Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 2, 661 - 670, 30.08.2019

Semiha Eren , Hande Özcan İdil Yiğit Hüseyin Aksel Eren

https://doi.org/10.17482/uumfd.565247
Cited By: 1

Öz

Bu
çalışmada
%100
Polyester kumaşlara Disperse Blue 79 (C.I.11345) boyarmaddesi ile klasik boyama
ve süperkritik karbondioksit (scCO2)ortamda susuz boyama
yapılmıştır. Deneyler, klasik boyama için 120 °C ve 130 °C, süperkritik ortamda
boyamada ise 120 °C sıcaklıkta ve 250 bar basınçta gerçekleştirilmiştir. Klasik
ortamda boyanan kumaşlara redüktif yıkama yapılmıştır. ScCO2 ortamda
boyanan kumaşlara ise asetonla tekrarlı yıkamalar yapılmıştır. Numunelere; renk
ölçümleri, kopma mukavemeti, KOİ testleri yapılmış ve deney sonuçları
yorumlanmıştır. Süperkritik CO2'de elde edilen sonuçlar, suda yapılan
klasik boyama ile karşılaştırılmıştır. Çalışma, kullanılan dispers boyanın Polyester
liflerini süper kritik karbondioksit ortamda susuz olarak 120 °C ve 250 barda
yüksek haslıklarda ve mukavemet kaybı olmadan boyadığını ve renk açısından da sulu
ortamda dispersiyon ajanlarının varlığında 120 °C elde edilene göre %0,5 (kag) bm
konsantrasyonunda daha koyu boyandığını ve %4 (kag) bm konsantrasyonu için benzer
olduğunu göstermiştir. 

Anahtar Kelimeler

: susuz boyama polyester Disperse Blue 79

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

116M984

Teşekkür

Bu çalışma 116M984 numaralı proje ile TUBİTAK 1001 projesi kapsamında desteklenmiştir.

