Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışanların Yorgunluk Ve Uyku Kalitesi İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 32 - 37, 01.06.2020

Arzu Yalçın , Ülker Tunca , Dilek Çevik Rahime Aslankoç , Saygın Mustafa

Öz

Amaç: Bu çalışma, yoğun bakım ünitesinde çalışanların yorgunluk ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin araştırılması amacıyla yapıldı.
Materyal-Metod: Çalışmamız Klinik Çalışmalar Etik Kurulu tarafından onaylandı. Kesitsel tipteki araştırmamıza yoğun bakım ünitelerinde çalışan 65 hemşire katıldı. Veriler Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Tanıtıcı Anket Formu, Pittsburgh Uyku Kalitesi (PUKİ) ve Piper Yorgunluk Ölçeği kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistik, Ki-Kare, Korelasyon ve ANOVA analizi yapıldı.
Bulgular: Yoğun Bakım Ünitesi çalışanlarının PUKİ puan ortalaması erkeklerde 13,88±7,87, kadınlarda 17,63±10,71’dir. Piper puanı erkeklerde 5,29±1,99, kadınlarda 5,33±2,33’dür. PİPER ölçeği ile yaş (p=0,011, r2= - 0,255), çalışma şeklinin yaşam kalitesini etkilemesi arasında (p=0,001, r2=0,413) negatif korelasyon, yoğun bakımın kişi için uygun çalışma ortamı olması (p=0,001, r2=0,405) ve çalışılan üniteden memnuniyet arasında (p=0,001, r2=0,407) pozitif korelasyon tespit edildi. PUKİ ve PİPER ölçeği ile daha önce psikolojik sorun yaşama arasında negatif korelasyon (p=0,036, r2=0,217; p=0,027, r2=0,227), PİPER ölçeği ile dalma zamanı (p=0,027, r2=0,233) ve hizmet içi eğitim alınması arasında pozitif korelasyon bulundu (p=0,026, r2=0,225). Daha önce psikolojik sorun yaşayanların yaşamayanlara göre PUKİ puanları (p=0,036) ve PİPER puanları anlamlı olarak yüksek bulundu (p=0,027).
Sonuç: Yoğun bakım hemşirelerinin uyku kalitesinin kötü olduğu ve orta düzeyde yorgunluk yaşadıkları bulundu. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan kişilerin vardiya değişimi uyku kalitesi ve yorgunluğunu etkilendiği saptandı.

Anahtar Kelimeler

Yoğun bakım ünitesi, Uyku kalitesi, Yorgunluk, Hemşire

The Relationshıp Between The Fatigue And Sleep Quality Of The Workers In The Intensive Care Unit

Öz

Objective: The aim of this study was to investigate the relationship between fatigue and sleep quality of intensive care unit workers.
Material-Method: Our study was approved by the Ethics Committee of Clinical Studies. Sixty-five nurses working in intensive care units participated in this cross-sectional study. Data The Descriptive Questionnaire of Nurses Working in Intensive Care Units, Pittsburgh Sleep Quality (PSQI) and Piper Fatigue Scale (PFS) were used. In the evaluation of the data; Descriptive statistics, Chi-Square, Correlation and ANOVA analysis were performed.
Results: The average PSQI score of Intensive Care Unit employees is 13.88 ± 7.87 for men and 17.63 ± 10.71 for women. Piper score is 5.29 ± 1.99 for men and 5.33 ± 2.33 for women. Parameters negatively correlated with the PIPER scale; age (p = 0.011, r2 = - 0.255), working style affects quality of life (p = 0.001, r2 = 0.413). Parameters with positive correlation with PIPER scale; the intensive care should have a suitable working environment for he individual (p = 0.001, r2 = 0.405), satisfaction with the unit being worked in (p = 0.001, r2 = 0.407), diving time (p = 0.027, r2 = 0.233), receiving in-service training (p = 0.026, r2 = 0.225). A negative correlation (p = 0.036, r2 = 0.217; p = 0.027, r2 = 0.227) was found between PSQI and PIPER scale and previous psychological problems. PSQI scores (p = 0.036) and PIPER scores of those who had psychological problems before were found to be significantly higher (p = 0.027).
Conclusion: It was found that ICU nurses had poor sleep quality and experienced moderate fatigue. It was determined that shift quality of sleep workers and fatigue were affected by the people working in intensive care units.

