On the Current Situation of Creative Industries in Turkey

Yıl 2022, Sayı: 9, 224 - 239, 27.04.2022

Erman M. Demir

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2022.5.9.162

Öz

The creative industries have become an increasingly popular political and academic discussşon topic in the world over the past three decades. In Turkey, it is a concept that has come to the fore recently and is the subject of relatively few academic publications. Although it is noteworthy that the studies on the subject in Turkey have started to enrich, especially in the last five years, it is necessary to be quite optimistic to say that a solid discussion ground has been established. In the field of public policy, there are many efforts that explicitly or implicitly refer to the idea of CI. On the other hand, it seems that CI is not defined as a holistic and coordinated policy area. In this context, where CI is predominantly considered as an analytical category and the potential changes it creates, especially its social effects, are not questioned, it becomes difficult to produce an authentic application. This study aims to add dimension to the CI discussion and draw attention to policy making in this area, based on the assumption that a tidy general picture is needed for the realization of original studies in the field of CI.

Anahtar Kelimeler

creative industries, creative economy, cultural industries, Turkey

Türkiye’de Yaratıcı Endüstrilerin Mevcut Durumu Üzerine

Öz

Yaratıcı Endüstriler [YE] son otuz yıl içerisinde dünyada giderek yaygınlaşan politik ve akademik tartışma konusu haline gelmiştir. Türkiye’de ise yakın zamanda gündeme gelen ve nispeten daha az sayıda akademik yayına konu olan bir kavramdır. Özellikle son beş yıl içerisinde Türkiye’de konu üzerine çalışmaların zenginleşmeye başlaması dikkat çekse de, sağlam bir tartışma zemini tesis edildiğini söylemek için oldukça iyimser olmak gerekir. Kamu politikaları alanında ise YE düşüncesine açık ya da örtük olarak başvuran pek çok çalışma vardır. Buna karşın YE’nin bütüncül ve koordineli bir politika alanı olarak tanımlanmadığı görülmektedir. YE’nin toplumsal etkileri başta olmak üzere yarattığı potansiyel değişimleri sorgulanmadan ele alındığı ön kabulü ışığında, özgün kültürel üretimin sektörlerle ilişkilerinin karmaşıklaştığı ifade edilebilir. Bu çalışma, yaratıcı sektörlere ilişkin özgün çalışmaların gerçekleştirilmesi için zemin hazırlamak, YE tartışmasına boyut kazandırmak ve bu konuda politika üretilmesine dikkat çekmek amaçlarıyla yapılan bir derlemedir.

