Yeni Yönetim Yaklaşımlarının İletişim Anlayışı

Yıl 2021, Sayı: 8, 36 - 63, 14.10.2021

İlker Özdemir

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2021.4.8.137

Öz

Yeni liberal anlayış, eski yönetim ve insan anlayışına alternatif olmak iddiasıyla yeni bilgi dalları ortaya çıkarmıştır. Günümüzde yönetim alanında sürekli yeni kavram ve teknikler geliştirilerek etkinlik ve verimliliği artıracak kılavuzlar hazırlanmaktadır. 1980’lerden itibaren yeni yönetim teknikleriyle ilgili kitaplarda büyük bir çeşitlilik sağlamış ve bu yeni bilgi dalları akademide de birer bilim dalı olarak örgütlenmeye başlamıştır. Geçmişin otoriter/bürokratik modellerine karşıtlık ekseninde oluşturulan yeni yönetim retoriğinin öne çıkardığı bütün yaklaşımların her birisi daha özgürlükçü, demokratik ve katılımcı modeller olduklarını öne sürmektedirler. Birer yeni yönetim tekniği ve bilgi dalı olarak kurumsallaştırılan bu yaklaşımların başında toplam kalite yönetimi ve insan kaynakları yönetimi gelmektedir. Bu yaklaşımların ürettiği kavramlar arasında vizyon, misyon, karizma, liderlik, esneklik, vb. kavramlar öne çıkmakta ve yeni yönetim yaklaşımları herkesi bağlayıcılığı olan rasyonel kuralların geride bırakılarak, etkinlik ve verimlilik sağlayan yönetim biçimlerinin önünü açmak için kurallara değil başarı getirecek deneyimlere ve pratiklere odaklanmaktadır. Kurallara bağlı olmama hali ile birlikte de yönetimde hızlı karar verme ve etkin bir yönetim sağlama amacına hizmet edildiği öne sürülmektedir. Karizma ve liderlik öğretileri ile beslenen bu “yeni” yönelimler, müzakere edilebilir rasyonel kurallar yerine kişisel deneyimleri öne çıkarmakta ve kuramsal bilgi yerine pratik amaçlar için kullanılmak üzere bilgi üretimini (pragmatizmi) öne almaktadır. Bu makalede yeni yönetim yaklaşımlarının ortaya çıkarmış olduğu yeni bilgi dallarının öğretilerinin iletişim anlayışı ele alınmış ve olarak bu yaklaşımların öne çıkarmış olduğu vizyon, misyon, kariyer, karizma, esneklik, liderlik gibi kavramlarının yeni yönetim yaklaşımları içerisinde kullanılış biçimleri analiz edilmiş ve bu çerçevede yeni yönetim retoriğinin öne çıkardığı bilgi dallarının ve bunların üzerinde yükseldiği “yeni” kavramların iletişim anlayışı ile birlikte insan ve toplum anlayışını ortaya koyabilmek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplam Kalite Yönetimi, İnsan Kaynakları Yönetimi, Esneklik, Kariyer, Liderlikl, Vizyon, Misyon, İletişim Becerileri