Anahtar Kelimeler

Intensive care unit, Sleep quality, Fatigue

Kaynakça

• 1- Chaput JP, Dutil C, Sampasa-Kanyinga H. Sleeping hours: what is the ideal number and how does age impact this? Nat Sci Sleep 2018; 10: 421-430.
• 2- Chan MF. Factors associated with perceived sleep quality of nurses working on rotating shifts. Journal of Clinical Nursing 2008; 18: 285-293
• 3- Owens J. Adolescent Sleep Working Group; Committee on Adolescence. Insufficient sleep in adolescents and young adults: an update on causes and consequences. Pediatrics 2014; 134(3): e921–e932.
• 4- Coetzee SK, Klopper HC Compassion fatigue with in nursing practice: Aconcept analysis. Nurs Health Sci. 2010; 12: 235–243.
• 5- Jenkins B, Warren NA Concept analysis: Compassion fatigue and effect supon critical care nurses. Crit Care Nurs Q. 2012; 35(4): 388–395.
• 6- van Mol MMC, Kompanje EJO, Benoit DD, Bakker J, Nijkamp MD. The Prevalence of Compassion Fatigue and Burnout among Healthcare Professionals in Intensive Care Units: A Systematic Review. Plos One, 2015; (8): e0136955.
• 7- Bjorvatn B, Dale S, Hogstad-Erikstein R, Fiske E, Pallesen S, Waage S. Self-reported sleep and health among Norwegian hospital nurses in intensive care units. British Association of Critical Care Nurses 2012; 17(4): 180-188.
• 8- Zhai L, Zhang H, Zhang D. Sleep duration and depression among adults: a meta-analysis of prospective studies. Depress Anxiety 2015; 32(9): 664–670.
• 9- Wang D, Li W, Cui X, et al. Sleep duration and risk of coronary heart disease: A systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies. Int J Cardiol. 2016; 219: 231–239.
• 10- Van Dongen HP, Belenky G. Individual differences in vulnerability to sleep loss in the work environment. Industrial Health 2009; 47: 518–526.
• 11- Kompanje EJ, Piers RD ,Benoit DD. Causes and consequences of disproportionate care in intensive care medicine. Curr Opin Critic Care 2013; 19: 630–635.
• 12- Curtis JR, Sprung CL, Azoulay E. The importance of Word choice in the care of critically ill patients and their families. Int Care Med. 2014; 40: 606–608.
• 13- De Villers MJ, De Von HA. Moral distress and avoidance behavior in nurses working in critical care and noncritical care units. Nurs Ethics 2013; 20: 589–603.
• 14- ÜB Semiz, A Algül, C Başoğlu, ve ark. Antisosyal Kişilik Bozukluğu Olan Erkek Bireylerde Subjektif Uyku Kalitesinin Saldırganlık İle İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19: 373-81.
• 15- Piper BF, Dibble SL, Dodd MJ, et al. The revised Piper Fatigue Scale: Psychometric evaluation in women with breast cancer. Oncology Nursing Forum 1998; 25(4): 677–684.
• 16- Can G. Meme kanserli hastalarda yorgunluğun ve bakım gereksinimlerinin değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Universitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2001.
• 17- Todaro-Franceschi V. Critical care nurses' perceptions of preparedness and ability to care for the dying and their professional quality of life. DCCN. 2013; 32: 184–190.
• 18- Scott LD, Arslanian-Engoren C, Engoren MC. Association of Sleep and Fatigue With Decision Regret Among Critical Care Nurses. Am J Crit Care 2014; 23(1): 13-23.
• 19- Eldevik MF, Flo E, Moen BE, Pallesen S, Bjorvatn B. Insomnia, Excessive Sleepiness, Excessive Fatigue, Anxiety, Depression and Shift Work Disorder in Nurses Having Less than 11 Hours in-Between Shifts. PLoS ONE 2013; 8(8): e70882. 20- Oyane NMF, Pallesen S, Moen BE, Akerstedit T, Bjorvatn B. Associations Between Night Work and Anxiety, Depression, Insomnia, Sleepiness and Fatigue in a Sample of Norwegian Nurses. PLoS ONE 2013; 8(8): e70228.
• 21- Han Y, Yuan Y, Zhang L, Fu Y. Sleep Disorder Status of Nurses in General Hospitals and Its Influencing Factors. Psychiatria Danubina 2016; 28(2): 176-183. 22- Thiffault P, Bergeron J. Fatigue and individual differences in monotonous simulated driving. Personality and Individual Differences (2003); 34(1): 159-176.
• 23- Abdalkader RH, Hayajneh FA. Effect of Night Shift on Nurses Working in Intensive Care Units at Jordan University Hospital. European Journal of Scientific Research 2008; 23(1): 70-86.
• 24- Geiger-Brown J, Rogers VE, Trinkoff AM, Kane RL, Bausell RB, Scharf SM. Sleep, Sleepiness, Fatigue, and Performance of 12-Hour-Shift Nurses. Chronobiology International 2012; 29(2): 211–219.
• 25- Karahan A, Abbasoğlu A, Uğurlu Z, Işık SA, Kılıç G, Elbaş NÖ. Hemşirelerin çalıştıkları şiftlere göre ve kronotip özelliklerine göre uyku kalitesi, yorgunluk ve dikkat durumlarının belirlenmesi. J Psychiatric Nurs. 2020; 11(2): 98-105.