Kaynakça

  • 1. Adachi, H., Taki, K., Nagamine, S., Yusa, A., Ohshima, M. (2009) Supercritical carbon dioxide assisted electroless plating on thermoplastic polymers The Journal of Supercritical Fluids, 49(2), 265-270, doi: 10.1016/j.supflu.2008.12.010.
  • 2. Ahmed, N.S.E., El-Shishtawy, R.M. (2010) The Use Of New Technologies In Coloration Of Textile Fibers, Journal of Materials Science, 45, 1143-1153, doi: 10.1007/s10853-009-4111-6.
  • 3. Anonim, (2019) Disperse Blue 79, Erişim Adresi: http://www.worlddyevariety.com/disperse-dyes/disperse-blue-79.html. (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 4. Bach, E., Cleve, E., Schollmeyer, E., (2002) Past, present and future of supercritical fluid dyeing technology – an overview, Review of Progress in Coloration and Related Topics, 32(1), 88-102, doi: 10.1111/j.1478-4408.2002.tb00253.x.
  • 5. Bird, C L and Boston, W S.(1975) The Theory of Coloration of Textiles, SDC, Bradford.
  • 6. Budisa, N., Schulze-Makuch, D. (2014) Supercritical carbon dioxide and its potential as a life-sustaining solvent in a planetary environment, Life, 4(3), 331-340, doi: 10.3390/life4030331.
  • 7. Chiu, W. T., Tahara, Y., Chen, C. Y., Chang, T. F. M., Hashimoto, T., Kurosu, H., Sone, M. (2017a) A Supercritical CO2 Promoted Electroless Ni-P Plating on Silk and Their Fundamental Characteristics Investigations, Journal of The Electrochemical Society, 164(7), 406-411, doi: 10.1149/2.0551707jes.
  • 8. Chiu, W. T., Tahara, Y., Chen, C. Y., Chang, T. F. M., Hashimoto, T., Kurosu, H., Sone, M. (2017b) Fundamental Property Assessments of Biocompatible Silk–Pt Composite Prepared by Supercritical Carbon Dioxide Promoted Electroless Plating Industrial & Engineering Chemistry Research, 56(31), 8864-8871, doi: 10.1021/acs.iecr.7b01749.
  • 9. Chiu, W. T., Chen, C. Y., Chang, T. F. M., Tahara, Y., Hashimoto, T., Kurosu, H., Sone, M. (2018) Platinum coating on silk by a supercritical CO2 promoted metallization technique for applications of wearable devices, Surface and Coatings Technology, 350, 1028-1035, doi.org/10.1016/j.surfcoat.2018.02.070.
  • 10. Devrent, N., Özcan, A.S., Durur, G. (2006) Süperkritik Karbon Dioksitte Boyama, Tekstil ve Mühendis, 62-63, 44-48.
  • 11. Dycoo, (2013) Erişim Adresi: https://www.greenbiz.com/blog/2013/12/17/nike-moves-water-free-chemical-free-dyeing) (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 12. Eren, H.A., Kurcan, P., Aniş, P. (2007) Boyamada Kullanılan Yardımcı Kimyasal Maddelerin Reaktif Boyama Atık Sularının Ozonlanmasına Etkileri, Uludağ Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12 (2), 53-60.
  • 13. Eren, H. A., Gundogan, S., Eren, S., Kocaman, B. (2013) Substitution of reduction clearing step by ozone treatment at disperse dyeing of polyester, Ozone: Science & Engineering, 35(3), 196-200, doi.org/10.1080/01919512.2013.771551.
  • 14. Ferris D. (2012) Erişim Adresi : http://www.forbes.com/sites/davidferris/2012/08/ 30/ nike-adidas-want-to-color-your-shirt-with-no-water. (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 15. Haytt, J.A. (1984) Liquid and Supercritical Carbon Dioxide as Organic Solvents, Journal of Organic Chemistry, 49, 5097-5101.
  • 16. Hou A., Chen B., Dai J., Zang K., (2010) Usingsupercritical carbon dioxide as solvent to replace water in polyethylene terephthalate (PET) fabric dyeing procedures, Journal.of Cleaner Production., 18(10-11), 1009-1014, doi:10.1016/j.jclepro.2010.03.001.
  • 17. Kaya, K., (2011). Doğal ve Sentetik Elyafların Süperkritik Karbondioksit Ortamında Boyanması, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • 18. Kraan M. ve Fernandez Cid M. (2007) Equilibrium Study on the Disperse Dyeing of Polyester Textile in Supercritical Carbon Dioxide, Textile Research Journal, 77(8), 550-558, doi: 10.1177/0040517507077483.
  • 19. Leitner, W., (2000) Green chemistry: designed to dissolve, Nature, 405(6783), 129-130, doi: 10.1038/35012181.
  • 20. Nandhakumar, R., Kaviyarasu, R., Kalidass, M. (2012) Dyeing of fabrics without water: A review, The Indian Textile Journal, 2, 37-39.
  • 21. Odabaşoğlu, H. Y., Avinç, O., Yavaş A. (2013) Susuz Boyama, Tekstil ve Mühendis, 20(90), 63-79, doi.org/10.7216/130075992013209007.
  • 22. Peng, L., Guo, R., Lan, J., Jiang, S., Wang, X., Lin, S., Li, C. (2018) Silver nanoparticles coating on silk fabric with pretreatment of 3-aminopropyltrimethoxysilane in supercritical carbon dioxide, Journal of Industrial Textiles, 47(5), 883-896, doi: 10.1177/1528083716676813.
  • 23. Saus, W., Knittel, D., Schollmeyer, E. (1993) Faerben aus Oberkritischem Kohlendioksit Physikalisch Chemische Grundlagen”, Textile Praxis International, 48, 32-35.
  • 24. Schmidt, A., Bach, E., Schollmeyer, E. (2002) Damage to Natural and Synthetic Fibers treated in Supercritical Carbon Dioxide at 300 bar and Temperatures up to 160 degrees C, Textile Research Journal, 72(11), 1023-1032, doi: 10.1177/004051750207201115.
  • 25. Texman, (2012) Using A Non-Aqueous Dyeing System: Supercritical Carbon Dioxide for Dyeing Textiles. Erişim Adresi: https://www.newclothmarketonline.com/using-a-non-aqueous-dyeing-system-supercritical-carbon-dioxide-dyeing-textiles/. (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 26. Saldana, M. D., Zetzl, C., Mohamed, R. S., Brunner, G. (2002) Extraction of Methylxanthines from Guarana Seeds, Mate Leaves, and Cocoa Beans Using Supercritical Carbon Dioxide and Ethanol, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 50(17), 4820-4826, doi:10.1021/jf020128v.
  • 27. Lee, Y. H., Charles, A. L., Kung, H. F., Ho, C. T., Huang, T. C. (2010) Extraction of Nobiletin and Tangeretin from Citrus Depressa Hayata by Supercritical Carbon Dioxide with Ethanol as Modifier, Industrial Crops and Products, 31(1), 59-64, doi: 10.1016/j.indcrop.2009.09.003.
  • 28. Murga, R., Ruiz, R., Beltrán, S., Cabezas, J. L. (2000) Extraction of Natural Complex Phenols and Tannins From Grape Seeds by Using Supercritical Mixtures of Carbon Dioxide and Alcohol, Journal of Agricultural and Food Chemistry,48(8), 3408-3412, doi: 10.1021/jf9912506.
  • 29. Vatai, T., Mojca Š., Zeljko K. (2009) Extraction of Phenolic Compounds from Elder Berry and Different Grape Marc Varieties Using Organic Solvents and/or Supercritical Carbon Dioxide, Journal of Food Engineering, 90(2), 246-254, doi: 10.1016/j.jfoodeng.2008.06.

