TÜREV ÜRÜN KULLANIMININ BANKA ETKİNLİĞİ İLE İLİŞKİSİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2018, Sayı: 2, 99 - 113, 10.04.2018

Sibel Fettahoğlu , Melih İnal , Hilal Yaşar

Öz

Bankalar türev ürünleri, faiz oranı riski, döviz kuru riski, kredi
riski, pay senedi ve emtia fiyatlarındaki risklere karşı korunmak amacıyla
kullanırlar. Bu çalışmanın amacı, türev ürün
kullanımının bankanın etkinliği ile ilişkisini belirleyerek bankaların etkinlik
puanlarının türev ürün kullanımı açısından farklılık yaratıp yaratmadığını
belirlemektir. Çalışmada veri zarflama analiz, regresyon, yapay sinir ağları ve
Anova kullanılarak birden çok istatistiki yöntem ve modelden yararlanılmıştır.
Çalışmanın sonunda, finansal sıkıntı riski içinde olmayan sermaye yeterliliği
yüksek bankaların türev ürünleri tercih etmedikleri, yüksek kaldıraçla çalışan
sermaye yeterliliği düşük bankaların ise daha fazla türev ürün kullanma
eğiliminde oldukları ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türev ürün, banka etkinliği

Kaynakça

• AKYÜZ, Y., YILDIZ, F. ve KAYA Z.(2013); Veri Zarflama Analizi(VZA) ve Malmquist Endeksi İle Toplam Faktör Verimlilik Ölçümü: BIST’de İşle Gören Mevduat Bankaları Üzerine Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:27, Sayı:24, ss.110-130.
• • ANBAR, A. ve D. ALPER (2011); Bankaların Türev Ürün Kullanım Yoğunluğunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, ss.77-94.
• • AYDIN, A.(2000), Bilanço Dışı İşlemler, Bankacılar Dergisi, Sayı 34, ss.65-79.
• • ATHANASSOPOULOS, A.D. ve GIOKAS, D.(2000), The Use of Data Envelopment Analysis in Banking Institutions: Evidence from The Commercial Bank of Greece, Interfaces, Vol:30, pp.81-95.
• • BDDK (2016), Eylül 2016 Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri.
• • BEKTAŞ, H.(2013); Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Analizi, Sosyoekonomi Dergisi, Sayı:1, ss.277-294.
• • BERGER, A.N. ve HUMPHREY, D.B.(1992), Megamergers in Banking and the Use of Cost Efficiency as an Antitrust Defence, Antitrust Bulletin, Vol: 33, pp.541– 600.
• • CANBAŞ, S., DOĞUKANLI, H.(2001), Finansal Pazarlar, Adana.
• • CARTER, D., SINKEY, J.,(1998), The Use of Interest Rate Derivatives by End-Users: The Case of Large Community Banks, Journal of Financial Services Research, Vol:14, pp.17-34.
• • FETTAHOĞLU, A. (2003); Menkul Değerler Yönetimi, İstanbul.
• • FETTAHOĞLU, S. (2009); İşletmelerin Kaynak Yapısı İle Pay Senedi Getirileri Arasındaki İlişki Sorunsalı: İMKB Türkiye Uygulaması, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli.
• • FOK, R., CARROLL, C. ve CHIOU, M.(1997), Determinants of Corporate Hedging and Derivatives: A Revisit, Journal of Economics and Business, Vol:49, pp.569-585.
• • HAGAN MT, MENHAJ MB.(1994), Training feedforward networks with the Marquardt algorithm, IEEE Trans. Neural Networks, Vol: 5(6), pp.989-993.
• • MOH, F., - LIN, B., An Empirical Study of the Relationship between Derivatives Use and the Financial Characteristics of Domestic Banks in Taiwan, http://www.docstoc.com/docs/76276619/The-empirical-study-between-derivatives-use-and-financial (02.01.2014).
• • RIVAS, A.(2006), Does The Use of Derivatives Increase Bank Efficiency? Evidence from Latin American Banks, International Business & Economics Research Journal, Vol:5, pp.47-56.
• • SEYREK, İ. ve A. ATA (2010); Veri Zarflama Analizi ve Veri Madenciliği ile Mevduat Bankalarında Etkinlik Ölçümü, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt:4, Sayı:2, ss.67-84.
• • SINKEY, Jr., CARTER, Jf.(1997), Evidence on the Financial Characteristics of Banks that Do and Do Not Use Derivatives, Working Paper, University of Georgia, Athens.
• • SMITH, C., STULZ, R(1985)., The Determinants of Firms’Hedging Policies, The Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol:20, No:4, pp.391-405.
• • SUFIAN, F.(2009), Determinants of Bank Efficiency During Unstable Macroeconomic Environment: Empirical Evidence from Malaysia, Research in International Business and Finance, Vol:23, pp.54–77.
• • Takasbank Vadeli İşlemler Departmanı(2005), Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası Takas Üyeliği Eğitim Notları.
• • TAYLOR, W.; THOMPSON, R.; THRALL, R. ve DHARMAPALA, P.S.(1997); DEA/AR Efficiency and Profitability of Mexican Banks a Total Income Model, European Journal of Operational Research, Vol:98, pp.346-363.
• • TORUN, N.K. ve A. ÖZDEMİR (2015); Türk Bankacılık Sektörünün 2008 Küresel Finansal Krizi Sürecinde Veri Zarflama Analizi İle Etkinlik Analizi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol:33, ss.129-142.
• • WHİDBEE, D., WOHAR, M.,(1999), Derivative Activities and Managerial Incentives In The Banking Industry, Journal of Corporate Finance, Vol:5, pp.251-276.
• • YANBOLU, D.,(2011), Piyasalarda Türev Ürünler Vergilendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi, Uludağ Üniversitesi, SBE, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.