BRIC Ülkelerinde Petrol Fiyat Değişimleri ve Cari İşlemler Dengesi İlişkisi

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 8, 25 - 38, 20.07.2017

Aziza Syzdykova

Öz

Petrolün dünya ekonomisi ve finansal piyasalarda girdi olarak
kritik bir önemi bulunmaktadır. Dünya ekonomisi petrol fiyatlarının
değişimlerinden önemli vaziyette etkilenmektedir. Bu değişimler petrol
ihracatçısı ve ithalatçısı ülkeler için hayati bir öneme sahiptir.  Petrol ürünleri ticareti, petrol ihracatçısı
ve ithalatçısı ülkelerin ticaret kalemlerinde en üst sıralarda yer almaktadır.
Bu çalışmada petrol fiyat değişimlerinin BRIC ülkelerindeki cari işlemler dengesi
ile ilişkisi analiz edilmiştir. BRIC ülkeleri terimi ile sırasıyla Brezilya,
Rusya, Hindistan ve Çin ülkeleri kastedilmektedir. Petrol ihracatçısı olan
Rusya ve petrol ithalatçısı olan Çin cari fazla verirken, Hindistan ve Brezilya
son yıllarda cari açık veren ülkelerdir. Çalışmada petrol fiyat değişimlerinin
cari işlemler dengesi üzerindeki etkileri 1994:Q1-2016:Q3 dönemi için VAR
analizi kullanılarak araştırılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Petrol Fiyatları, Cari İşlemler Dengesi, BRIC, VAR

The Relationship Between Oil Price Changes And Current Account Balance in The BRIC Countries

Öz

Petroleum has a critical importance as an input on the world’s economy and financial markets. The world economy is affected significantly by oil price changes. These changes are vital for oil exporter and importer countries’ economy. Petroleum products trade is at the top of the oil exporter and importer countries’ trade list. In this study, the relationship between oil price changes and current account balances in BRIC countries was analyzed. The BRIC means these countries Brazil, Russia, India and China, respectively. Russia, the oil exporter and China the oil importer were the main contributors to the current account surplus, while India and Brazil were the countries that had a current account deficit in the recent years.In this study, using VAR method, the effects of the oil price changes on the current account balance for the period between 1994: Q1-2016: Q3 were analyzed.

Kaynakça

• Agmon, T., & Laffer, A. B. (1978). Trade, payments and adjustment: The case of the oil price rise. Kyklos, 31(1), 68-85.
• Aktaş, Y., Yılmaz, V. (2008). “Gümrük Birliği Sonrası Türkiye’nin İhracat Fonksiyonunun Tahmini,” İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. 13: 89-104.
• Altay, Erdinç (2009), “Petrol Fiyatlarından Kaynaklanan Riskin Tahmin Edilmesi: Monte Carlo Simülasyonu Yöntemiyle RmD Yaklaşımı”, İktisat Fakültesi Mecmuası, 59 (2): 61-84.
• Bayat, T., Şahbaz, A., & Akçacı, T. (2013). Petrol Fiyatlarının Dış Ticaret Açığı Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (42), 67-90.
• Baytar, R. A. (2012). The Determinants Of Trade Volume Between Turkey And Bric Countries: A Gravity Model Analysis. Istanbul Commerce University Journal of Social Sciences, 21(1), 403-424.
• BP, (2017). Statistical Review of World Energy, https://www.bp.com/content/dam/bp/en/corporate/pdf/energy-economics/statistical-review-2017/bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report.pdf Erişim: 29.12.2017
• Chuku, C. A., Akpan, U. F., Sam, N. R., & Effiong, E. L. (2011). Oil price shocks and the dynamics of current account balances in Nigeria. OPEC Energy Review, 35(2), 119-139.
• Hamilton, J. D.1983. “Oil and the Macroeconomy Since World War II”. Journal of Political Economy. 91(2).
• Hooker, M. A. 1996. “What Happened to the Oil Price - Macroeconomy Relationship?”. Journal of Monetary Economıcs, 38(2).
• Huntington, H. G. (2015). Crude oil trade and current account deficits. Energy Economics, 50, 70-79.
• Morazán, P., Knoke, I., Knoblauch, D., & Schäfer, T. (2012). The Role of BRICS in the developing world. Belgium: European Parliament. https://www.ecologic.eu/sites/files/project/2013/knoblauch_12_lot5_24_brics.pdf Erişim: 02.01.2018
• O’neill J., 2001, Bulding Better Global Economic BRICs, Goldman Sachs Global Economics Paper , No:66, http://www.elcorreo.eu.org/IMG/pdf/Building_Better_Global_Economic_Brics.pdf Erişim: 25.12.2017
• OPEC (2017). Annual Statistical Bulletin, http://www.opec.org/opec_web/static_files_project/media/downloads/publications/ASB2017_13062017.pdf Erişim: 25.12.2017
• Özaytürk, G., & Alper, A. E. (2017). Petrol İthalatının Cari Açık Üzerine Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(3), 513-524.
• Özcan, B., & Ayşe, A. R. I. (2013). Para talebinin belirleyenleri ve istikrarı üzerine bir uygulama: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 105-120.
• Özgen, F.B. ve Güloğlu, B. (2004), “Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi”, METU Studies in Development, 31, 93-114.
• Özlale, Ü. ve Pekkurnaz, D. 2010. “Oil Prices And Current Account: A Structural Analysis For The Turkish Economy”, Energy Policy, 38, 4489-4496.
• Rebucci, A., & Spatafora, N. (2006). Oil prices and global imbalances. IMF World Economic Outlook, 4(2006), 71-96.
• Sarı, A. (2008), “Parasalcı Görüşe Göre Türkiye’de Ödemeler Bilançosu Dengesinin Sağlanmasında Otomatik Denkleşme Mekanizmalarının Etkinliği”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(2), 1-12.
• Slobodnikova, O., Nagyova, R., (2011). “Global Infuence of the BRIC Countries”, In The Scale of Globalization. Think Globally, Act Locally, Change Individually in the 21st Century Conference
• Syzdykova, A. (2017). Petrol Fiyatlarının Hisse Senedi Piyasasına Etkisi: Kazakistan Borsası Örneği. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 2(4), 259-269. Şahin, Y. L. C., & Öztel, A. (2017). Ülkelerin Yaşanabilirlik Düzeylerinin COPRAS Yöntemiyle Karşılaştırmalı Analizi: BRICS Ülkeleri ve Türkiye. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(1), 75-84.
• WTO, International Trade Statistics, World Trade Organization, Geneva, 2008. Yaghoubi, N.K. (2015). Türkiye’de Cari Açık ve Enerji İlişkisi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
• Zanghieri, P. (2004). Current account dynamics in new EU Members: Sustainability and policy issues. CEPII Working Paper, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=871453 Erişim: 03.01.2018
• Zaouali, S. (2007). “Impact of Higher Oil Prices on the Chinese Economy”, OPEC Energy Review, 31(3), pp.191–214.