Yugoslavia-Soviet Union or Tito-Stalin Conflict (1948)

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 1365 - 1399, 30.09.2023

Hakan Demir

https://doi.org/10.24186/vakanuvis.1321588

Öz

In this study, the reasons and consequences of the expulsion of Yugoslavia from the Cominform in 1948 will be explained within the framework of historical events between 1945 and 1948. When the communist leader Josip Broz Tita came to power he initiated a rapid centralization and nationalization process in Yugoslavia. In this context, the Soviet Union was taken as a model. In the eyes of the Yugoslav leadership, Soviet leader Stalin was a cult figure whose leadership could not be questioned. However, J.B. Tito's ambitions for the expansion of Yugoslavia at the regional level quickly turned him away from Stalin. Stalin, who was careful about the balance established between the Western and Eastern blocs after the war, tried to prevent J.B. Tito's plans from being realized. On the other hand, the USA and Britain were also disturbed by J. B. Tito's ambition, especially by his attempts to expand against Austria, Italy and Greece. Therefore, J.B. Tito, faced with the oppositions of the great powers, had to give up his ambitious plans for the expansion of Yugoslavia. The expulsion of Yugoslavia from the Cominform as a result of Stalin's efforts allowed J. B. Tito to consolidate his power and providing him to remove the Stalinists (mostly Serbs). Although the reasons for the strained relations between the Soviet Union and Yugoslavia in 1948 were presented as ideological, in fact the reasons for the conflict between the two countries were differents political interests, and these differences led to the expulsion of Yugoslavia from the Cominform.

Anahtar Kelimeler

Yugoslavia, Soviet Union, Josip Broz Tito, Stalin, Cominform

Proje Numarası

Yok

Yugoslavya-Sovyetler Birliği ya da Tito-Stalin Çatışması (1948)

Öz

Öz: Bu çalışmada 1948 yılında Yugoslavya’nın Kominform’dan çıkarılmasının nedenleri ve sonuçları 1945 yılından 1948 yılına kadar yaşanan tarihsel olaylar çerçevesinde anlatılacaktır. Yugoslavya lideri Josip Broz Tito iktidara geldikten sonra ülkede hızlı bir merkezileştirme ve kamulaştırma sürecini başlattı. Bu bağlamda Sovyetler Birliği model olarak alındı. Sovyet lideri Stalin de Yugoslavya liderliğinin gözünde önderliği sorgulanamaz kült bir kişilik durumundaydı. Ancak J. B. Tito’nun Yugoslavya’yı bölgesel düzeyde genişletme planları Stalin ile arasını hızla bozdu. Savaş sonrasında Batı ve Doğu blokları arasında kurulan dengenin bozulmasını istemeyen Stalin, J. B. Tito’nun planlarından rahatsız oldu. Aynı şekilde ABD ve Britanya da J. B. Tito’nun özellikle Avusturya, İtalya ve Yunanistan’a yönelik girişimlerine karşı çıkarak onu engellediler. Dolayısıyla büyük devletlerin tepkisiyle ile karşılaşan J. B. Tito Yugoslavya’nın genişlemesine yönelik hırslı amaçlarından vazgeçmek zorunda kaldı. Diğer taraftan Yugoslavya’nın Kominform’dan çıkarılması J. B. Tito’ya ülkedeki Stalinistleri (çoğunlukla Sırplar) tasfiye etmesine imkan vererek iktidarını sağlamlaştırmasını sağladı. Sovyetler Birliği ve Yugoslavya arasındaki ilişkilerin çatışmalı bir boyut kazanması ideolojik nedenlere bağlı olarak gösterilse de aslında iki devlet arasındaki çatışmanın temel nedeni politik çıkar anlaşmazlıklarıdır ve bu anlaşmazlıklar 1948’de Yugoslavya’nın Kominform’dan çıkarılmasına neden olmuştur.

