Demografik Özelliklerin Whistleblowing (Bilgi Uçurma) Davranışı Üzerindeki Etkisi ve Kamu Kurumları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2018, Sayı: 4, 153 - 183, 01.10.2018

Seda Topgül

Öz

Bilgi
uçurma davranışı kurumlarda etik olmayan davranışların yetkililere
bildirilmesidir. Bilgi uçurma davranışının iki temel noktası bulunmaktadır.
Bunlardan biri kurum içerisinde yapılan suistimal ya da yolsuzlukların gereken
kişi ya da kurumlara ihbar edilmesidir. Bir diğeri ise, bu ihbarın kişi ya da
kurum tarafından nasıl algılandığı noktasıdır. Bu çalışmanın amacı cinsiyet,
yaş, eğitim düzeyi, medeni durum ve görev süresi ile bilgi uçurma davranışı
arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma çeşitli kamu kurumlarında çalışan 316
kamu çalışanından elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Elde edilen
veriler analiz edilerek demografik özelliklerin bilgi uçurma davranışı üzerindeki
etkileri incelenmiştir. Elde edilen bulgular farklı demografik özelliklerin
bilgi uçurma davranışında değişiklik gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

İhbarcılık, İç ve Dış İhbar, Resmi ve Gayri Resmi İhbar, Açık ve Anonim İhbar

Kaynakça

• • BRENNAN, N. ve KELLY, J. (2007) . "A Study of Whistleblowing Among Trainee Auditors", British Accounting Review, 39 (1), 61-87.
• • DE GRAAF, G. (2010). "A Report On Reporting: Why Peers Report Integrity and Law Violations In Public Organizations", Public Administration Review, 70(5), 767-779.
• • EATON, T. V., AKERS, M. D. (2007). "Whistleblowing and Good Governance", The CPA Journal, 77(6), 66-71.
• • JENSEN, J.V. (1987). "Ethical tension points in whistle-blowing". Journal of Business Ethics, 6, 527-542.
• • JOHNSON, R. A. ve KRAFT, M. (1990). "Bureaucratic Whistleblowing and Policy Change". The Western Political Quarterly, 43(4), 849-874.
• • KEENAN, J. P. (2007). "Comparing Chinese and American Managers on Whistleblowing", Employ Respons Rights, 19, 85-94.
• • MESMER-MAGNUS, J. R. ve VİSWESVARAN, C. (2005). "Whistleblowing In Organizations: An Examination of Correlates of Whistleblowing Intentions, Actions and Retaliation", Journal of Business Ethics, 62(3), 277-297.
• • MİCELİ, M. P., NEAR, J. P. (1994). "Relationships among Value Congruence, Perceived Victimization, and Retaliation against Whistleblowers: The Case of Internal Auditors". Journal Management, 20, 773–794.
• • MİCELİ, M. P., NEAR, J. P., DWORKİN, T. M. (2008). Whistle-Blowing In Organizations. USA: Routledge Taylor & Francis Group.
• • MİCELİ, M. P., VAN SCOTTER J. R., NEAR, J. P. ve REHG, M. (2001). "Responses to Perceived Organisational Wrondoing: Do Perceiver Characteristics Matter? (İçinde) Ed. Darley, J.M., Messick, D.M. ve Tyler, T. R, Social Influences on Ethical Behaviour Lawrence Erlbaum Assosciates, Mahwah.
• • NAYİR, D. Z., HERZİG, C. (2012). "Value orientations as determinants of preference for external and anonymous whistleblowing", Journal Bussiness Ethics, 107, 197–213
• • PARK, H., BLENKİNSOPP, J., OKTEM, M. K. ve OMURGONULSEN, U. (2008). "Cultural Orientation and Attitudes Toward Different Forms of Whistleblowing: A Comparison of South Korea, Turkey and The U.K.", Journal of Business Ethics, 82, 929-939.
• • ROBİNSON, S.L. ve BENNETT, R.J. (1995). "A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study", Academy of Management Journal, 38(2), 555-572.
• • RHOADES, L. J. (1996). "Whistleblowing Consequences," Letter to the Editor. Science 271, s. 1345.
• • ROTHSCHİLD, J. ve MİETHE, T.D. (1999). "Whistleblower DisClosures and Management Retaliation", Work and Occupation, 26(1), 107-128.
• • SEİFERT, D. L. (2006). The Influence of Organizational Justice on The Perceived Likelihood of Whistle-Blowing. Washington State University, Doctor of Philosophy.
• • SİMS, R. L. ve KEENAN, J. P. (1998). "Predictors of External Whistleblowing Organizational and Intrapersonal Variables", Journal of Business Ethics, 17(4), 411-419.
• • VADERA, A. K., AGUİLERA, R. V. ve CAZA, B.B. (2009). "Making Sense of Whistleblowing' s Antecedents: Learning From Research on Identity and Ethics Programs", Business Ethics Quarterly, 19(4), 553-586.