Kaynakça

• Açıkel, Cennet (2011) Eğitim kurumlarında Toplam Kalite Yönetimi Anlayışı: Karaman Milli Eğitim Müdürlüğünde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Aguayo, Rafael (1994) Dr. Deming Japon Mucizesinin Mimarı, Çeviren: Y. Kaan Tunçbilek, Form Yayınları, İstanbul.
• Akad, Mehmet Tanju (2001) Strateji Üzerine, Kastaş Yayınları , İstanbul.
• Akıncı, Z. Beril (1999) İnsan Kaynakları Yönetiminin Etkinliğinde İletişim, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
• Akıncı, Z. Beril (1998) Kurum Kültürü ve Örgütsel İletişim, İletişim Yayınları, İstanbul
• Aksoy, Asu (1994) “Bilgi Devrimi: Toplumun Çözülüşü mü?”, Birikim, Sayı:60, Nisan 1994, S. 41-45
• Aksoy, Asu ve Robins, Kevin (1997) “Önümüzdeki Yol: Yeni İletişim Coğrafyasına Karşı Direniş Nerden Gelecek?”, Defter, Sayı:29, Kış 1997, S. 74-84
• Al, Hamza (2002) Bilgi Toplumu ve Kamu Yönetiminde Paradigma Değişimi, Bilim Adamı Yayınları, Sakarya. Artun, Ali (1999) Fordizm ve Mühendisin Dönüşümü, TMMOB Yayını, Ankara.
• Balkız, Özlem Irmak (2002) Küreselleşme ve Esnek Yönetim: Değişen İş Organizasyonları Üzerine Bir İnceleme, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Ana Bilim Dalı.
• Beck, Ulrick (1992) Risk Society, Sage Publications, London.
• Belek, İlker (2004) Esnek Üretim, Derin Sömürü, NK Yayınları, Ankara.
• Bozkurt, İzzet (2000) Bütünleşik Pazarlama İletişimi, Kapital Yayınları, Ankara .
• Burke, Peter (1994) Bilginin Toplumsal Tarihi, Çeviren: Mete Tuncay, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Ankara.
• Castel, Robert (2004) Sosyal Güvensizlik, Çeviren: Işık Ergüden, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Clark, Frances (1996) Leadership For Quality, Mc Graw-Hill Book Company, NewYork
• Coşkuner, Ayşe (1994) İletişim Becerisini Geliştirme Eğitiminin İşgörenlerin İletişim Çatışmalarına Girme Eğilimlerine, Yalnızlık Düzeylerine ve İş Doyumlarına Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı, Danışman: Doç. Dr. Üstün Dökmen
• Covey, Stephen R. (2006) Etkili İnsanların Yedi Alışkanlığı, Çeviren: Osman Deniztekin-Filiz Nayır Deniztekin , Varlık Yayınları İstanbul.
• Çelik, Mete ve Akkaya, Yüksel (1999) Türkiye’de Endüstri İlişkileri, Tarih Vakfı Yayınları , İstanbul. Çeşitçioğlu, Mustafa (2003) Kaliteli İnsan, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Çetin, Kadir (2004) “TKY Felsefesi ve Temel Unsurları” Milli Eğitim Dergisi, Sayı 155-156, Yaz-Güz 2004, Ankara.
• Çulha Zabcı, Filiz (2002) “Dünya Bankası’nın Küresel Pazar İçin Yeni Stratejisi: Yönetişim” Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, Temmuz-Eylül 2002, Sayfa: 151-180.
• Dalay, İsmail (2001) Yönetim ve Organizasyon: İlkeler, Teoriler ve Stratejiler, Sakarya Üniversitesi Yayınları, Adapazarı. Dicleli, Zülfü (Yayına Hazırlayan) (1999) Liderlik: Harward Business Rewiew Dergisinden Seçmeler, Çeviren: Meral Tüzel, M.E.S.S. Yayını, İstanbul.
• Dinçer, Ömer ve Fidan, Yahya (1996) İşletme Yönetimine Giriş, Beta Yayınları, İstanbul.
• Doğan, Selen (1999) Yöneticilik ve Vizyona Dayalı Liderlik, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı.
• Drucker, Peter F. (1995) Gelecek İçin Yönetim, Çeviren: Fikret Üçcan, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• Drucker, Peter F. (1995a) Değişim Çağının Yönetimi, Çeviren: Zülfü Dicleli, Türk Henkel Dergisi Yayını, İstanbul.
• Du Gay, Paul (2002) Bürokrasiye Övgü, Çevirenler: Engün Yıldırım, Şuyaip Çalış, Serdar Bayraktar ve İrfan Haşlak, Değişim Yayınları-Sakarya.
• Eryılmaz, Bilal (2001) Kamu Yönetimi, Beta Yayıncılık-İstanbul.
• Fişek, Kurthan (2005) Yönetim, Paragraf Yayınları, Ankara.
• Genç, Fatma Neval (2012) Yönetişim ve Yönetim Ekseninde Kamu Yönetimi, Ekin Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Habermas, Jürgen (1991) Moral Consciouness and Communicative Action, MIT Press, Massachusetts
• Habermas, Jürgen, (1992) Rasyonel Bir Topluma Doğru: Öğrenci Protestosu, Bilim ve Siyaset, Çevirenler: Ahmet Çiğdem- Mehmet Küçük, Vadi Yayınları, Ankara.
• Habermas, Jürgen, (1993) İdeoloji Olarak Teknik ve Bilim, Çeviren: Mustafa Tüzel, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Harvey, David (1997) Postmodernliğin Durumu, Çeviren: Sungur Savran, Metis Yayınları, İstanbul.
• Kavrakoğlu, İbrahim (1992) Toplam Kalite Yönetimi, Kal-Der Yayını, İstanbul.
• Klein, Stuart M. ve Ritti, R. Richard (1980) Understanding Organizational Behaviour, Boston, Kent Publishing Company. Koç Grubu (1999) Müşteri ve Kalite Odaklı Stratejik Yönetim, Koç Holding Yayını, İstanbul.
