KOSGEB Desteklerinin TR 72 Bölgesi’nde İhracat ve Bölgesel Kalkınma Üzerindeki Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 29, 65 - 79, 20.02.2021

İlkay Noyan Yalman , Şebnem Zorlutuna

https://doi.org/10.21076/vizyoner.753702

Cited By: 2

Öz

KOSGEB ülke ekonomisinin temel taşlarından olan KOBİ’lerin kurulumundan itibaren gelişmesinde ve güçlenmesinde yardımcı olmak amacıyla hizmetler veren bir kuruluştur. 1980’li yıllarla birlikte serbest piyasa sistemine geçilen Türkiye’de özel sektör yatırımlarının devlet tarafından desteklenmesi konusunda uzun yıllardır faaliyetlerini sürdürmektedir. Çalışmanın amacı, TR72 bölgesinde (Kayseri, Sivas ve Yozgat) faaliyette bulunan imalat sanayindeki işletmelerin KOSGEB desteklerinden faydalanma düzeylerinin tespit edilmesi ve bu desteklerin bölge ve ülke ekonomisine olan etkisini ortaya koyabilmektir. Ayrıca, bu işletmelerin KOSGEB desteklerinden faydalanmalarına etki eden faktörler probit regresyon analizi ile incelenmiştir. Bu amaçla söz konusu illerde imalat sanayinde faaliyette bulunan işletmelere anket yapılarak, desteklerin işletmelere olan katkıları, karşılaşılan sorunlar, beklentilerin gerçekleşme düzeyi ve KOSGEB desteklerine bakışları analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, desteklerin bölge ve ülke ekonomisinin gelişmesindeki etkilerinin artırılması için politika üretilmeye çalışılmıştır. Buna göre KOBİ’leri kuruluştan itibaren gelişme ve büyüme evrelerinde KOSGEB desteklerinden faydalanabilmektedir. TR 72 Bölgesinde işletmelerin çoğunluğu KOSGEB desteklerinin kısa dönem ödemelerinin yapılmasında önemli katkı sağladığını belirtse de işletmenin finansman, rekabet, ihracat, maliyet, karlılık, kapasite artırımı, pazar, kurumsallaşma gibi faaliyetlerinde yeterince etkin olamadığını belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler

KOSGEB Destekleri, TR72 Bölgesi, Bölgesel Kalkınma, Probit Regresyon

Destekleyen Kurum

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi

Proje Numarası

İKT 121

The Effects of KOSGEB Supports on Export and Regional Development in TR 72 Region

Öz

KOSGEB provides services to help the development and strengthening of SMEs, which are the cornerstones of the country's economy, since its establishment. The aim of the study is to determine the level of utilization of KOSGEB supports of enterprises in the manufacturing industry operating in TR72 region (Kayseri, Sivas, Yozgat) and to reveal the effects of these supports on the economy of region. For this purpose, the surveys of the companies operating in the manufacturing industry in these provinces were surveyed and the contributions of the supports to enterprises, the problems encountered, the level of realization of expectations and their views on KOSGEB supports were analyzed. In the study, the factors affecting enterprises' benefiting from KOSGEB supports were analyzed with probit regression analysis. According to the results, a policy was attempted to increase the effects of supports on development of regional and national economy. Accordingly, SMEs can benefit from KOSGEB supports during the development and growth stages since the establishment. Although most of enterprises stated that KOSGEB supports made a significant make contribution to short-term payments, they stated that the company was not effective enough in its activities such as financing, competition, export, cost, profitability, capacity increase, market and institutionalization.

