THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN DIRECT INVESTMENTS AND TOTAL FACTOR PRODUCTİVİTY: A SAMPLE OF TURKEY

Yıl 2019, , 41 - 54, 31.12.2019

Rüstem Yanar , Demet Oğuz

https://doi.org/10.30711/utead.663820

Öz

In this study, the relationship between real GDP, foreign direct investment, human capital and total factor productivity is examined for the period from 1985 to 2014 in Turkey using with ARDL bound test. According to the findings, the impact of economic growth on total factor productivity is positive, the effect of human capital on factor productivity is positive but statistically insignificant in the short run. The effect of foreign direct investment on factor productivity is statistically insignificant. In the long-run, the impact of economic growth and foreign direct investment on factor productivity is statistically insignificant; the effect of human capital on total factor productivity is positive.

Anahtar Kelimeler

total factor productivity

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR VE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Çalışmada gayri safi yurt içi hâsıla, doğrudan yabancı yatırımlar, beşeri sermaye ve toplam faktör verimliliği arasındaki ilişki Türkiye için 1985–2014 dönemi baz alınarak ARDL sınır testi aracılığıyla incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde, kısa dönemde ekonomik büyümenin toplam faktör verimliliği (TFP) üzerinde etkisinin pozitif olduğu, beşeri sermayenin toplam faktör verimliliği (TFP) üzerinde etkisinin pozitif fakat istatistiki olarak anlamsız olduğu görülmektedir. Doğrudan yabancı yatırımların ise faktör verimliliği üzerindeki etkisinin kısa dönemde anlamsız olduğu görülmüştür. Uzun dönemde, ekonomik büyümenin ve doğrudan yabancı yatırımların faktör verimliliği üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı; beşeri sermayenin toplam faktör verimliliği (TFP) üzerindeki etkisinin pozitif olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Toplam Faktör Verimliliği

