Cluster Analysis of TR222 Çanakkale Region

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 10, 15 - 28, 20.07.2018

İsmail Seki , Mahmut Arslan Selahattin Bektaş

Öz

Determination of development policies aims to
attain competitiveness in national and international scope of the region where they’re
applied, according to the behaviours of the local actors and the regional
development policies shaped in accordance with the specific characteristics of
the region studied. In order to achieve the goal of increasing the
competitiveness of the region, it is vital to determine the sectors that will
be the locomotive of the region's development processes. Sectors with high
clustering potential are more advantageous in determination of these sectors.
One of the most popular methods that exist in literature on measuring
clustering potential is the three-star analysis. The aim of this study is to
determine the clustering potential of the TR222 Çanakkale region and identify the sectors that could lead in regional development.
On specifying these sectors the three-star methods pioneered by the İzmir
Development Agency in practice was used. Three star method is based on three
different parameters which are magnitude, dominance and specialization. In
conclusion, the eight sectors which have the Nace Rev 2 codes 08.99 – 10.20 – 10.92 – 23.31 – 23.41 – 23.42 – 23.99
– 46.12 achieves cluster
potential in TR222 region. By the way, sectors of coal mining, basic metal,
furniture, electricity, transportation, vehicle trade and food services get two
stars and show the opportunity of being cluster.

Anahtar Kelimeler

Regional Economics, Regional Development, Cluster, Three Star Analysis

TR222 Çanakkale Bölgesi Kümelenme Analizi

Öz

Kalkınma politikalarının
belirlenmesinde yerel aktörlerin davranışlarına ve incelenen bölgenin kendine
has özelliklerine göre şekillenen bölgesel kalkınma politikaları,
uygulandıkları bölgenin ulusal ve uluslararası ölçekteki rakiplerine göre
rekabet gücü kazanmasını hedefler. Bölgesel rekabet gücünün artırılması
hedefine ulaşmak için bölgenin kalkınma süreçlerinde lokomotif olacak
sektörlerin belirlenmesi hayati önem arz etmektedir. Bu sektörlerin
belirlenmesinde kümelenme potansiyeli yüksek olan sektörler avantajlıdır.
Kümelenme; birbiri ile ilişkili veya birbirinin tamamlayıcısı olan ürünler
üreten ve satan kuruluşların sektörel ve coğrafi temelde yoğunlaşmasıdır. Üç
yıldız yöntemi; üç farklı parametre üzerine kurulmuştur. Bunlar; büyüklük,
başatlık ve uzmanlaşmadır. Çalışmanın amacı, TR222 Çanakkale Bölgesinin imalat
sanayindeki kümelenme potansiyelini ortaya koymak, bölgesel kalkınmada öncülük
edebilecek sektörleri belirlemektir. Söz konusu sektörler belirlenirken, İzmir
Kalkınma Ajansı’nın uygulamada öncülük ettiği, üç yıldız yöntemi
kullanılmıştır.  Üç yıldız analizi
sonucunda TR222 Bölgesi için Nace Rev 2 kodlarına göre 08.99 – 10.20 – 10.92 –
23.31 – 23.41 – 23.42 – 23.99 – 46.12 sektöründe kümelenme potansiyeli
belirlenmiştir. Söz konusu sektör dışında analizden üç yıldız alan başka bir
sektör olmamakla beraber görece kümelenme potansiyeli kazanması beklenen
sektörler analizden iki yıldız alan kömür, ana metal, mobilya, elektrik üretim
sektörleri ile taşımacılık, motorlu araç ticareti ve yiyecek içecek hizmetleri
sektörleri olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bölgesel İktisat, Bölgesel Kalkınma, Kümelenme, Üç Yıldız Analizi

