Niyazi Berkes's Idea of Modernisation

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1, 24 - 30, 30.06.2024

Oğuzhan Göksel

https://doi.org/10.62147/veche.1443851

Öz

Niyazi Berkes is one of the leading social scientists of the Republican period and he presented important analyzes on Turkey's modernization process, especially with his work “The Development of Secularism in Turkey”. This study is a study that compiles Niyazi Berkes' analyzes on Turkey's modernization adventure. According to Berkes, in the Ottoman society, as in other Eastern societies, there was an intertwined and unity of religion and state. Therefore, according to Berkes, modernization means secularization. Within the traditional structure, modernization efforts that have been ongoing since the 18th century have not been able to move society forward and have even been met with reaction. Berkes considers Ataturk's revolutions as a turning point. Because Ataturk's revolutions adopted the principle of independence and national sovereignty rather than a religion-based understanding. According to Berkes, with the death of Atatürk, the traditional perspective of the past regained importance and the modernization process was interrupted.

Anahtar Kelimeler

Kemalism, Modernization, Niyazi Berkes, Secularization

Niyazi Berkes’in Çağdaşlaşma Düşüncesi

Öz

Niyazi Berkes, Cumhuriyet döneminin önde gelen sosyal bilimcilerinden biridir ve özellikle "Türkiye'de Çağdaşlaşma" adlı eseriyle Türkiye'nin modernleşme sürecine dair önemli analizler sunmuştur. Bu çalışma Niyazi Berkes’in Türkiye’nin modernleşme serüvenine dair analizlerini derleyen bir çalışmadır. Berkes'e göre, Osmanlı toplumunda, diğer Doğu toplumlarında olduğu gibi din ile devletin iç içe geçmişliği ve birliği mevcuttur. Buradan hareketle, Berkes için çağdaşlaşma, sekülerleşme anlamına gelmektedir. Geleneksel yapı içinde, 18. yüzyıldan beri süregelen modernleşme çabaları toplumu ileri taşıyamamış, hatta tepkiyle karşılanmıştır. Berkes, Atatürk devrimlerini ise bir dönüm noktası olarak değerlendirir. Çünkü Atatürk devrimleri, din temelli bir anlayıştan ziyade bağımsızlık ve ulusal egemenlik ilkesini benimsemiştir. Berkes'e göre, Atatürk'ün ölümüyle birlikte geçmişin geleneksel bakış açısı tekrar önem kazanmış ve çağdaşlaşma süreci sekteye uğramıştır.

Anahtar Kelimeler

Niyazi Berkes, Çağdaşlaşma, Kemalizm, Sekülerleşme

Kaynakça

• Berkes, N. (1969). 100 soruda türkiye iktisad tarihi. Gerçek Yayınevi.
• Berkes, N. (1975a). Türk iktisat tarihi 2. Cilt. Gerçek Yayınları
• Berkes, N. (1975b). Türk düşününde batı sorunu. Bilgi Yayınevi .
• Berkes, N. (1982). Atatürk ve devrimler . Adam Yayıncılık.
• Berkes, N. (1997a). Unutulan yıllar, (haz. Ruşen Sezer). İletişim Yayınları.
• Berkes, N. (1997b). Batıcılık ulusçuluk ve toplumsal devrimler. Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayın A.Ş.
• Berkes, N. (1997c). 200 yıldır neden bocalıyoruz. Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş.
• Berkes, N. (2003). Türkiye’de çağdaşlaşma (4. Baskı). Yapı Kredi Yayınları.
• Coşkun, İ. (2012). Niyazi Berkes Üzerine. İstanbul University Journal of Sociology , 3 (2), 49-86.
• Kaynar, M. K., & Ak, G. (2016). Niyazi Berkes ve 1940'lı Yılların Sol Muhalif Dergisi Yurt ve Dünya Birlikteliği. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 325-372.
• Kongar, E. (2000). Niyazi Berkes’de Çağdaşlaşma Kavramı. İsmail Bozkurt (Yay.Haz.). İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1. Sempozyumu: Niyazi Berkes: 21-23 Nisan 1999 içinde (s. 31-37). Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi Yayınları.
• Özlem, D. (2000). Niyazi Berkes’in Bilim Anlayışı. İsmail Bozkurt (Yay.Haz.). İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1. Sempozyumu: Niyazi Berkes: 21-23 Nisan 1999 içinde (s. 135-149). Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi Yayınları.
• Türkislamoğlu, E. (2019). Şerif Mardin ile Niyazi Berkes’in Atatürk Devrimlerine Bakışlarında Zihniyet Değişimi Meselesi. R&S-Research Studies Anatolia Journal, 2(7), 360-376. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=831764
• Yıldız, A. (2012). Niyazi Berkes ve Türkiye’de Çağdaşlaşma’nın Gelişimi. Sosyoloji Konferansları, 46(2), 1-33.