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 2, 661 - 670, 30.08.2019

Semiha Eren , Hande Özcan İdil Yiğit Hüseyin Aksel Eren

https://doi.org/10.17482/uumfd.565247
Cited By: 1

Öz

Proje Numarası

116M984

Kaynakça

  • 1. Adachi, H., Taki, K., Nagamine, S., Yusa, A., Ohshima, M. (2009) Supercritical carbon dioxide assisted electroless plating on thermoplastic polymers The Journal of Supercritical Fluids, 49(2), 265-270, doi: 10.1016/j.supflu.2008.12.010.
  • 2. Ahmed, N.S.E., El-Shishtawy, R.M. (2010) The Use Of New Technologies In Coloration Of Textile Fibers, Journal of Materials Science, 45, 1143-1153, doi: 10.1007/s10853-009-4111-6.
  • 3. Anonim, (2019) Disperse Blue 79, Erişim Adresi: http://www.worlddyevariety.com/disperse-dyes/disperse-blue-79.html. (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 4. Bach, E., Cleve, E., Schollmeyer, E., (2002) Past, present and future of supercritical fluid dyeing technology – an overview, Review of Progress in Coloration and Related Topics, 32(1), 88-102, doi: 10.1111/j.1478-4408.2002.tb00253.x.
  • 5. Bird, C L and Boston, W S.(1975) The Theory of Coloration of Textiles, SDC, Bradford.
  • 6. Budisa, N., Schulze-Makuch, D. (2014) Supercritical carbon dioxide and its potential as a life-sustaining solvent in a planetary environment, Life, 4(3), 331-340, doi: 10.3390/life4030331.
  • 7. Chiu, W. T., Tahara, Y., Chen, C. Y., Chang, T. F. M., Hashimoto, T., Kurosu, H., Sone, M. (2017a) A Supercritical CO2 Promoted Electroless Ni-P Plating on Silk and Their Fundamental Characteristics Investigations, Journal of The Electrochemical Society, 164(7), 406-411, doi: 10.1149/2.0551707jes.
  • 8. Chiu, W. T., Tahara, Y., Chen, C. Y., Chang, T. F. M., Hashimoto, T., Kurosu, H., Sone, M. (2017b) Fundamental Property Assessments of Biocompatible Silk–Pt Composite Prepared by Supercritical Carbon Dioxide Promoted Electroless Plating Industrial & Engineering Chemistry Research, 56(31), 8864-8871, doi: 10.1021/acs.iecr.7b01749.
  • 9. Chiu, W. T., Chen, C. Y., Chang, T. F. M., Tahara, Y., Hashimoto, T., Kurosu, H., Sone, M. (2018) Platinum coating on silk by a supercritical CO2 promoted metallization technique for applications of wearable devices, Surface and Coatings Technology, 350, 1028-1035, doi.org/10.1016/j.surfcoat.2018.02.070.
  • 10. Devrent, N., Özcan, A.S., Durur, G. (2006) Süperkritik Karbon Dioksitte Boyama, Tekstil ve Mühendis, 62-63, 44-48.
  • 11. Dycoo, (2013) Erişim Adresi: https://www.greenbiz.com/blog/2013/12/17/nike-moves-water-free-chemical-free-dyeing) (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 12. Eren, H.A., Kurcan, P., Aniş, P. (2007) Boyamada Kullanılan Yardımcı Kimyasal Maddelerin Reaktif Boyama Atık Sularının Ozonlanmasına Etkileri, Uludağ Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12 (2), 53-60.
  • 13. Eren, H. A., Gundogan, S., Eren, S., Kocaman, B. (2013) Substitution of reduction clearing step by ozone treatment at disperse dyeing of polyester, Ozone: Science & Engineering, 35(3), 196-200, doi.org/10.1080/01919512.2013.771551.
  • 14. Ferris D. (2012) Erişim Adresi : http://www.forbes.com/sites/davidferris/2012/08/ 30/ nike-adidas-want-to-color-your-shirt-with-no-water. (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 15. Haytt, J.A. (1984) Liquid and Supercritical Carbon Dioxide as Organic Solvents, Journal of Organic Chemistry, 49, 5097-5101.
