Kıbrıs Müzakerelerinde “Taksim” Tartışmaları (1956–1959)

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 30 - 61, 01.10.2016

Emrah Balıkçıoğlu

https://doi.org/10.24186/vakanuvis.263500

Cited By: 2

Öz

Kıbrıs Sorunu, Türk dış siyasetinin en önemli sorunlarından birisidir. Türkiye ve Yunanistan’ın, Kıbrıs’taki Türk ve Rum halkı arasındaki sorunu çözme çabaları ise bugün de devam etmektedir. Sorun, Kıbrıslı Rumlar ile Yunan Hükümeti’nin enosis (Kıbrıs’ın Yunanistan’a ilhakı) emellerinden doğmuştur. Zira İngilizlerin 1878’de Kıbrıs’a gelmesinden sonra, Rumlar, Yunanistan’ın da desteğiyle, İngilizlerden enosis talebinde bulunmuş ve Yunan Hükümeti, enosisi gerçekleştirebilmek için, 1954’te Kıbrıs Sorunu’nu Birleşmiş Milletlerin (BM’nin) gündemine taşımıştır. Ancak Kıbrıslı Türkler enosise itiraz etmiştir. Türklere göre, enosis olması hâlinde,  kendi güvenlikleri tehlikeye girebilirdi. Bu sebeple Türk Hükümeti, 1954–1956 yılları arasında Kıbrıs’taki sömürge statüsünün devamını, bu olmazsa adanın Türkiye’ye iadesini savundu. 1956’da ise Türk Hükümeti, resmî siyaset olarak taksim tezini benimsedi. Bazı araştırmacılar, Türk Hükümeti’ni Kıbrıs’ın taksimini istemeye teşvik edenin İngiliz Hükümeti olduğunu iddia etmektedirler. Bu çalışmada söz konusu iddialar ışığında taksimin bir İngiliz siyaseti olup olmadığı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İngiltere, Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs, Enosis, Taksim

“Partition” Discussions During Cyprus Negotiations (1956-1959)

Öz

The Cyprus Question is one of the most important questions of the Turkish foreign policy. Even today, attempts for resolving the question between the Turkish and Greek peoples in Cyprus are being continued by Turkey and Greece. The Question arised from enosis (union with Greece) desire of Greek Cypriots and the Greek Government and. After the British arrival in Cyprus in 1878, Greek Cypriots, with the support of the Greek Government, began to demand enosis from the Great Britain. Moreover, the Greek Government brought up the Cyprus Question to the United Nations’ agenda for achieving enosis in 1954.  However, Turkish Cypriots rejected the enosis idea. According to Turks, if enosis was realised, it would endanger their safety. Thus, the Turkish Government maintained the continuation of the colonial status in Cyprus or  reversion of the island to Turkey between 1954 and 1956 . However, in 1956, the Turkish Government adopted the partition of Cyprus as a government policy. Some researchers allege that it was the British Government which encouraged the Turkish government to claim partition of Cyprus. This study discusses whether partition of Cyprus was a British policy or not in the light of this allegation.

Anahtar Kelimeler

The Great Britain, Turkey, Greece, Cyprus, Enosis, Partition