Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Posthuman Digital Subject: The Critique of Braidotti’s Critical Posthuman

Yıl 2021, Sayı: 13, 295 - 323, 28.05.2021
https://doi.org/10.47124/viraverita.868249

Öz

This article focuses on Rosi Braidotti’s critical posthumanist project of subjectivity that relates human and technology on the basis of the internal connection between self and the other. Braidotti defines posthuman subjectivity as a nomadic being, which is internally differentiated, including the non-human others. Braidotti’s critical but at same time affirmative perspective on techno-scientific progress points out that human and non-human subjects can be (re)produced in a way that entangled with technology in order to eliminate gender and racial inequality from humanity’s future. Conversely, I argue that it is not possible to develop ethical relationships between technology-mediated subjects in the present time of advanced capitalism. And furthermore, the construction of posthuman subject resting on the ethics of becoming cannot be fulfilled because of the given socio-economic inequality in advanced capitalism. By adapting Braidotti’s posthuman project to Philip Dick’s story of “Human Is”, I try to demonstrate that the prediction of posthuman subject must assume a humane identity, in one way or another. In accordance with this idea, I put forward that nowadays posthuman digital subjects, connecting with techno-devices and communicating via virtual networks gradually losing their humanitarian potential to be able to create a -with a reference to Dick’s story- “value of life”. Then I discuss the status of posthuman digital subject in advanced capitalism through a reference to Deleuze’s Postscript on Societies of Control. Finally, I briefly examine the norms of personal data protection as an example of posthuman law, in which humanitarian identity and personal rights are commoditised, while the interests of companies (the forces of the market) are promoted.

Kaynakça

  • Braidotti, R. (2017). Göçebe Özneler, Çağdaş Feminist Kuramda Bedenleşme ve Cinsiyet Farklılığı. (Öznur Karakaş, Çev.) İstanbul: Kolektif.
  • Braidotti, R. (2018). İnsan Sonrası. (Öznur Karakaş, Çev.) İstanbul: Kolektif.
  • Braidotti, R. (2013). “Posthuman Humanities”, European Educational Research Journal, 12 (1), 1-19.
  • Braidotti, R. (2019a). Kadın-Oluş: Cinsel Farkı Yeniden Düşünmek. (Münevver Çelik, Çev.) İstanbul: Otonom.
  • Braidotti, R. (2019b). “İnsan Sonrası, Pek İnsanca: Bir Posthümanistin Anıları ve Emelleri” (Bülent O. Doğan, Çev.), Cogito İnsan Sonrası, Sayı: 95-96, 53-97.
  • Corda, R. (2017). “The Force Of The Affections: The Becoming-body, The Becoming-free”, Posthuman: Consciousness and Pathic Engagement. (Paolo Augusto Masullo, Mauro Maldonato, Ed.), Sussex Academic Press, 85-112.
  • Çelik, E. E. (2019). “Antroposen ve Posthuman İnsan Çağı’nda İnsan Sonrası Olmak”, Cogito İnsan Sonrası, Sayı: 95-96, 145-160.
  • Deleuze, G. (1992). “Postscript on the Societies of Control”, October, (Winter 59), 3-7.
  • Dick, P. K. (1955). “Human Is”, Startling Stories, A Thrilling Publication, 32 (3), 67-74.
  • Douzinas, C. (2017). İnsan Hakları ve İmparatorluk Kozmopolitanizmin Siyasal Felsefesi. (Kasım Akbaş-Rabia Sağlam, Çev.) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ferrando, F. (2013). “Posthumanism, Transhumanism, Antihumanism, Metahumanizm and New Materialisms Differences and Relations”, Existenz, 8 (2), 26-32.
  • Haraway, D. (2006). Siborg Manifestosu, Geç Yirminci Yüzyılda Bilim, Teknoloji ve Sosyalist-Feminizm. (Osman Akınhay, Çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Hayles, N. K. (1999). How We Became Posthuman, Virtual Bodies in Cybernetics, Literature And Informatics. Chicago- London: The University Of Chicago Press.
  • Işıktaç, Y. (2014). “İnsanın Bedeni Üzerindeki Hakları”, Dönüşen Toplum-Dönüşen Hukuk I Metamorfoz. (Yasemin Işıktaç, Ed.) İstanbul: Sümer Kitapevi, 41-72.
  • Käll, J. (2017). “A Posthuman Data Subject? The Right to Be Forgotten and Beyond”, German Law Journal, 18(5), 1145-1162.
  • Koloş, U. (2014). “Mikro-İktidar İlişkileri ve Hukuk Öznesinin Teşekkülü”, Dönüşen Toplum-Dönüşen Hukuk I Metamorfoz. (Yasemin Işıktaç, Ed.) İstanbul: Sümer Kitapevi, 73-141.
  • Lindroos-Hovinheimo, S. (2016). “Legal Subjectivity and the ‘Right to be Forgotten’: Ranciérean Analysis of Google”, Law and Critique, 27 (3), 289-301.
  • Miah, A. (2007). “A Critical History of Posthumanism”, Medical Enhancements & Posthumanity. (Gordijn B. & Chadwick, R., Ed.) New York: Routledge, 1-29.
  • Numanoğlu, Ö. (2018). “Osmanlı’nın Vampir Fetvaları”, Güncel Hukuk Dergisi, Sayı: 174, 8-9.
  • O’Neil, C. (2020). Matematiksel İmha Silahları. (Akın Emre Pilgir, Çev.) İstanbul: Tellekt.
  • Postma, F. (2019). Military Drones and the EU. (Susan Clark, Ed.). https://www.paxforpeace.nl/publications/all-publications/military-drones-and-the-eu, Erişim Tarihi: 20.10.2020.
  • Sağlam, R. (2020). “Yapıbozumcu Kimlik Okuması: Spivak ve Madun Kadının Kolektif Özne Statüsü”, Hukuk Kuramı, 7 (1-2), 1-27.
  • Scheler, M. (2015). Hınç. (Abdullah Yılmaz, Çev.) İstanbul: Alfa.
  • Wennemann, D. J. (2016). “The Concept of the Posthuman: Chain of Being or Conceptual Saltus?”, Journal of Evolution and Technology, 26 (2), 16-30.
  • Zizek, S. (2013). Bedensiz Organlar. (Umut Yener Kara, Çev.) İstanbul: MonoKL.