  • 16. Hou A., Chen B., Dai J., Zang K., (2010) Usingsupercritical carbon dioxide as solvent to replace water in polyethylene terephthalate (PET) fabric dyeing procedures, Journal.of Cleaner Production., 18(10-11), 1009-1014, doi:10.1016/j.jclepro.2010.03.001.
  • 17. Kaya, K., (2011). Doğal ve Sentetik Elyafların Süperkritik Karbondioksit Ortamında Boyanması, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • 18. Kraan M. ve Fernandez Cid M. (2007) Equilibrium Study on the Disperse Dyeing of Polyester Textile in Supercritical Carbon Dioxide, Textile Research Journal, 77(8), 550-558, doi: 10.1177/0040517507077483.
  • 19. Leitner, W., (2000) Green chemistry: designed to dissolve, Nature, 405(6783), 129-130, doi: 10.1038/35012181.
  • 20. Nandhakumar, R., Kaviyarasu, R., Kalidass, M. (2012) Dyeing of fabrics without water: A review, The Indian Textile Journal, 2, 37-39.
  • 21. Odabaşoğlu, H. Y., Avinç, O., Yavaş A. (2013) Susuz Boyama, Tekstil ve Mühendis, 20(90), 63-79, doi.org/10.7216/130075992013209007.
  • 22. Peng, L., Guo, R., Lan, J., Jiang, S., Wang, X., Lin, S., Li, C. (2018) Silver nanoparticles coating on silk fabric with pretreatment of 3-aminopropyltrimethoxysilane in supercritical carbon dioxide, Journal of Industrial Textiles, 47(5), 883-896, doi: 10.1177/1528083716676813.
  • 23. Saus, W., Knittel, D., Schollmeyer, E. (1993) Faerben aus Oberkritischem Kohlendioksit Physikalisch Chemische Grundlagen”, Textile Praxis International, 48, 32-35.
  • 24. Schmidt, A., Bach, E., Schollmeyer, E. (2002) Damage to Natural and Synthetic Fibers treated in Supercritical Carbon Dioxide at 300 bar and Temperatures up to 160 degrees C, Textile Research Journal, 72(11), 1023-1032, doi: 10.1177/004051750207201115.
  • 25. Texman, (2012) Using A Non-Aqueous Dyeing System: Supercritical Carbon Dioxide for Dyeing Textiles. Erişim Adresi: https://www.newclothmarketonline.com/using-a-non-aqueous-dyeing-system-supercritical-carbon-dioxide-dyeing-textiles/. (Erişim Tarihi: 30.04.2019)
  • 26. Saldana, M. D., Zetzl, C., Mohamed, R. S., Brunner, G. (2002) Extraction of Methylxanthines from Guarana Seeds, Mate Leaves, and Cocoa Beans Using Supercritical Carbon Dioxide and Ethanol, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 50(17), 4820-4826, doi:10.1021/jf020128v.
  • 27. Lee, Y. H., Charles, A. L., Kung, H. F., Ho, C. T., Huang, T. C. (2010) Extraction of Nobiletin and Tangeretin from Citrus Depressa Hayata by Supercritical Carbon Dioxide with Ethanol as Modifier, Industrial Crops and Products, 31(1), 59-64, doi: 10.1016/j.indcrop.2009.09.003.
  • 28. Murga, R., Ruiz, R., Beltrán, S., Cabezas, J. L. (2000) Extraction of Natural Complex Phenols and Tannins From Grape Seeds by Using Supercritical Mixtures of Carbon Dioxide and Alcohol, Journal of Agricultural and Food Chemistry,48(8), 3408-3412, doi: 10.1021/jf9912506.
  • 29. Vatai, T., Mojca Š., Zeljko K. (2009) Extraction of Phenolic Compounds from Elder Berry and Different Grape Marc Varieties Using Organic Solvents and/or Supercritical Carbon Dioxide, Journal of Food Engineering, 90(2), 246-254, doi: 10.1016/j.jfoodeng.2008.06.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Semiha Eren