Kaynakça

• Afşar, M. (2008). The causality relationship between economic growth and foreign direct investment in Turkey. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 1-9. Aitken, B. J., & Harrison, A. E. (1999). Do domestic firms benefit from direct foreign investment? Evidence from Venezuela. American economic review, 89(3), 605-618. Akel, V. & Gazel, S. (2014). Döviz Kurları İle Bıst Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir Ardl Sınır Testi Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (44), 23-41. Alagöz, M., Erdoğan, S., & Topallı, N. (2008). Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve ekonomik büyüme: Türkiye deneyimi 1992-2007. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 7(1), 79-89. Alfaro, L., Chanda, A., Kalemli-Ozcan, S., & Sayek, S. (2004). FDI and economic growth: the role of local financial markets. Journal of international economics, 64(1), 89-112. Alıcı, A. A., & Ucal, M. Ş. (2003, September). Foreign direct investment, exports and output growth of Turkey: Causality analysis. In European Trade Study Group (ETSG) fifth annual conference, Madrid (pp. 11-13). Ali, Ş. E. N., & SARAY, M. O. (2010). Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyümeye etkisi: panel veri analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD). Almfraji, M. A., & Almsafir, M. K. (2014). Foreign direct investment and economic growth literature review from 1994 to 2012. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 129, 206-213. Amann, E., & Virmani, S. (2015). Foreign direct investment and reverse technology spillovers. OECD Journal: Economic Studies, 2014(1), 129-153. Aslanoğlu, E. (2002). The Structure and the Impact of Foreign Direct Investment in Turkey. Marmara Üniversitesi İİ BF Dergisi, 17(1), 31-51. Azman-Saini, W. N. W., Baharumshah, A. Z., & Law, S. H. (2010). Foreign direct investment, economic freedom and economic growth: International evidence. Economic Modelling, 27(5), 1079-1089. Balasubramanyam, V. N., Salisu, M., & Sapsford, D. (1996). Foreign direct investment and growth in EP and IS countries. The economic journal, 106(434), 92-105. Baltabaev, B. (2014). Foreign Direct Investment and Total Factor Productivity Growth: New Macro‐Evidence. The World Economy, 37(2), 311-334. Blomstrom, M., Lipsey, R. E., & Zejan, M. (1994). What explains the growth of developing countries?. Convergence of productivity: Cross-national studies and historical evidence, 243-259. Borensztein, E., De Gregorio, J., & Lee, J. W. (1998). How does foreign direct investment affect economic growth?. Journal of international Economics, 45(1), 115-135. Borensztein, E., De Gregorio, J., & Lee, J. W. (1998). How does foreign direct investment affect economic growth?. Journal of international Economics, 45(1), 115-135. Carkovic, M., & Levine, R. (2005). Does foreign direct investment accelerate economic growth?. Does foreign direct investment promote development, 195. Danquah, M., Moral-Benito, E., & Ouattara, B. (2014). TFP growth and its determinants: a model averaging approach. Empirical Economics, 47(1), 227-251. De Mello Jr, L. R. (1997). Foreign direct investment in developing countries and growth: A selective survey. The journal of development studies, 34(1), 1-34. De Mello, L. R. (1999). Foreign direct investment-led growth: evidence from time series and panel data. Oxford economic papers, 51(1), 133-151. Dimelis, S. P., & Papaioannou, S. K. (2010). FDI and ICT effects on productivity growth: A comparative analysis of developing and developed countries. The European Journal of Development Research, 22(1), 79-96. Djankov, S., & Hoekman, B. (2000). Foreign investment and productivity growth in Czech enterprises. The World Bank Economic Review, 14(1), 49-64. Ekinci, A. (2011). Doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme ve istihdama etkisi: Türkiye uygulaması (1980‐2010). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 71-96. Emir, M., & Kutlu, M. (2014). Relationship between foreign direct investment and economic growth in developing countries. Journal of Economics, 1, 1. Ersan, İ., & Günay, S. (2009). Kredi riski göstergesi olarak kredi temerrüt swapları (Cdss) ve kapatma davasının Türkiye riski üzerine etkisine dair bir uygulama. Bankacılar Dergisi, 71, 3-22. Feeny, S., Iamsiraroj, S., & McGillivray, M. (2014). Growth and foreign direct investment in the Pacific Island countries. Economic Modelling, 37, 332-339. Feridun, M. (2004). Foreign direct investment and economic growth: A causality analysis for Cyprus, 1976-2002. journal of Applied Sciences, 4(4), 654-657. Göçer, İ. (2013). Ekonomik büyümenin belirleyicileri: Sınır testi yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1). GÖÇER, İ. (2013). Yabancı Doğrudan Yatırımların Verimlilik ve Makroekonomik Etkileri: Türkiye, Çin ve Hindistan Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Göçer, İ., & Peker, O. (2014). Yabancı Doğrudan Yatırımların Verimlilik Etkisi: Türkiye, Çin Ve Hindistan Örnekleminde Karşılaştırmalı Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Verimlilik Dergisi, (1), 7-40. Gökçe, O. T. (2018). BRIC ülkelerinde ve Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların makroekonomik etkileri (Master's thesis, İstanbul Ticaret Üniversitesi). Görg, H., & Greenaway, D. (2004). Much ado about nothing? Do domestic firms really benefit from foreign direct investment?. The World Bank Research Observer, 19(2), 171-197. Herzer, D. (2012). How does foreign direct investment really affect developing countries' growth?. Review of International Economics, 20(2), 396-414. Hymer, S. H. (1976). The international operations of national firms: A study of foreign direct investment. Iamsiraroj, S., & Ulubaşoğlu, M. A. (2015). Foreign direct investment and economic growth: A real relationship or wishful thinking?. Economic Modelling, 51, 200-213. Im, K. S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1997). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels', University of Cambridge. Revised version of the DAE working paper, (9526). İsabetli, İ. (2017). Toplam Faktör Verimliliği ve Ekonomik Büyüme ilişkisinin Çok Boyutlu Panel Veri Modelleri İle Analizi, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Kahramanoğlu, İ. E. (2009). Uluslararası Doğrudan Yatırımların Ekonomik Büyümeye Etkisi ve Ülkelerin Hazmetme Kapasitesi‐Türkiye Örneği. Hazine Müsteşarlığı Uzmanlık Tezi. Kahveci, Ş. (2006). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. KOÇTÜRK, O. M., & Meral, E. K. E. R. (2012). Dünyada ve türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve çok uluslu şirketlerin gelişimi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 18(1 ve 2), 35-42. Kose, M. A., Prasad, E., Rogoff, K., & Wei, S. J. (2009). Financial globalization: a reappraisal. IMF Staff papers, 56(1), 8-62. Kumar, N., & Pradhan, J. P. (2002). FDI, externalities and economic growth in developing countries: Some empirical explorations and implications for WTO negotiations on investment. In RIS Discussion Paper No. 27/2002. New Delhi, India. Lipsey, R. E. (2004). Home-and host-country effects of foreign direct investment. In Challenges to globalization: Analyzing the economics (pp. 333-382). University of Chicago Press. Mallick, S., & Moore, T. (2008). Foreign capital in a growth model. Review of Development Economics, 12(1), 143-159. Mucuk, M., & Demirsel, M. T. (2009). Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik performans. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 365-373. Örnek, İ. (2008). Yabanci Sermaye Akimlarinin Yurtiçi Tasarruf ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(02), 199-217. Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289-326. Saltz, I. S. (1992). The negative correlation between foreign direct investment and economic growth in the third world: Theory and evidence. Rivista internazionale di scienze economiche e commerciali, 39(7), 617-633. Thompson, H. (2008). Economic growth with foreign capital. Review of Development Economics, 12(4), 694-701. Unctad. (1999). World Investment Report 1999: Foreign direct investment and the challenge of development. In United Nations Conference on Trade and Development. Geneva: United Nations. Yalta, A. Y. (2013). Revisiting the FDI-led growth hypothesis: The case of China. Economic Modelling, 31, 335-343. Yapraklı, S. (2006). Türkiye‟de doğrudan yabancı yatırımların ekonomik belirleyicileri üzerine ekonometrik bir analiz, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 2, ss.23-48 Yased (2013), Uluslararası Doğrudan Yatırım Değerlendirme Raporu, Şubat,No.4,İstanbul Yaşar, E. (2005). Türkiye’ye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye’deki Ücretler Üzerindeki Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Yılmazer, M. (2010). Doğrudan yabancı yatırımlar, dış ticaret ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine bir deneme. Celal Bayar Üniversitesi SBE, Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 241-260.