Anahtar Kelimeler

yaratıcı endüstriler, kültür endüstrileri, yaratıcı ekonomi, Türkiye

Kaynakça

• Ada, S., Özertan, G., Artemel, M. N., Işık, M., & Ateş, D. (2018). Kültürel Miras ve Kültürel İfadelerin Çeşitliliği. Presented at the Kreati Endüstrilerde Verimlilik Kongresi, İstanbul.
• Aksoy, A., & Enlil, Z. (2011). Kültür Ekonomisi Envanteri İstanbul 2010. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Aktaş, R., & Doğanay, M. M. (2014). Study on the Economic Contribution of Copyright Industries in Turkey. Creative Industries Series No. 8. Geneva: WIPO.
• Banks, M. (2007). The politics of cultural work. Palgrave.
• Binark, M. (2019). Kültürel Diploması ve Kore Dalgası Hallyu: Güney Kore’de Sinema Endüstrisi K-Dramlar ve K-Pop. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• DCMS. (2001). Creative industries mapping document 2001. London: Department of Culture, Media & Sport.
• Demir, E. M. (2014). Yaratıcı Endüstriler. İLEF Degi, 1(2), 87–107.
• Demir, E. M. (2018). Türkiye’de Yaratıcı Emek. Moment Dergi, 5(2), 174–194.
• Demir, O. (2018). Looking forward for Istanbul’s creative economy ecosystem. Creative Industries Journal, 11(1), 87–101.
• Dervişoğlu, G. (2013). Yaratıcı Endüstriler Girişimi Vizyon Çalıştayı Çıktıları. İstanbul: Reklamcılar Derneği.
• DPT. (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
• DPT. (2007). Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı Fikri Haklar Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı.
• Ertürk, İ. (2011). Yaratıcı Ekonomi (pp. 101–104). Presented at the 10. Sanayi Kongresi: Dalgaları Yöneterek Geleceği Tasarlamak, İstanbul Sanayi Odası.
• Esen, Ü. B., & Atay, Ö. (2017). Ekonominin Yeni Yüzü: Yaratıcı Ekonomi. Sosyoekonomi, 25(3).
• Flew, T. (2005). Creative economy. In J. Hartley (Ed.), Creative Industries (pp. 344–360). Oxford: Wiley-Blackwell.
• Flew, T. (2017). Cultural and Creative Industries. Oxford Bibliographies.
• Florida, R. (2012). The Rise of the Creative Class: Revisited. Basic Books.
• Gill, R., & Pratt, A. (2008). Precarity and Cultural Work In the Social Factory? Immaterial Labour, Precariousness and Cultural Work. Theory, Culture & Society, 25(7–8), 1–30.
• Hartley, J. (2005). Creative Industries. In J. Hartley (Ed.), Creative Industries (pp. 1–40). Malden, MA: Blackwell.
• Hesmondhalgh, D. (2007). Creative Labour as a Basis for a Critique of Creative Industries Policy. In Geert Lovink & Ned Rossiter (Eds.), My Creativity Reader (pp. 61–69). Amsterdam: Institute of Network Cultures.
• Hesmondhalgh, D., & Baker, S. (2011). Creative labour. London: Routledge.
• Higgs, P., Cunningham, S., & Bakhshi, H. (2008). Beyond the creative industries: Mapping the creative economy in the United Kingdom. NESTA.
• Howkins, J. (2002). The creative economy: How people make money from ideas. London: Penguin.
• Kaymas, S. (2019). Is development possible without cultural policies? Rethinking creative industries and sustainable development in the case of Turkey. Creative Industries Journal, 1–21.
• Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı 2014-2018. Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
• Keane, M. (2013). Creative Industries in China: Arts, Design and Media. Polity.
• Landry, C. (2008). The Creative City: A Toolkit for Urban Innovators. London: Earthscan.
• Lazzeretti, L., Capone, F., & Innocenti, N. (2018). The rise of cultural and creative industries in creative economy research: A bibliometric analysis. In L. Lazzeretti & M. Vecco (Eds.), Creative Industries and Entrepreneurship: Paradigms in Transition from a Global Prspective (pp. 13–34). Massachusetts: Edward Elgar Publishing.
• Lazzeretti, Luciana, Capone, F., & Seçilmiş, İ. E. (2014). Türkiye’de yaratıcı ve kültürel sektörlerin yapısı. Maliye Dergisi, 166(1), 195–220.
• Merkel, J. (2019). ‘Freelance isn’t free.’Co-working as a critical urban practice to cope with informality in creative labour markets. Urban Studies, 56(3), 526–547.
• Müller, K., Rammer, C., & Trüby, J. (2009). The role of creative industries in industrial innovation. Innovation, 11(2), 148–168.
• Öztürk, F. P. (2009). İstanbul Kent Mekânında Kültürel/Yaratıcı Endüstrilerin Mekânsal Dağılımı Ve Yer Seçim Kriterleri-Beyoğlu Örneği. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Rosso, L. (2012). Materials research and innovation in the creative industries. European Commission.
• Schumpeter, J. A. (2013). Capitalism, socialism and democracy. Routledge.
• Şen, F. (2017). Türkiye’de Kültür Ekonomisinin Boyutları. İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Sümer, B., & Şataf, C. (2018). Employment Opportunities in Cultural and Creative Industries in Turkey. Presented at the INTERNATIONAL CONFERENCE ON GOOD LOCAL GOVERNANCE, Izmir/Turkey.
• THGM. (2020). Kültür Endüstrilerinin Türkiye Ekonomisine Katkısının Ölçülmesi: Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Metodolojisi Bağlamında Telif Haklarına Dayalı Endüstriler. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü.
• UNCTAD. (2015). Creative economy outlook and country profiles: Trends in international trade in creative industries. United Nations Conference on Trade and Development.
• Ünsal, D. (2011). İstanbul Kültür ve Sanat Sektörü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• WIPO. (2017). How to Make a Living in Cretive Industries. Geneva: World Intellectual Property Organization.
• Yardımcı, A. (2016). İçerdiği Faaliyet Gruplarına Göre Türkiye’deki Yaratıcı Endüstri Üzerine Bir Çalışma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53 (613), ss. 65, 77.