaman, K. (2010). Ritüellerin toplumsal etkileri. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi(21), 227-236.
• Kars, N. (2012). Televizyon programı yapalım herkes izlesin. İstanbul : Der Yayınları.
• Kearney, R. (2002). On stories. London: Routledge.
• Kengürü, A. (2016). Bir ifade aracı olarak dijital öykü anlatımı. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), 1(2), 33-45.
• Kılıç, L. (2003). Görüntü estetiği. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Kuzu, H. (2012). Senaryoya giriş. İstanbul: Senaryo Dersinde Okutulan Basılı Ders Notu.
• Lambert, J. (2009). Digital storytelling. London: Routledge.
• Lipman, D. (1999). Improving your storytelling . Atlanta: August House Publishers.
• Mascelli, J. (2002). Sinemanın beş temel öğesi. (H. Gür, Çev.) İstanbul: İmge Kitabevi.
• Monaco, J. (2014). Bir film nasıl okunur? (E. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
• Nişancı, İ. (2018). Teoride ve pratikte sinemada kurgu. İstanbul: Doruk Yayınları.
• Punter, D. (2007). Metaphor. Oxon: Routledge .
• Simmons, A. (2007). Whoever tells the best story wins : How to use your own stories to communicate. New York: AMACOM.
• Tuğran , F., & Tuğran , H. (2016). Pelikülden dijitale: Sinemadaki değişimler. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(4), 193-206.
• Uğurlu Akbaş, Ö., & Çalışkan, S. (2020). Öykü anlatıcılığı ve futbol:‘Dört Büyükler’in internet sitelerinde aktarılan öyküler üzerine bir inceleme. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 1200-1233.
• Yıldırım , A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. İstanbul : Seçkin Yayıncılık .