Profitability of dairy cattle farming in Erbaa plain of Tokat ptovince (a case study of investment analysis)

Yıl 2010, Sayı: 1, 109 - 128, 01.02.2010

Gülçin Altıntaş , Yaşar Akçay

Öz

This study covers dairy cattle farming in Erbaa Plain of Tokat Province. The main goal of the study is to determine the profitability and feasibility of the investment and the productivity level of the dairy cattle farming in the research area. In the investment analysis of dairy cattle farming, the criteria of Net Present Value, Cost- Benefit Ratio and Internal Rate of Return were used. And four different discount rates (%10, %8, %5, %3) were consired to reach to the net present values and costbenefit ratios. While net present values at first three discount rates were negative for domestic dairy cattle, in the case of discount rate of 3 %, these values became positive. For Cross-bred dairy cattle at first two discount rates were found negative values, however discount rates 3% and 5% were calculated positive values. For culture dairy cattle; at all discount rates, NPV were found as positive values. In cost-benefit ratio analysis; for domestic dairy cattle at 3% discount rate; for cross-bred at 5% and 3% discount rates; for culture dairy cattle at all discount rates, cost-benefit ratio were found bigger than 1. Internal rate of return values were found as 4,78% for domestic dairy cattle, 6,50% for cross-bred and 15,96% for culture. While domestic dairy cattle breeding was found as economically unfeasible, crossbred and culture breeding were found as economically feasible in the investment analysis.

Anahtar Kelimeler

Tokat , dairy cattle farms, profitability, investment desicions, net present value, cost-benefit analysis, returns

Tokat ili Erbaa Ovası'nda süt sığırcılığı yetiştiriciliğinin karlılığı (bir yatırım analizi örneği)

Öz

Bu çalışma, Tokat İli Erbaa Ovasındaki süt sığırcılığı yapan tarım işletmelerini kapsamaktadır. Araştırma bölgesinde süt sığırcılığı faaliyetinin verimlilik düzeyinin belirlenmesi ve bu alana yapılan yatırımın uygulanabilirliği ve karlılığının tespit edilmesi çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Süt sığırcılığı işletmelerinin yatırım analizinde Net Bugünkü Değer, Fayda Masraf Oranı ve İç Kârlılık Oranı kriterleri kullanılmıştır. Net bugünkü değerlere ve fayda masraf oranlarına ulaşmak için dört farklı indirgeme oranı (%10, %8, %5, %3) dikkate alınmıştır. Yerli ırk süt sığırcılığına ilişkin net bugünkü değerler ilk üç indirgeme oranında negatif olup, indirgeme oranı %3 alındığında ise pozitif değere ulaşmıştır. Melez ırkta ilk iki indirgeme oranında negatif değerler bulunmuş, indirgeme oranı %5 ve %3 alındığında ise pozitif değere ulaşılmıştır. Kültür ırkında denenen tüm indirgeme oranlarında pozitif değere ulaşılmıştır. Fayda masraf oranı analizinde yerli ırklarda indirgeme oranını %3'e göre, melez ırklarda %5 ve %3'e göre, kültür ırkında ise denenen tüm indirgeme oranlarında fayda masraf oranı 1'den büyük bulunmuştur. İç kârlılık oranında ise yerli ırklarda iç kârlılık oranı %4,78 bulunmuştur. Melez ırklarda iç kârlılık oranı %6,50 bulunmuştur. Kültür ırkında iç kârlılık oranı %15,96 bulunmuştur. Yapılan yatırım analiziyle, süt sığırcılığı faaliyetinde yerli ırk süt sığırcılığının ekonomik olarak uygulanamayacağı, melez ırk ve kültür ırkı süt sığırcılığı faaliyetinin ekonomik yönden uygulanabilir olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tokat , süt sığırcılığı işletmeleri, karlılık, yatırım kararları, net bugünkü değer, maliyet-fayda analizi, getiri

Kaynakça

• 1. Akçay, Y., 2006,”Tokat-Turhal Sığır Besiciliği İşletmelerinin Yatırım Analizi ve Karlılığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları No: 68, Araştırma Serisi No: 23, Tokat
• 2. Akçay, Y., Uzunöz, M., 1999, Meyve Plantasyonlarında Yatırım Analizi (Tokat Merkez İlçe Kapama Şeftali Bahçeleri Örneği), Gaziosmanpaşa Üniversitesi , Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt:16, Sayı:1, Tokat
• 3. Akçay, Y., Uzunöz, M., Yanık, T., 2005, “Investment Analysis on Rainbow Trout Farming”, The Indian Veterinary Journal (Official Organ of Indian Veterinary Association), Vol:82, September, No:9, ISSN 0019-6479, pg. 972, INDIA
• 4. Anonim, 2006, Tokat Tarım İl Müdürlüğü, http://www.tokattarim.gov.tr 5. Anonim, 2007, Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr 6. Aras, A., 1988, “Tarım Muhasebesi” Ders Kitabı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:486, İzmir
• 7. Çiçek, A., 1994, Tarımsal Projelerin Hazırlanması ve Değerlendirilmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Notları, Tokat
• 8. Çiçek, A., Erkan, O., 1996, “Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemi”, Gaziosmanpaşa Üniv., Ziraat Fak., Yayın No:12, Ders Notları Serisi:6, Tokat
• 9. Ersöz, Ş., Çakır, C., 1990, “Ege Bölgesinde Seçilmiş Bir Yörede Besi Sığırcılığının Ekonomik Analizi ve Faaliyet Sonuçları”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 27, No: 1, İzmir
• 10.Harsh, S., Wolf, C., Wittenberg, E., 2001, Profıtabılıty And Productıon Effıcıency Of The Crop And Lıvestock Enterprıses Of Mıchıgan Daıry Operatıons: 1998 Summary And Analysıs, Department of Agricultural Economics - Staff Paper Series, Michigan State University
• 11. Hemme, T., Garcia, O., Khan, A.R., 2004, A Review of Milk Production in Bangladesh with Particular Emphasis on Small-Scale Producers, Food and Agriculture Organization of the United Nations - PPLPI Working Papers
• 12. Karkacıer, O., 1991, “Tokat Turhal Sığır Besiciliği İşletmelerinin Ekonomik Analizi”, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, (Basılmamış Doktora Tezi), İzmir
• 13. Kıral, T., Kasnakolu, H., 1999, Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi, TEAE, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 37, ISBN: 975-407-051-2, Aralık 1999, Ankara
• 14. Saha, A., Garcia, O., Hemme, T., 2004, The Economics of Milk Production in Orissa, India, with particular Emphasis on Small-scale Producers, Food and Agriculture Organization of the United Nations - PPLPI Working Papers
• 15. Şapdeniz, İ., 1993, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Süt İnekçiliği Ünitesinin Ekonomik Analizi ve Fiziki Girdilerin Saptanması Üzerine Bir Araştırma, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• 16. Short, D.S., 2003, Effects of Low Milk Prices on U.S. Dairy Farms in 2000, Southern Agricultural Economics Association, 2003 Annual meeting Papers, February 1-5, 2003 Mobile, Alabama