Posthuman Dijital Özne: Braidotti'nin Eleştirel İnsan Sonrasının Eleştirisi

Yıl 2021, Sayı: 13, 295 - 323, 28.05.2021
https://doi.org/10.47124/viraverita.868249

Öz

Bu makale Rosi Braidotti’nin ben ve öteki arasındaki içsel bağlantı temelinde insan ve teknolojiyi birbiriyle ilişkilendiren eleştirel posthümanist öznellik tasarısına odaklanıyor. Braidotti posthuman öznelliği, insan-olmayan ötekileri kapsayacak şekilde, içsel anlamıyla farklılaşmış göçebe bir oluş şeklinde tanımlar. Braidotti’nin tekno-bilimsel ilerlemeye dair eleştirel fakat aynı zamanda olumlayıcı perspektifi, insanlığın geleceğinden toplumsal cinsiyet ve ırksal eşitsizliği tasfiye etmek adına, insan ve insan-olmayan öznelerin teknolojiye iliştirilmiş bir şekilde yeniden üretilebileceğine işaret eder. Buna karşın, ileri kapitalizmin şimdiki zamanında teknoloji dolayımındaki özneler arasında etik ilişkiler geliştirmenin mümkün olmadığını savunuyorum. Dahası, oluş etiğine dayalı insan sonrası özne inşası ileri kapitalizmdeki verili sosyo-ekonomik eşitlik nedeniyle gerçekleşemez. Braidotti’nin insan sonrası tasarısını Philip Dick’in “Human Is” öyküsüne uyarlayarak, posthuman özne öngörüsünün öyle ya da böyle insani bir kimlik varsayması gerektiğini göstermeye çalışıyorum. Bu düşünceye göre, günümüz tekno-aygıtlara bağlanan ve sanal ağlarla iletişim kuran insan sonrası dijital öznelerin, Dick’in öyküsüne atıfla, “yaşam değeri” yaratmaya ilişkin insani potansiyellerini gitgide yitirdiklerini öne sürüyorum. Ardından ileri kapitalizmde posthuman dijital öznenin ahvalini Deleuze’ün Denetim Toplumları Üzerine Postscript’ine referansla tartışıyorum. Nihayetinde, şirketlerin (piyasa güçlerinin) çıkarını teşvik ederken, insani kimliği ve kişilik haklarını metalaştıran posthuman hukukun bir örneği olarak kişisel verilerin korunmasına ilişkin normları kısaca inceliyorum.

