Erişkin Akciğer Dışı Tüberküloz Olgularının Retrospektif Olarak İncelenmesi
Yıl 2022,
Cilt: 15 Sayı: Özel Sayı, 215 - 223, 30.11.2022
İrfan Binici
,
Mehmet Çelik
,
Deniz Altındağ
,
Ali İrfan Baran
,
Mehmet Parlak
,
Hamit Hakan Alp
,
Şaban İncecik
,
Zübeyir Huyut
,
Tayyar Tarcan
,
Mustafa Kasım Karahocagil
Öz
Amaç: Çalışmamızda, Hastanemiz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği’nde Ekstra Pulmoner Tüberküloz (EPTB) tanısı alan olguların retrospektif olarak irdelenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmamız, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Dursun Odabaş Tıp Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı tarafından 1 Ocak 2015 tarihinden, 6 Haziran 2022 tarihine kadar olan süre içinde takip edilmiş akciğer dışı tüberküloz olgularının tanı, takip ve tedavi bilgilerinin retrospektif olarak incelenmesi ile yapıldı.
Bulgular: Çalışmamıza, EPTB tanısı konulmuş olan 142 olgu dahil edildi. EPTB’un en sık görülen tutulum şekli, 61 olgu (%43.0) ile lenf nodu tutulumu (lenfadenit) olarak izlendi. 18 olgunun 15’inde (%83.3) ARB, 7 olgunun 5’inde (%71.4) PCR testi pozitifliği saptandı. 16 olgunun 13’ünde (%81.3) M. tuberculosis üremesi oldu. Histopatolojik inceleme için 106 olgudan (%74.7) biyopsi alındı ve sonuçlarda olguların tamamında kronik granülomatöz inflamasyon tespit edildi. Bunların 46'sında (%43.4) kazeifikasyon nekrozu, 20'sinde (%18.9) nekrotizan granülomatöz inflamasyon, 10 (%9.4) olguda non-kazeifiye granülomatoz inflamasyon ve diğer 30’unda (%28.3) ise granülomatoz inflamasyon mevcuttu. Olgulara standart 6-9 ay tedavi verilirken menenjit, dissemine TB ve osteoartiküler tutulumda tedavi süreleri 9-12 ay olarak uygulandı. Tedavide ilk iki ayda dörtlü anti-TB tedavisi verilirken daha sonra izoniazid (İNH) ve rifampisin (RIF) olarak ikili tedavi ile devam edildi.
Sonuç: TB hastalığı ülkemiz için önemli bir sağlık sorunudur. En sık lenf bezi tutulumu şeklinde görülen EPTB olgularında erken tanı ve tedavi mortalite ve morbidite oranlarının azaltılması için önemlidir.
Kaynakça
- Agashe, V. M., Johari, A. N., Shah, M., Anjum, R., Romano, C., Drago, L., Sharma, H. K., & Benzakour, T. (2020). Diagnosis of Osteoarticular Tuberculosis: Perceptions, Protocols, Practices, and Priorities in the Endemic and Non-Endemic Areas of the World-A WAIOT View. Microorganisms, 8(9).
Ahmadi, F., Mohammadi, M. J., Helalinasab, A., & Salmanzadeh, S. (2020). Epidemiologic survey of extra-pulmonary tuberculosis in Ahvaz from 2008 to 2013. Clinical Epidemiology and Global Health, 8(3), 802-805.
- Aslan, G., Ülger, M., Delialioğlu, N., Otağ, Z. F., Düşmez, D., Özcan, C., & Emekdaş, G. (2017). Mersin İlindeki Akciğer Dışı Tüberküloz Olgularının Mikrobiyolojik ve Demografik Olarak Değerlendirilmesi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 47(4), 197-204.
- Bozcan, B., Özgenç, O., Avci, M., & Tücel, E. S. (2012). Altmis Ekstrapulmoner Tüberküloz Olgusunun Incelenmesi/Investigation of Sixty Extrapulmonary Tuberculosis Cases. Türkiye Klinikleri Tip Bilimleri Dergisi, 32(1), 66-73.
- Fitzgerald, D. W., Streling, T. R., & Hass, D. W. (2019). Mycobacterium tuberculosis. In B. J. Mandell GL., Dolin R. (Ed.), Principles and Practice of Infectious Diseases (9th ed., pp. 2985-3021). Elsevier.
- Hadadi, A., Rasoulinejad, M., Khashayar, P., Mosavi, M., & Maghighi Morad, M. (2010). Osteoarticular tuberculosis in Tehran, Iran: a 2-year study. Clin Microbiol Infect, 16(8), 1270-1273.
- Houda, B. A., Makram, K., Chakib, M., Khaoula, R., Fatma, H., Fatma, S., Mariem, B. H., Sourour, Y., Imed, M., Jamel, D., & Mounir, B. (2018). Extrapulmonary Tuberculosis: Update on the Epidemiology, Risk Factors and Prevention Strategies. International Journal of Tropical Diseases, 1(1), 1-6.
