OPENING PHASE OF THE GALLIPOLI CAMPAIGN IN THE MINUTES OF THE BRITISH WAR COUNCIL

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 189 - 227, 30.06.2022

Mehmet Kıbıl

https://doi.org/10.47088/utad.1073183

Cited By: 1

Öz

İNGİLİZ SAVAŞ KONSEYİ TUTANAKLARINDA ÇANAKKALE CEPHESİNİN AÇILMASI

Öz

Çanakkale Harekâtının bütün kaderini Savaş Konseyi’nde yaşananlar belirlemiş, çıkarmalar başlayana kadar birkaç kez harekât stratejisi değiştirilmiştir. Bu süreçte, düzenli aralıklarla toplanmayan ve dağınık bir görüntü veren Konsey toplantılarında çok fazla konu tartışılmış, özellikle Çanakkale Harekâtı konusunda kararlar daima gecikmeli olarak ve etraflıca tartışılmadan alınmıştır. Bütün bu süreçte gerçekçi bir stratejiye dayanan hiçbir plan ortaya konmamış ve Türk askeri gücü her aşamada küçümsenmiştir. Tutanaklar dikkatlice incelendiğinde, harekatın planlama ve uygulama aşamasında çok ciddi ihmaller ve hatalar yapıldığı görülmektedir. Konsey üyeleri zaman içinde pek çok çelişkiye düşmüş ve tutarsız davranışlar sergilemişlerdir. Çanakkale Muharebelerine giden sürecin iyi anlaşılması için Konsey toplantılarında konuşulanların ve alınan kararların yakından incelemesi gerekir. Bu çalışma birinci el kaynaklara dayanmaktadır. İngiliz arşivlerindeki Savaş Konseyi tutanakları, Çanakkale Komisyonunun belgeler ile alınan tanık ifadelerine dayanarak yayınladığı kapsamlı raporların yanında, sivil-asker Konsey üyelerinin hatıraları da incelenmiş ve analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Çanakkale Muharebeleri, Savaş Konseyi, Gelibolu, Winston Churchill

Kaynakça

• The National Archives (TNA) TNA, CAB) 19/33. TNA, CAB 22/1/2. TNA, CAB 37/126/33. TNA, CAB 37/128/13. TNA, CAB 38/12/60. TNA, CAB 42/1/1. TNA, CAB 42/1/4. TNA, CAB 42/1/8. TNA, CAB 42/1/12. TNA, CAB 42/1/16. TNA, CAB 42/1/26. TNA, CAB 42/1/28. TNA, CAB 42/1/30. TNA, CAB 42/1/32. TNA, CAB 42/1/33. TNA, CAB 42/1/35. TNA, CAB 42/1/36. TNA, CAB 42/1/39. TNA, CAB 42/1/42. TNA, CAB 42/1/44. TNA, CAB 42/1/47. TNA, CAB 42/2/1. TNA, CAB 42/2/3. TNA, CAB 42/2/5. TNA, CAB 42/2/14. TNA, CAB 42/2/17.
• Australian War Memorial (AWM) AWM, 3DRL/3376/11/3. AWM, 3DRL/3376/11/7.
• Final Report of the Dardanelles Commission, HMS Stationary Office, London 1919. First Report of the Dardanelles Commission, HMS Stationary Office, London 1917.