Kaynakça

  • Braidotti, R. (2017). Göçebe Özneler, Çağdaş Feminist Kuramda Bedenleşme ve Cinsiyet Farklılığı. (Öznur Karakaş, Çev.) İstanbul: Kolektif.
  • Braidotti, R. (2018). İnsan Sonrası. (Öznur Karakaş, Çev.) İstanbul: Kolektif.
  • Braidotti, R. (2013). “Posthuman Humanities”, European Educational Research Journal, 12 (1), 1-19.
  • Braidotti, R. (2019a). Kadın-Oluş: Cinsel Farkı Yeniden Düşünmek. (Münevver Çelik, Çev.) İstanbul: Otonom.
  • Braidotti, R. (2019b). “İnsan Sonrası, Pek İnsanca: Bir Posthümanistin Anıları ve Emelleri” (Bülent O. Doğan, Çev.), Cogito İnsan Sonrası, Sayı: 95-96, 53-97.
  • Corda, R. (2017). “The Force Of The Affections: The Becoming-body, The Becoming-free”, Posthuman: Consciousness and Pathic Engagement. (Paolo Augusto Masullo, Mauro Maldonato, Ed.), Sussex Academic Press, 85-112.
  • Çelik, E. E. (2019). “Antroposen ve Posthuman İnsan Çağı’nda İnsan Sonrası Olmak”, Cogito İnsan Sonrası, Sayı: 95-96, 145-160.
  • Deleuze, G. (1992). “Postscript on the Societies of Control”, October, (Winter 59), 3-7.
  • Dick, P. K. (1955). “Human Is”, Startling Stories, A Thrilling Publication, 32 (3), 67-74.
  • Douzinas, C. (2017). İnsan Hakları ve İmparatorluk Kozmopolitanizmin Siyasal Felsefesi. (Kasım Akbaş-Rabia Sağlam, Çev.) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ferrando, F. (2013). “Posthumanism, Transhumanism, Antihumanism, Metahumanizm and New Materialisms Differences and Relations”, Existenz, 8 (2), 26-32.
  • Haraway, D. (2006). Siborg Manifestosu, Geç Yirminci Yüzyılda Bilim, Teknoloji ve Sosyalist-Feminizm. (Osman Akınhay, Çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Hayles, N. K. (1999). How We Became Posthuman, Virtual Bodies in Cybernetics, Literature And Informatics. Chicago- London: The University Of Chicago Press.
  • Işıktaç, Y. (2014). “İnsanın Bedeni Üzerindeki Hakları”, Dönüşen Toplum-Dönüşen Hukuk I Metamorfoz. (Yasemin Işıktaç, Ed.) İstanbul: Sümer Kitapevi, 41-72.
  • Käll, J. (2017). “A Posthuman Data Subject? The Right to Be Forgotten and Beyond”, German Law Journal, 18(5), 1145-1162.
  • Koloş, U. (2014). “Mikro-İktidar İlişkileri ve Hukuk Öznesinin Teşekkülü”, Dönüşen Toplum-Dönüşen Hukuk I Metamorfoz. (Yasemin Işıktaç, Ed.) İstanbul: Sümer Kitapevi, 73-141.
  • Lindroos-Hovinheimo, S. (2016). “Legal Subjectivity and the ‘Right to be Forgotten’: Ranciérean Analysis of Google”, Law and Critique, 27 (3), 289-301.
  • Miah, A. (2007). “A Critical History of Posthumanism”, Medical Enhancements & Posthumanity. (Gordijn B. & Chadwick, R., Ed.) New York: Routledge, 1-29.
  • Numanoğlu, Ö. (2018). “Osmanlı’nın Vampir Fetvaları”, Güncel Hukuk Dergisi, Sayı: 174, 8-9.
  • O’Neil, C. (2020). Matematiksel İmha Silahları. (Akın Emre Pilgir, Çev.) İstanbul: Tellekt.
  • Postma, F. (2019). Military Drones and the EU. (Susan Clark, Ed.). https://www.paxforpeace.nl/publications/all-publications/military-drones-and-the-eu, Erişim Tarihi: 20.10.2020.
  • Sağlam, R. (2020). “Yapıbozumcu Kimlik Okuması: Spivak ve Madun Kadının Kolektif Özne Statüsü”, Hukuk Kuramı, 7 (1-2), 1-27.
  • Scheler, M. (2015). Hınç. (Abdullah Yılmaz, Çev.) İstanbul: Alfa.
  • Wennemann, D. J. (2016). “The Concept of the Posthuman: Chain of Being or Conceptual Saltus?”, Journal of Evolution and Technology, 26 (2), 16-30.
  • Zizek, S. (2013). Bedensiz Organlar. (Umut Yener Kara, Çev.) İstanbul: MonoKL.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Rabia Sağlam 0000-0002-3774-4332

Yayımlanma Tarihi 28 Mayıs 2021
Gönderilme Tarihi 25 Ocak 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Sağlam, R. (2021). Posthuman Dijital Özne: Braidotti’nin Eleştirel İnsan Sonrasının Eleştirisi. ViraVerita E-Dergi(13), 295-323. https://doi.org/10.47124/viraverita.868249