• Koçel, Tamer (1993) İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İstanbul.
• Mandel, Ernest (1975) Late Capitalism, London, New Left Boks.
• Mattelart, Armand (1997) “Ezeli Bir Vaat: İletişim Cennetleri”, Defter, Sayı: 29 S.69-73, Kış 1997, Çeviren: Erdal Peker
• Mattelart, Armand (2001) İletişimin Dünyasallaşması, Çeviren: Halime Yücel, İletişim Yayınları, İstanbul.
• MEB (2005) Eğitimde Kalite Ödülü El Kitabı, Yayına Hazırlayan, Kadir Çetin, MEB Yayınları, Ankara.
• M.E.S.S. (1998) Yeni Yönetim Teknikleri, M.E.S.S. Yayını, İstanbul.
• Mısırlıoğlu, Gülsen (1997) Yönetsel ve Örgütsel Etkililiği Sağlamada Bir Yönetim Aracı Olarak İletişim, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı.
• Mucuk, İsmet (1994) Pazarlama İlkeleri, Der Yayıncılık, İstanbul.
• Munter, Marry (1987) Business Communication: Strategy and Skill, Printice Hall Int., New Jersey.
• Ohno, Taiichi (1996) Toyota Ruhu Toyota Üretim Sisteminin Doğuşu ve Evrimi, Çeviren: Canan Feyyat, Scala Yayıncılık, İstanbul.
• Özdevecioğlu, Mahmut (1996) “Organizasyon Kültürü”, Stratejik Yönetim ve Liderlik, Hazırlayan: Mustafa Özel, İz Yayıncılık, İstanbul.
• Özen, Şükrü (1995) “Kamu Yönetimi Yazınımız ve Örgütler-Yönetim Çalışma Alanı:Tehlikeli İlişkiler” Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt: 1, Sayfa: 71-96.
• Özen, Şükrü (1995) “Türkiye’deki Guru Söylemi Modasının Nedenleri” Ankara Üniversitesi, S.B.F. Dergisi, Cilt: 54, Sayı: 1, Sayfa: 97-121.
• Özen, Şükrü (2000) “Kurumsal Kuram Işığında Toplam Kalite Yönetimi’nin Türkiye’de Yayılım Sürecinin Dinamikleri, 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs 2000, Erciyes Üniversitesi, Nevşehir.
• Özevren, Mina (1996) Toplam Kalite Yönetimi, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Pattison, Stephen (1997) The Faith of the Managers, Consell, London.
• Peker, Ömer (1994) “Toplam Kalite Yönetiminin Eğitim Sistemine Uygulanabilirliği”, Amme İdaresi Dergisi, Sayı: 27, Haziran 1994.
• Pigors, Paul Charles, A. Myers, F. T. Malm (1964) Management of Human Resources Readings in Personel Administration, McGraw-Hill, NewYork.
• Sachs, Wolfgang (1989) “Global Verimlilik Tapınması”, Birikim, Sayı: 6, Ekim 1989.
• Sayyan, Sevil (1990) İşletmelerde Verimlilik ve Verimlilik Artırılmasına İlişkin Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı.
• Sennett, Richard (1996) Kamusal İnsanın Çöküşü, Çevirenler: Serpil Durak-Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Sennett, Richard (1999) “Yeni Kapitalizm” Defter, Sayı:35, Kış 1999, Sayfa: 31-45, Çeviren: Mehmet Gökçen.
• Sennett, Richard (2002) Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerine Etkileri, Çeviren: Barış Yıldırıum, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Şahin, Çağatay Edgücan (2011) Beşeri Sermaye ve İnsan Kaynakları: Eleştirel Bir Yaklaşım, Tan Yayınları, İstanbul.
• Şimşek, Muhittin (2004) Toplam Kalite Yönetimi, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Şişe-Cam (1984) Kalite Çemberleri Eğitim El Kitabı, Nisan 1984.
• T.İ.S.K. (1994) Çalışma Hayatında Esneklik, Mayıs 1994.
• Türkoğlu, Nurçay (2003) Kitle İletişimi ve Kültür, Naos Yayınları, İstanbul.
• Üçok, Tengiz (1989) “Organizayon Kültürünün Oluşumu”, Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt: 4 Sayı: 1-2.
• Ülsever, Cüneyt (2005) 21. Yüzyılda İnsan Yönetimi Üretimin Temel Kaynağı İnsana Yeni Bir Bakış, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Üstüner, Yılmaz (1995) “Kamu Yönetimi Disiplininde Kimlik Bunalımı”, Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt: 1, Sayfa: 97-110.
• Wernick, Andrew (1997) Promosyon Kültürü, Çeviren: Mehmet Küçük, Bilim ve Sanat Yayınları, İstanbul.
• Williams, Raynold (2005) Anahtar Sözcükler, Çeviren: Savaş Kılıç, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Yarımkaya, Azmi (Yayına Hazırlayan) (2011) İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul Sanayi Odası Yayınları, İstanbul.
• Yentürk, Nurhan (1993) “Postfordist Gelişmeler ve Dünya İktisadi İş Bölümünün Geleceği”, Toplum ve Bilim, İstanbul, Bahar 1993, S. 56-61.
• Yıldırım, Engin (2000) “Türkiye’de Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının İşçiler ve Endüstri İlişkileri Üzerindeki Etkileri”, Toplum ve Bilim, Sayı:86, Güz 2000, Sayfa: 260-280.
• Zel, Uğur (1997) “Harekete Geçirici Liderlik ve İşe Yönelik Liderlik”, Verimlilik Dergisi, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, 97/4.