DEMİR ÇAĞI'NDA KAPADOKYA’NIN KÜLTÜREL VE SİYASAL GÖRÜNÜMÜ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 14 - 27, 21.06.2020

Veli Ünsal , Rukiye Özek

Öz

Kapadokya’nın Demir Çağı ile ilgili olan bu çalışma bölgenin bulunduğu coğrafi konumdan dolayı ayrı bir önem arz etmektedir. Son derece zengin tarihi, arkeolojik ve doğal kaynaklara sahip olan Kapadokya konumu itibariyle, güneyde Akdeniz doğuda Anadolu’nun yüksek kesimleri, kuzeyde Karadeniz ve batıda Ege kıyıları arasında bir orta bölgedir. Bu nedenle bu bölge binlerce yıl önce parlayıp sönen eski medeniyetlerin bir kavşak yeridir. Orta Anadolu bozkırları tarih öncesi ve tarihi çağlarda insanların ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için bütün elverişli özelliklere sahipti. Su kaynaklarının çokluğu, tabii sığınakların varlığı, çayırlar ve özellikle av hayvanlarının bolluğu ile insanlığı en eski çağlardan beri buralara çekmişti. Başlangıçta Anadolu’nun geneli gibi Erken Demir Çağ’ının kargaşa ortamından etkilenen Kapadokya zamanla kargaşa ortamının düzelmesi ile Frig ve Tabal gibi Demir Çağ’ın önemli krallıklarına ev sahipliği yapmıştır. Sonraları Perslerin Anadolu hâkimiyeti sırasında ise Anadolu’da ismi geçen önemli bölgelerden biri haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kapadokya, Demir Çağ, Tabal, Frig, Pers

Kaynakça

• AKÇAY, A. (2014). Tabal Ülkesinin Tarihsel Gelişimi üzerine bir Değerlendirme. Tarih İncelemeleri Dergisi XXIX/1. Ankara. “34-58”. AKURGAL, E. (1995). Anadolu Uygarlıkları. İzmir. _____(2014). Anadolu Kültür Tarihi. Ankara. AKTÜRE, S. (2003). Tarih İçerisinde Anadolu Kentleri II Pazar Ekonomisine Geçiş Sürecinde Anadolu’da Demir Çağı Kentleri. İstanbul. ARSLAN, Y. (2010). Perslerin Yönetim Politikası. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya. “1-84”. ASLANBEY, S. (2014). Pers İmparatorluğunda Kültürel Hayat. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ankara. “1-129”. BAHAR, H. (2013). Eskiçağ Uygarlıkları. Konya. BİNGÖL, G.(2010). Demir Çağı’nda Anadolu’da Fırtına Tanrısı İnancı. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul. “1-110”. DİAKOV, V. - KOVALEV, S. (1987). İlkçağ Tarihi I, (Çev: Özdemir İnce). Ankara. DUYMUŞ, H. H. (2011). “Assur Kaynaklarına Göre Demirçağı’nda Tabal Krallığı”, ODU Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi. 2. Ankara. “34-46”. EROĞLU, E. (2014). Ege Göçleri ve MÖ. I. Binde Anadolu, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1. Kırşehir. “43-55”. GÜNALTAY, M. Ş. (1987). İran Tarihi I. Ankara. KAYA, M. A. (2013). Türkiye’nin Eski Çağ Tarihi ve Uygarlıkları II. İzmir. KAYA, T. (2007). Arkeolojik ve Filolojik Belgeler Işığında Frigler. Gazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara. “1-94”. KINAL, F. (1991). Eski Anadolu Tarihi. Ankara. KOCAARSLAN, N. (1946), Frigya Tarihi. Konya. KOÇ, N. (2014). Kızılırmak Kavsi İçerisindeki Frig Dönemi Çanak-Çömlek Desenlerinin Grafik Tasarımı Açısından İncelenmesi. İstanbul Arel Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul. “1-142”. MANSEL, A. M. (2014). Ege ve Yunan Tarihi. Ankara. MEMİŞ, E. (2015). Eskiçağ Türkiye Tarihi, ( En Eski Devirlerden Pers İstilasına Kadar). Bursa. ÖNEN, I. T. (2006). Salat Tepe Buluntuları Işığı Altında Doğu Ve Güneydoğu Anadolu Erken Demir Çağ Kültürel Yapısı. Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara. “1-355”. PEKYAMAN, H. (2008). Frig Uygarlığı Seramik Sanatı ve Kişisel Yorumlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyonkarahisar. “1-104”. SEVİN, V. (1982). Anadolu’da Pers Egemenliği. Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi II. İstanbul. “268-277”. _____ (1998). Tarihsel Coğrafya ve Güzel Atlar Ülkesi, Kapadokya. İstanbul. “44-61”. _____ (1997). Başlangıçtan Persler’ e Kadar Anadolu Arkeolojisi, İstanbul. _____ (2003). Anadolu Arkeolojisi. İstanbul. _____(2007). Anadolu Tarihi Coğrafyası I. Ankara. SİVAS. T. H. (2007a). “Frigler ve Frig Uygarlığı”, Friglerin Gizemli Uygarlığı, (Eds: H. Sivas- T.T.Sivas), Yapı Kredi Yayınları-2613, İstanbul, 9-14. SİVAS. T. H. (2007b). İç Anadolu. Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri, 6-a. Demir. İstanbul. TAŞKIN, E. (1992). Eski Anadolu Tarihinde Persler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya. “1-109”. TEKİN, O. (2008). Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş. İstanbul. ÜNSAL, V. (2012). Eskiçağda Kırşehir ve Çevresi. Kırşehir.