Hande Özcan Bu kişi benim

İdil Yiğit Bu kişi benim

Hüseyin Aksel Eren

Proje Numarası 116M984
Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2019
Gönderilme Tarihi 14 Mayıs 2019
Kabul Tarihi 10 Temmuz 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 24 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Eren, S., Özcan, H., Yiğit, İ., Eren, H. A. (2019). POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 24(2), 661-670. https://doi.org/10.17482/uumfd.565247
AMA Eren S, Özcan H, Yiğit İ, Eren HA. POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI. UUJFE. Ağustos 2019;24(2):661-670. doi:10.17482/uumfd.565247
Chicago Eren, Semiha, Hande Özcan, İdil Yiğit, ve Hüseyin Aksel Eren. “POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24, sy. 2 (Ağustos 2019): 661-70. https://doi.org/10.17482/uumfd.565247.
EndNote Eren S, Özcan H, Yiğit İ, Eren HA (01 Ağustos 2019) POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24 2 661–670.
IEEE S. Eren, H. Özcan, İ. Yiğit, ve H. A. Eren, “POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI”, UUJFE, c. 24, sy. 2, ss. 661–670, 2019, doi: 10.17482/uumfd.565247.
ISNAD Eren, Semiha vd. “POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24/2 (Ağustos 2019), 661-670. https://doi.org/10.17482/uumfd.565247.
JAMA Eren S, Özcan H, Yiğit İ, Eren HA. POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI. UUJFE. 2019;24:661–670.
MLA Eren, Semiha vd. “POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, c. 24, sy. 2, 2019, ss. 661-70, doi:10.17482/uumfd.565247.
Vancouver Eren S, Özcan H, Yiğit İ, Eren HA. POLYESTERİN DİSPERSE BLUE 79 İLE KLASİK VE SUSUZ BOYANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI. UUJFE. 2019;24(2):661-70.

Cited By

The effect of surface modification with ozone in waterless (ScCO2) dyeing o polyester
Journal of Innovative Engineering and Natural Science
https://doi.org/10.61112/jiens.1394433

DUYURU:

30.03.2021- Nisan 2021 (26/1) sayımızdan itibaren TR-Dizin yeni kuralları gereği, dergimizde basılacak makalelerde, ilk gönderim aşamasında Telif Hakkı Formu yanısıra, Çıkar Çatışması Bildirim Formu ve Yazar Katkısı Bildirim Formu da tüm yazarlarca imzalanarak gönderilmelidir. Yayınlanacak makalelerde de makale metni içinde "Çıkar Çatışması" ve "Yazar Katkısı" bölümleri yer alacaktır. İlk gönderim aşamasında doldurulması gereken yeni formlara "Yazım Kuralları" ve "Makale Gönderim Süreci" sayfalarımızdan ulaşılabilir. (Değerlendirme süreci bu tarihten önce tamamlanıp basımı bekleyen makalelerin yanısıra değerlendirme süreci devam eden makaleler için, yazarlar tarafından ilgili formlar doldurularak sisteme yüklenmelidir).  Makale şablonları da, bu değişiklik doğrultusunda güncellenmiştir. Tüm yazarlarımıza önemle duyurulur.

Bursa Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı, Görükle Kampüsü, Nilüfer, 16059 Bursa. Tel: (224) 294 1907, Faks: (224) 294 1903, e-posta: mmfd@uludag.edu.tr