Abstract: In this study, the reasons and consequences of the expulsion of Yugoslavia from the Cominform in 1948 will be explained within the framework of historical events between 1945 and 1948. When the communist leader Josip Broz Tita came to power he initiated a rapid centralization and nationalization process in Yugoslavia. In this context, the Soviet Union was taken as a model. In the eyes of the Yugoslav leadership, Soviet leader Stalin was a cult figure whose leadership could not be questioned. However, J.B. Tito's ambitions for the expansion of Yugoslavia at the regional level quickly turned him away from Stalin. Stalin, who was careful about the balance established between the Western and Eastern blocs after the war, tried to prevent J.B. Tito's plans from being realized. On the other hand, the USA and Britain were also disturbed by J. B. Tito's ambition, especially by his attempts to expand against Austria, Italy and Greece. Therefore, J.B. Tito, faced with the oppositions of the great powers, had to give up his ambitious plans for the expansion of Yugoslavia. The expulsion of Yugoslavia from the Cominform as a result of Stalin's efforts allowed J. B. Tito to consolidate his power and providing him to remove the Stalinists (mostly Serbs). Although the reasons for the strained relations between the Soviet Union and Yugoslavia in 1948 were presented as ideological, in fact the reasons for the conflict between the two countries were differents political interests, and these differences led to the expulsion of Yugoslavia from the Cominform.

Anahtar Kelimeler

Yugoslavya, Sovyetler Birliği, Josip Broz Tito, Stalin, Kominform

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• Batrićević, Boban, “Yugoslavya’da Karadağ (1918-1991)”, Yugoslavya Tarihi 1918-1991, Ed. Hakan Demir, Çev. Muharrem Rahte, Nobel Yayınevi, Ankara 2021, s. 143-180.
• Bilandžić, Dušan, Hrvatska Moderna Povijest, Zagreb 1999.
• Cipek, Tihomir; Spehnjak, Katarina, “Disidenti, Opozicija i Otpor – Hrvatska i Jugoslavija 1945. – 1990.”, Časopis za Suvremenu Povijest, Vol. 39 No. 2, (Listopad 2007), s. 255-297.
• Demir, Hakan, Birinci ve İkinci Yugoslavya’da Hırvat Sorunu, Basılmamış Doktora Tezi, Sakarya 2017.
• Demir, Hakan, “İkinci Dünya Savaşı’nda Yugoslavya (1939-1945): Hırvat Ustaşalar, Sırp Çetnikler ve Komünist Partizanlar”, Karadeniz Araştırmaları, XIV/55, (Güz 2017), s. 147-168.
• Džaja, Matko Srećko, Politička Realnost Jugoslavenstva 1918-1991, Sarajevo-Zagreb 2004.
• Dragišić, Petar, “Walking a Tightrope: Tito’s Regional Ambitions and the Cominform Resolution”, The Tito-Stalin Split 70 Years After, Ed. Tvrtko Jakovina ve Martin Previšić, University of Zagreb Faculty of Humanities and Social Sciences Press-Ljubljana University Press, Zagreb-Ljubljana, 2020, s. 33-43.
• Goldstein, Ivo, “The Tito-Stalin Split of 1948 as a Personal Conflict”, The Tito-Stalin Split 70 Years After, Ed. Tvrtko Jakovina ve Martin Previšić, University of Zagreb Faculty of Humanities and Social Sciences Press -Ljubljana University Press, Zagreb-Ljubljana, 2020, s. 17-32.
• Kalinić, Pavle, “Andrija Hebrang i Hrvatsko Pitanje”, Politička Misao, Vol. 33 No. 2-3, (1996), s. 281-296.
• Kamil, İbrahim, “Soğuk Savaş Sırasında Balkan Devletleri (1945-1990)”, Soğuk Savaş Sonrasında Balkanlar (1990-2015), Ed. İbrahim Kamil, Nobel Yayınevi, Ankara 2017, s. 3-103.
• Matković, Hrvoje, Povijest Jugoslavije 1918.-1991. – 2003., Zagreb 2003.
• Perović, Jeronim, “The Tito-Stalin Split: A Reassessment in Light of New Evidence”, Journal of Cold War Studies, Vol. 9 No. 2, (Spring 2007), s. 32-63.
• Radelić, Zdenko, Hrvatska u Jugoslaviji 1945.-1991., Zagreb 2006.
• Ramet, P. Sabrina, Tri Jugoslavije Izgradnja Države i Izazov Legitimacije 1918-2005, Çev. Vesna Racković ve Mirjana Valent, Zagreb 2009.