- Halk Sağlığı Genel MÜdürlüğü, H. S. G. M. (2021). Tüberküloz İstatistikleri. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/tuberkuloz-istatistikler
- İnönü, H., Köseoğlu, D., Pazarli, C., Yılmaz, A., Doruk, S., Yenişehirli, G., & Şeyfikli, Z. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Takip Edilen Ekstrapulmoner Tüberkülozlu Olgularin Özellikleri. Türk Toraks Dergisi, 11(4), 167.
- Johansen, I. S., Nielsen, S. L., Hove, M., Kehrer, M., Shakar, S., Woyen, A. V., Andersen, P. H., Bjerrum, S., Wejse, C., & Andersen, A. B. (2015). Characteristics and Clinical Outcome of Bone and Joint Tuberculosis From 1994 to 2011: A Retrospective Register-based Study in Denmark. Clin Infect Dis, 61(4), 554-562.
- Kang, W., Yu, J., Du, J., et al. (2020). The epidemiology of extrapulmonary tuberculosis in China: A large-scale multi-centre observational study. PLOS ONE, 15(8), e0237753. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0237753
- Kara, F. (2019). Tüberküloz tanı ve tedavi rehberi. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü.
- Kara, Ş. A., & Aslan, D. (2021). Küreselleşen Dünyada Tüberküloz: Halk Sağlığı Bakış Açısıyla Güncel Durum Değerlendirmeleri. Sağlık ve Toplum, 31(1), 3-22.
- Mekonnen, D., Derbie, A., Abeje, A., Shumet, A., Nibret, E., Biadglegne, F., Munshae, A., Bobosha, K., Wassie, L., Berg, S., & Aseffa, A. (2019). Epidemiology of tuberculous lymphadenitis in Africa: A systematic review and meta-analysis. PLOS ONE, 14(4), e0215647. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0215647
- Natarajan, A., Beena, P. M., Devnikar, A. V., & Mali, S. (2020). A systemic review on tuberculosis. Indian J Tuberc, 67(3), 295-311. https://doi.org/10.1016/j.ijtb.2020.02.005
Peto, H. M., Pratt, R. H., Harrington, T. A., LoBue, P. A., & Armstrong, L. R. (2009). Epidemiology of extrapulmonary tuberculosis in the United States, 1993-2006. Clin Infect Dis, 49(9), 1350-1357. https://doi.org/10.1086/605559
- Purohit, M., & Mustafa, T. (2015). Laboratory Diagnosis of Extra-pulmonary Tuberculosis (EPTB) in Resource-constrained Setting: State of the Art, Challenges and the Need. J Clin Diagn Res, 9(4), EE01-06. https://doi.org/10.7860/JCDR/2015/12422.5792
- Raval, A. A., Goswami, H., Parikh, U., Shan, P., & Yadav, K. S. (2013). Extra-Pulmonary Tuberculosis at Tertiary Health Care Center: A Review. Journal of Infectious Diseases Letters, 2(1), 16-21.
- Sharma, S. K., Mohan, A., & Kohli, M. (2021). Extrapulmonary tuberculosis. Expert Rev Respir Med, 15(7), 931-948. https://doi.org/10.1080/17476348.2021.1927718
- Shirzad-Aski, H., Hamidi, N., Sohrabi, A., Abbasi, A., Golsha, R., & Movahedi, J. (2020). Incidence, risk factors and clinical characteristics of extra-pulmonary tuberculosis patients: a ten-year study in the North of Iran. Trop Med Int Health, 25(9), 1131-1139. https://doi.org/10.1111/tmi.13452
- Smaoui, S., Mezghanni, M. A., et al. (2015). Tuberculosis lymphadenitis in a southeastern region in Tunisia: Epidemiology, clinical features, diagnosis and treatment. Int J Mycobacteriol, 4(3), 196-201.
- Sunnetcioglu, A., Sunnetcioglu, M., Binici, I., Baran, A. I., Karahocagil, M. K., & Saydan, M. R. (2015). Comparative analysis of pulmonary and extrapulmonary tuberculosis of 411 cases. Ann Clin Microbiol Antimicrob, 14, 34.
- Şengül, A., Organ, N., & Aydemir, Y. (2015). Akciğer dışı tüberküloz Kocaeli Verem Savaş Dispanseri'nde takip edilen 331 olgunun retrospektif incilenmesi. Kocaeli tıp Dergisi, 4(3), 4-9.
- Tahseen, S., Khanzada, F. M., Baloch, A. Q., Abbas, Q., Bhutto, M. M., Alizai, A. W., Zaman, S., Qasim, Z., Durrani, M. N., Farough, M. K., Ambreen, A., Safdar, N., & Mustafa, T. (2020). Extrapulmonary tuberculosis in Pakistan- A nation-wide multicenter retrospective study. PLOS ONE, 15(4), e0232134. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0232134
- Taşbakan, M. S., Pullukçu, H., Sipahi, O., Taşbakan, M. I., Çalışkan, Ş. Ö., & Yamazhan, T. (2010). Türkiye’de 1997-2009 Yılları Arasında Yayınlanan 694 Tüberküloz Lenfadenit Olgusunun Havuz Analiz Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Mikrobiyoloji Bülteni, 44, 285-293.
- World Healthy Organisation, W. H. O. (2021, October 14, 2021). Global tuberculosis report 2021. https://www.who.int/publications/i/item/9789240037021