Anahtar Kelimeler

KOSGEB Supports, TR72 Region, Regional Development, Probit Regression

Proje Numarası

İKT 121

Kaynakça

• Bilen, A. ve Solmaz, H. (2014). KOBİ’lere sağlanan finansal desteklerde KOSGEB’in rolü ve Diyarbakır uygulaması, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(8), 53-71.
• Cansız, M. (2008). Türkiye’de KOBİ’ler ve KOSGEB, DPT Yayın No: 2782, Ankara.
• Çetinkaya, A. Ş. ve Ay, K. (2017). KOSGEB girişimcilik desteklerinin amacına ulaşma düzeyi: Konya ili araştırması, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(30. Yıl Özel Sayısı), 19-34.
• Eralp İrten, Y. (2019). KOBİ önemi ve ikinci OECD-KOBİ İstanbul bakanlar konferansı. erişim adresi: http://www.mfa.gov.tr/kucuk-ve-orta-buyuklukteki-isletmelerin-_kobi_-onemi-ve-ikinci-oecd-kobi-istanbul-bakanlar-konferansi.tr.mfa, (14.09.2019).
• Freese, J. ve Long, J. S. (2006). Regression models for categorical dependent variables Using. Stata. College Station: Stata Pres.
• Güner, H. ve Korkmaz, A. (2016). KOSGEB uygulamalı girişimcilik eğitimi – girişimcilik ilişkisi: eğitim alıp iş kurmayanlar üzerine araştırma. İş ve Hayat Dergisi, (4), 155-182.
• İslamoğlu, E., Namal, M. K. ve Köleoğlu, Y. (2014). Bir aktif istihdam politikası aracı olarak girişimcilik programlarının etkinliği: “KOSGEB yeni girişimcilik destek programı örneği”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 25-43.
• Kandemir, T., Baykut, E. ve Avcı, A. (2017). KOSGEB desteklerinin destekleri kullanan işletmeler açısından değerlendirilmesi (TR33 bölgesi uygulaması), Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 97-114.
• Karadeniz, E. ve Özdemir, Y. Ö. (2009). Entrepreneurial activities in Turkey: An ınternational comparison using GEM data, Boğaziçi Journal, 23(1-2), 19-36.
• KAYSO. (2019). Erişim adresi: https://www.kayso.org.tr/tr, (25.05.2019).
• KOSGEB. (2018). KOSGEB 2018 yılı faaliyet raporu, Ankara.
• Kutlu, H. A. ve Demirci, N. S. (2007). KOBİ’lerin finansal sorunları ve çözüm önerileri, 4. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, İstanbul Kültür Üniversitesi, 7-8 Aralık 2007, 187-198
• Maden, S. I. ve Dulupçu, M. A. (2014). KOBİ’lere desteklemek firmaların performansını ne kadar etkiler? Göller bölgesinde KOSGEB genel destek programından yararlanan firmalar üzerine bir inceleme, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 179-195.
• Maden, S. I., Dulupçu, M. A. ve Sungur, O. (2014). KOBİ desteklerinin istihdam büyümesine etkisi: Isparta ve Burdur örneği, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 9(1), 95-124.
• Namal, M. K., Koçancı, M. ve Aksoy, B. (2018). KOSGEB girişimcilik programı: Eleştirel bir değerlendirme, Akademik Hassasiyetler, 5(9).
• Noyan Yalman, İ. (2019). Yüksek teknolojili ürün ihracatı, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, enerji tüketimi ve karbon emisyonunun ekonomik büyüme ile ilişkisi: BRICS-T Ülkeleri örneği, S.C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 128-149.
• Öktem, M., Aydın, M. ve Ekinci, S. (2007). Türkiye’de girişimciliğin geliştirilmesinde KOSGEB’in önemi: Uygulamalı bir çalışma, Sosyo-Ekonomi Dergisi, 1, 47-76.
• Sivas OSB. (2019). Erişim adresi: https://www.sivasosb.org.tr/, (25.05.2019).
• Tan, F. Z. (2015). KOSGEB uygulamalı girişimcilik eğitimi adayları üzerine Kastamonu ilinde bir araştırma. Business & Management Studies: An International Journal, 3(3), 382-417.
• Topcu, Y. (2008). Çiftçilerin tarımsal destekleme politikalarından faydalanma istekliliğinde etkili faktörlerin analizi: Erzurum ili örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (2) , 205-212.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019). 2018 yılına ilişkin girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri. Erişim adresi: https://www.tuik.gov.tr/, (25.05.2019).
• Ulusoy, R. ve Akarsu, R. (2012). Türkiye'de KOBİ’lere yapılan destekler ve istihdam üzerindeki etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, 105- 126.
• Uysal, G. ve Hatim, T. Ş. (2009). KOSGEB hizmet ve destekleri: KOBİ’ler ne ölçüde faydalanmakta?, MUFAD Journal, (41), 182-185.
• Yıldız, S. B. (2013). KOBİ’lere sağlanan kamu desteklerinde etki değerlendirmesinin önemi, Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 19-34.
• YOSB. (2019). Erişim adresi: http://yozgatosb.net/, (25.05.2019).