DBYBHY-2007’DE TANIMLANAN HASAR KRİTERLERİNİN BETONARME KOLON ELEMANLAR İÇİN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 2, 499 - 514, 28.11.2016

Umut Hasgül , Altuğ Yavaş Kaan Türker , Mehmet Terzi Tamer Birol

https://doi.org/10.17482/uumfd.285488

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmada, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik’te (DBYBHY)  betonarme elemanlar için öngörülen şekildeğiştirme esaslı hasar sınırları deneysel olarak incelenmiştir. Bunun için, düşük beton dayanımına sahip ve sargı donatısı yetersizliği bulunan dört adet betonarme konsol kolon eleman test edilmiştir. Testlerde kolonlara sabit düşey yük ve tersinir artan yatay yük protokolü uygulanmıştır. Çalışmada öncelikle DBYBHY’de verilen hasar sınırlarını tanımlayan birim şekildeğiştirme değerleri kolon tepe yatay yerdeğiştirmesine dönüştürülmüştür. Bunun için DBYBHY’de verilen prosedür ve yapı mekaniğinin temel ilkelerinden yararlanılmıştır. Daha sonra ilgili yerdeğiştirme taleplerine karşılık gelen kolon hasarları gözlenmiş ve hasar sınırları değerlendirilmiştir. Testler sonucunda incelenen tüm elemanlarda, yönetmelikteki minimum hasar sınırına (MN) karşılık gelen performans düzeyinde kalıcı hasarların olmadığı gözlenmiştir. Güvenlik ve göçme hasar sınırlarında (GV ve GÇ) benzer şekilde kalıcı hasarların oluştuğu, ancak yük taşıma kapasitelerinde önemli azalmaların meydana gelmediği görülmüştür. İncelenen elemanlarda, kabuk betonu dökülmeleri vb. büyük hasarlar ve taşıma kapasitesindeki önemli dayanım azalmalarının göçme hasar sınırından sonra başladığı gözlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığı altında, DBYBHY’deki değerlendirme yönteminin düşük beton dayanımına sahip ve sargı yetersizliği bulunan kolon elemanlar için hasar sınırlarını belirlemede güvenilir sonuçlar verdiği söylenebilmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Betonarme kolon, şekildeğiştirme esaslı hasar sınırı, deneysel hasar inceleme, performans esaslı değerlendirme

Investigation of Limit States Specified for Reinforced Concrete Column Members in TEC–2007

Öz

In this study, the
deformation based limit states stipulated for reinforced concrete members in
the Turkish Earthquake Code (TEC) were experimentally investigated. Thus four
RC cantilever columns which have low concrete compressive strengths and have not
adequate confinement, were subjected to constant axial load and cyclic lateral
load history. In the study, firstly, the strain values representing the damage
limits were converted to top of the column lateral displacements by using
fundamentals of structural mechanics. Subsequently the column damages
corresponding to the displacement demands were observed, hence limit states
were evaluated. After conducting all column tests, it was noted that no column
damage was observed for the immediate occupancy (IO) performance level defined
in the code. For the life safety (LS) and collapse prevention (CP) performance
levels, though somewhat residual deformations occurred on the critical regions,
the column members can pretty much sustain their lateral load capacities. It
was also observed for all columns that significant damages and strength losses
occurred beyond the collapse prevention level. The results of experimental
study indicate that the evaluation procedure in the TEC is still in good relationship
with the limit states even if the columns have not adequate compressive
strength and confinement.

Anahtar Kelimeler

Reinforced concrete column, deformation based limit state, experimental damage investigation, performance based assessment

Kaynakça

• Acun, B. ve Sucuoğlu, H. (2011). Betonarme kolonların şekildeğiştirme performans sınırlarının deneysel gözlemlerle değerlendirilmesi,*İMO Teknik Dergi, 5523-5541.
• ASCE/SEI 41-06, (2007). Seismic rehabilitation of existing buildings, American Society of Civil Engineers (ASCE), Reston, Virginia.
• CEN Eurocode–8, (2005). Design of structures for earthquake resistance–Part 3: Assessment and retrofitting of buildings, Comité Européen de Normalisation, Bruxelles.
• DBYBHY, (2007). Deprem bölgelerinde yapılacak yapılar hakkında yönetmelik, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
• Ekici, E. (2011). Comparison of observed structural damage and code given structural performance limits, Master of Science Thesis, İstanbul Technical University Institute of Science and Technology, İstanbul.
• Kazaz, I., Gülkan, P. and Yakut, A. (2012). Performance limits for structural walls: An analytical perspective, Engineering Structures, 43 105–119. doi:10.1016/j.engstruct. 2012.05.011
• King, D.J., Priestley, M.J.N. and Park, R. (1986). Computer programs for concrete column design, Research Report 86/12, Department of Civil Engineering, University of Canterbury, New Zealand.
• Mander, J.B., Priestley, M.J.N. and Park, R. (1988a). Theoretical stress-strain model for confined concrete, ASCE Journal of the Structural Division, 114(8), 1827-1849.
• Mander, J.B., Priestley, M.J.N. and Park, R. (1988b). Observed stress-strain behavior of confined concrete, ASCE Journal of the Structural Division, 114(8), 1804-1826.
• Montejo, L.A. and Kowalsky, M.J. (2007). CUMBIA-Set of codes for the analysis of reinforced concrete members, Technical Report No: IS-07-01, CFL, North Carolina State University, Raleigh, NC.
• Paulay, T. and Priestley, M.J.N. (1992). Seismic Design of Reinforced Concrete and Masonry Buildings, John Wiley and Sons, New York.
• Priestley, M.J.N. (1993). Myths and fallacies in earthquake engineering – conflicts between design and reality, Bulletin of the New Zealand National Society for Earthquake Engineering, 26(3), 329-341.
• Priestley, M.J.N., Seible, F. and Calvi, G.M. (1996). Seismic Design and Retrofit of Bridges, John Wiley and Sons, New York.
• Priestley, M.J.N. and Calvi, G.M. (1997). Concepts and procedures for direct displacement-based design and assessment, Seismic Design Methodologies for the Next Generation of Codes: Proceedings of International Conference at Bled, Slovenia. A.A. Balkema, Rotterdam/Brookfield.
• Priestley, M.J.N. and Kowalsky, M.J. (2000). Direct displacement-based seismic design of concrete buildings, Bulletin of the New Zealand National Society for Earthquake Engineering, 33(4), 421-444.
• Priestley, M.J.N., Calvi, G.M. and Kowalsky, M.J. (2007). Displacement-Based Seismic Design of Structures, IUSS Press, Pavia, Italy.
• Özal, A.K. (2008). Evaluation of deformation capacity criteria of Eurocode 8, Master of Science Thesis, The Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute, İstanbul.
• Solmaz, T. (2010). Evaluation of performance based displacement limits for reinforced concrete columns under flexure, Master of Science Thesis, The Graduate School of Natural and Applied Sciences of Middle East Technical University, Ankara.