Kaynakça

• Akdağ, R., Mete. M. & Emhan, A. (2014). Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Elmas Modeli ile Kümelenme Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2).
• Aksel, E.(2014). Bölgesel Kalkınmada Kamunun Rolü: Türkiye Üzerine Ampirik Analiz. Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Alsaç, F. (2010). Bölgesel Gelişme Aracı Olarak Kümelenme Yaklaşımı Ve Türkiye İçin Kümelenme Destek Modeli Önerisi, Yayınlanmamış DPT Uzmanlık Tezi. DPT Uzmanlık Tezleri, Ankara.
• Bakırcı, F, Ekinci, E. ve Şahinoğlu.(2014). Bölgesel Kalkınma Politikalarının Etkinliği: Türkiye Alt Bölgeler Bazında Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18 (2): 281-298.
• Bayraktutan, Y. (1994). Bölgesel Dengesizlik Ve Bölgesel Kalkınma. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi. 10 (3-4): 183-214.
• Bertan, S.(2009). Turizmin Çevre Üzerinde Yarattığı Etkiler: Pamukkale Örneği. Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt:20,Sayı 2:204-214.
• Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu.[Http://Www.Tepav.Org.Tr/Sempozyum/2007/ Bildiriler/6_2_Kazancik.Pdf],(25-26/10/2007).
• Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı, (2012). TR41 Bölgesi İlleri Kümelenme Analizleri. Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı Yayınları, Bursa.
• Cansız, M.(2011).Türkiye’de Kümelenme Politikaları Ve Uygulamaları. Ankara: Ümit Ofset Matbaacılık.
• Çalı, H.H. (2011). Türkiye’de Kalkınma Ajanslarında Denetim Sorunsalı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2): 419-442.
• Erkek D. ve Öselmiş G. (2011). TR32 Düzey II Bölgesi’nde Kümelenme Yaklaşımı. Denizli: Güney Ege Kalkınma Ajansı Yayınları. Denizli.
• Erkut, Çağlar F.(2011). Kümelenme Ve Aydın ilindeki Kümelenme Potansiyeli Olan Alanlar. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Eser, U. ve Köse, S.(2005). Endüstriyel Yerelleşme Ve Yoğunlaşma Açısından Türkiye Sanayi: İl İmalat Sanayilerinin Analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,60-2.
• GEMKA, (2017). TR22 (Balıkesir, Çanakkale) Güney Marmara Bölgesi İmalat Sanayi Stratejisi Ve Eylem Planı. Güney Marmara Kalkınma Ajansı
• Gündüz, A.Y. (2013). Türkiye’de Az Gelişmiş Bölgelerin Kalkındırılmasında Bölgesel Dergisi, 27(2) :63-78.
• İZKA, (2009). İzmir İçin Stratejik Ve Yükselen Sektörler, İzmir Kalkınma Ajansı Yayınları, İzmir.
• İZKA, (2010c). Kümelenme Stratejisinin Geliştirilmesine Yönelik Araştırmalar Sonuç Raporu. İzmir Kalkınma Ajansı Yayınları, İzmir.
• İZKA, (2013). İzmir Kümelenme Stratejisi 2013-2018. İzmir Kalkınma Ajansı Yayınları, İzmir.
• İZKA. (2010a). İzmir Kümelenme Analizi. İzmir Kalkınma Ajansı, İzmir.
• İZKA. (2010b). İzmir Kümelenme Stratejisi Deneyimi Ve Kümelenmenin Yönetişimi. İzmir Kalkınma Ajansı Yayınları, İzmir.
• İZTO, (2013). Kümelenme Modeli Ve Türkiye’deki Kümelenme Çalışmaları, İzmir Ticaret Odası Yayınları, İzmir. Kalkınma Bakanlığı, “TRC2 Bölgesi Bölge Planı Analiz Ve Genel Değerlendirme Revize” M[Http://Www.Kalkinma.Gov.Tr/Bolgeplani/TRC2%20B%C3%B6lgesi%2020142023%20B%C3%B6lge%20Plan%C4%B1%20_Analiz_Ve_Genel_Degerlendirme_Revize_KKA.Pdf], (03.04.2017).
• Karaalp, S. ve Erdal, F. (2009). Bölgeler Arası Gelir Farklılıklarının Azalmasında Yığılma Ekonomilerinin Etkisi: Beta Yakınsama Analizi. Econ Anadolu Uluslararası İktisat Kongresi, 17-19 Haziran, Eskişehir, Türkiye.
• Karacadağ Kalkınma Ajansı, (2014b). Şanlıurfa İli Tekstil Ve Hazır Giyim Sektörü Kümelenme Yol Haritası Raporu, Karacadağ Kalkınma Ajansı Yayınları, Diyarbakır.
• Karayel, S.(2010), Yenilikçi Bir Örgütlenme Modeli Olarak "Kümelenme" İle İşletme Performansı İlişkisi: Ayakkabıcılık Sektöründe Bir Araştırma. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Kargı, N.(2009).Bölgesel Kalkınma Yaklaşımlardaki Ve AB Perspektifi Altında Türkiye’nin Bölgesel Kalınma Analizi. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, Cilt:1,Sayı:3: 1307-9832.
• Kartal, G.(2013). Bölgesel Kalkınmada Kümelenme: Türkiye’de Turizm Kümelenmesi (2000-2012). Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi SOSYAL Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Kazancık, B.L.(2007).Bölgesel Gelişme Ve Sektör-Bölge Yığınlaşmaları.
• Mesci, M.ve Dönmez, G.(2016). Turizmin Bölgesel Kalkınma Ve Yerel Halk Üzerindeki Etkisi: Mudurnu Örneği. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16: 21-50.
• Müderrisoğlu, B.(2016). Küme Oluşum Ve Gelişim Sürecinde Belirleyiciler: İstanbul Mobilya Sektörü Örneği, Doktora Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, (2015). TR72 Bölgesinde Öne Çıkan Sektörler. Orta Anadolu Kalkınma Ajansı Yayınları, Kayseri. Porter, M.(2003).The Economic Performance Of Regions, Regional Studies, 37 (6-7): 549-578.
• Saraç, A. (2006). Bölgesel Kalkınma Modelleri Ve Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. T.C. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Sayın, M.(2017). Bölgesel Rekabetçilik Ve Kümelenme: Alanya Turizm Konaklama Sektörü Küme Analizleri Ve Strateji Önerisi. Doktora Tezi Süleyman Demirel Üniversitesi ,Sosyal Bilimler Enstitüsü. Isparta.
• Seki, İ. ve Arslan, M. (2018). TRC2 Diyarbakır–Şanlıurfa Bölgesi Kümelenme Potansiyeli Analizi. Al-Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 32-53.
• Sevinç, H.(2011).Bölgesel Kalkınma Sorunsalı: Türkiye’de Uygulanan Bölgesel Kalkınma Politikaları. Girişimcilik Ve Kalkınma Dergisi (6:2).
• Ünal, V.Z. (2014). TR82 Bölgesi 3 Yıldız Küme Analiz Çalışması. T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı, Ankara.